French
DeutschPolonya'da feminizm - Vikipedi
| Makale serilerinden |
| Feminizm |
|---|
.svg) |
 Feminizm listesi |
.jpg)
19.yy ilk dalga feminizmi ile başlayan Polonya içindeki feminizim geleneksel olarak yedi sürece ayrılmıştır.[1]
Birinci dalga feminizm[değiştir | kaynağı değiştir]
Birinci dalga feminizm 19. yüzyılda Polonya'ya Batı Avrupa ülkelerinden siyasi istikrarsızlık ve ekonomik sömürü nedenlerinden ötürü daha sonra ulaşmıştır. O dönemde Polonya üst üste üç dalga feminizm yaşadı. 1830'da ilk ve en zayıf dalga Kasım ayaklanmasından önce yaşandı. O zaman Klementyna z Tańskich Hoffmanowa feminist özellikler taşıyan ilk Lehçe metin olan Pamiątka po dobrej matce (İyi anne'yi hatırlama, 1819) metnini yazmıştı. Her ne kadar yazar eserlerinde Polonyalı eş ve anne olgusunun toplumdaki geleneksel sosyal rollerini anlatsa da, kadın için eğitimin öneminden bahsetmeyi de sürdürmüştür.
Ayaklanmalar zamanı[değiştir | kaynağı değiştir]
İkinci ve daha güçlü dalga Kasım ve Ocak ayaklanmaları arasında gerçekleşti. Bu dönem Fransız proto-feminist düşüncelerine sahip George Sand ve La gazette des Femmes (Kadınların Günlüğü)'nün etkisinde kalmıştır. Dönemin önde gelen feminizm gazetesi Przegląd Naukowy (Bilimsel İnceleme) oldu. Gazete kadının kadının özgürlüğünü ve eğitimi savunan Narcyza Żmichowska(Varşova "entuzjastki" lideri) tarafından yayınlandı. İlk Polak kadın filozof, Eleonora Zimięcka'nın yazdığı Myśli o wychowaniu kobiet (Kadınlar için eğitim önerileri, 1843), kadının eğitimi için en önemli düşüncenin onların insan olduğunu ön planda tutmak ve ancak ondan sonra dişilik kavramanı öne çıkarmak gerektiğini vurgular.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Davies, Norman.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Eugenia Łoch (ed.) 2001. Ben, Modernizm ve feminizm. Postacie kobiece w literaturze polskiej ben obcej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej.
- Kazimiera Szczuka 2004. Milczenie owieczek, Rzecz o aborcji. Varşova: Wydawnictwo W. A. B.
- Kazimierz Śleczka 1997. "Feminizm czy feminizmy". İçinde Zofia Gorczyńska, Kruszyńska Sabina, Irena Zakidalska (eds.). Cinsiyet kromozomu, kobieta, feminizm. Gdansk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego: 15-34.
