Suriye-Lübnan Savaşı - Vikipedi

Suriye-Lübnan Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında teslim olan Fransa'nın ardından kurulan Vichy Fransası'nın sömürgelerine karşı yapılan operasyondur.

Arka Planı[değiştir | kaynağı değiştir]

Mayıs 1941'de Amiral François Darlan'ın temsil ettiği Vichy Fransası ile Otto Abetz'in temsil ettiği Nazi Almanyası arasında yapılan Paris Protokolleri ile Vichy Fransası kontrol altındaki sömürgelerdeki askeri tesislere, Nazi Almanyası'nın erişime izin verildi. Protokoller yasallaşmamasına rağmen Vichy Savaş Bakanı Charles Huntziger, Anglo-Irak Savaşı'nda Iraklı askerlere destek için Alman Luftwaffe ve İtalyan Regia Aeronautica uçaklarının Suriye'de yakıt ikmali yapmasına izin vermesi için Levant Yüksek Komiseri Henri Dentz'e emir gönderdi. Irak'a müdahale eden Mihver Kuvvetleri'ne bağlı uçaklar, Irak Krallığı'na giderken Suriye'ye indi. Almanlar, Vichy makamlarından, Musul'daki Iraklı milliyetçilere silah göndermek için Suriye demiryollarını kullanmak istemiştir.

Savaş öncesinde orduların durumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Vichy Fransası[değiştir | kaynağı değiştir]

Henri Dentz, Vichy Fransası'nın Levant Ordusu Başkomutanıydı. Fransız yabancı lejyonunun 6. Piyade Alayı, 24. Sömürge Piyade Alayı, özel birlikler in 11. Piyade taburu ve en az 5.000 atlı birlik olmak üzere toplam 7 piyade taburu, motorlu birlikler, iki topçu grubu ve destek birimlerinden oluşan 45.000 asker Vichy Fransası komutasında Suriye'de bulunuyordu. Fransızlar, 90 donanma ve destroyerler, 90 tanker, 289 uçak (Vichy Fransız Hava Kuvvetleri) ve üç denizaltıya da sahiptiler.

İngilizler[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye'nin güneyinde bulunan ve İngilizlerin hakimiyetinde olan Filistin'de bulunan İngiliz ordusunun komutanlığını General Sir Henry Maitland Wilson yapıyordu. Filistin'deki orduya ilaveten; 7. Avustralya Birimi'nden Gentforce, Özgür Fransa Ordusuna bağlı iki tugay ve 5. Hint Piyade Tugayı bulunuyordu. Bu orduya destek için Kıbrıs'tan İskoçlardan oluşan 11. No'lu Komando birlik Filistin'e getirildi. Kuzey ve Orta Suriye'de operasyon yapabilmek için Irak'ta bulunan Korgeneral Sir Edward Quinan'ın İngiliz Ordusunu kullanılacaktı. Korgeneral Quinan'ın komutasındaki ordu; 10. Hint Piyade Bölüğü, 17. Hint Piyade Tugayı, 4. Süvari Tugayı ve Arap Lejyonu'ndan oluşuyordu. Ordunun mevcudiyeti 34.000 kişilikti (18.000 Avustralyalı, 9.000 İngiliz, 2.000 Hint ve 5.000 Özgür Fransız'dan oluşuyordu). İngilizlerin elinde 50 uçak, beş kruvazör ve sekiz destroyer mevcuttu.

Savaş öncesi durum[değiştir | kaynağı değiştir]

14 Mayıs 1941'de, Junkers Ju 90 uçaklarından oluşan İngiliz Bristol Blenheim mürettebatı, Suriye'nin orta kesimindeki Palmira üzerinde uçarak Irak'a taşımacılık yaptığı tespit edildi. Ardından Alman ve İtalyan uçakları görüldü ve bu uçaklar akşam İngiliz uçaklarına saldırı düzenledi. Ardından Vichy Fransız Hava Kuvvetleri, bir İngiliz uçağını vurduklarını ve daha sonra başka saldırı gerçekleştirdiklerini durdurdu. Haberin duyulmasıyla Filistin'den kalkan İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne ait uçaklar, 6 Haziran'da Vichy Fransız Hava Kuvvetlerine ait Martin 167F bombardıman uçağını vurdu. Adolf Hitler, Mihver Devletlerine ait uçaklarının Fransız sömürgelerinde uçması ve yakıt ikmali yapması karşılığında Fransız birliklerinin güçlenmesine izin verdi. Bu durum İngilizler için iş birliğin bir göstergesiydi.

Savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Karadaki savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaşlar 8 Haziran 1941'de başladı:

Litani Nehri Savaşı (9 Haziran)
Jezzine Muharebesi (13 Haziran)
Sidon Savaşı (13-15 Haziran)
Kissoué Savaşı (15-17 Haziran)
Şam Savaşı (18-21 Haziran)
Merdjayoun Savaşı (19-24 Haziran)
Palmira Savaşı (1 Temmuz)
Deir Etle Zırhı (3 Temmuz)
Damour Savaşı (5-9 Temmuz)
Beyrut Savaşı (12 Temmuz)

Havadaki savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Vichy Fransız Hava Kuvvetleri, düz arazinin olduğu bölgede altyapı eksikliği ve modern uçaksavarların olmamasından dolayı İngiliz saldırılarına karşı savunmasız kaldı. Savaş bitimine kadar Vichy Kuvvetleri 289 uçaktan 179'unu kaybetti. Diğer uçaklar Nazi Almanyası'nın kontrolündeki Rodos'a tahliye edildi.

Mütareke[değiştir | kaynağı değiştir]

10 Temmuz'da, Avustralya 21. Tugayı Beyrut'a girme eşiğinde iken Suriye Vichy Ordularının komutanı olan Henri Dentz, ateşkes istedi ve 12 Temmuz gecesi gece saatlerinde ateşkes başladı ve savaşı sona erdirdi. Saint Jean d'Acre Mütarekesi, 14 Temmuz'da Acre kentinde imzalandı.