Orta Doğu ülkeleri listesi - Vikipedi

Orta Doğu ülkelerini dünya üzerinde gösteren harita

Orta Doğu[1] ya da Ortadoğu,[2] Asya, Avrupa ve Afrika'nın birbirlerine en çok yaklaştıkları yerleri kapsayan ve birbirine komşu ülkelerin oluşturduğu bölgedir. Akdeniz'den Pakistan'a kadar uzanır ve Arap Yarımadası'nı kapsar. Orta Doğu kavramı Avrupa merkezli yaklaşıma dayanır ve muhtemelen Birleşik Krallık’ın 19. yüzyıla kullanmaya başladığı bir kavramdır. Bu tanımlamada İngiltere ve Avrupa ülkeleri merkez kabul edilmiş; Doğu, Uzak Doğu, Yakın Doğu, Orta Doğu gibi kavramlar buna göre tayin edilmiştir.[3][4]

Bu sayfa Orta Doğu'nun yukarıda tanımlı coğrafî kapsamına giren ülkeleri; bayrakları, başkentleri, para birimleri, resmî dilleri, yüzölçümleri, nüfusları ve coğrafî konumunu gösteren haritalar ile listelemektedir, çeşitli kaynakların Orta Doğu diye tanımladıkları bölgelere dahil ettikleri ülkeler kapsamlı bir şekilde yer almaktadır. Bu liste Birleşmiş Milletler (BM) üye devletleri ve diğer topraklara (BM tarafından tanınmayan devletler, özel idarî bölgeler ve bağımlı topraklar) bölünmektedir.

Birleşmiş Milletler üyeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke ismi Bayrak Resmî dil(ler)indeki uzun isim(ler) Başkent Para birimi Alan (km2) Nüfus Harita
Bahreyn[5]
(Bahreyn Krallığı)
Arapça: مملكة البحرين (Memleketü'l-Bâhreyn) Manama Bahreyn dinarı 665 1.492.814[6] Bahreyn
Birleşik Arap Emirlikleri[7]
Arapça: دولة الإمارات العربية المتحدة (Dawlet el-İmalet el-Arabbiye el-Mûttahide) Abu Dabi Birleşik Arap Emirlikleri dirhemi 83.600 9.558.367[8] Birleşik Arap Emirlikleri
Filistin[9][10]
(Filistin Ulusal Yönetimi)
Arapça: السلطة الوطنية الفلسطينية (Es Sulta el Vataniyye el Filistiniyye) [DN 1] [DN 2] 6.220[DN 3][9][10] 5.439.477[11] Filistin
Irak[12]
(Irak Cumhuriyeti)
Arapça: جمهورية العراق (el-Cumhūrīyyetü'l-‘Irākīyye) Bu ses hakkındadinle 
Kürtçe: Komarê Iraq / كۆماری عێراق
Bağdat Irak dinarı 437.072 46.066.740[13] Irak
İran[14]
(İran İslam Cumhuriyeti)
Farsça: جمهوری اسلامی ايران (Cumhuriye İslamiye İran) Bu ses hakkındadinle  Tahran İran riyali 1.648.000 89.525.357[15] İran
İsrail[16][DN 4]
(İsrail Devleti)
İbranice: מְדִינַת יִשְׂרָאֵל (Medīnat Yisrā'el) Bu ses hakkındadinle 
Arapça: دَوْلَةُ إِسْرَائِيلَ (Devlet İsrā'īl)
Tel Aviv Yeni İsrail Şekeli 20.770 9.250.292[17] İsrail
Katar[18]
(Katar Devleti)
Arapça: دولة قطر (Devlet-ül Katar) Doha Katar riyali 11.437 2.727.831[19] Katar
Kıbrıs
[20][DN 5]
(Kıbrıs Cumhuriyeti)
Yunanca: Κυπριακή Δημοκρατία
Türkçe: Kıbrıs Cumhuriyeti
Lefkoşa Euro &0000000000009250.0000009.250 1.264.749[21]
Kuveyt[22]
(Kuveyt Devleti)
Arapça: دولة الكويت (Devlet'ül Kuveyt) Kuveyt Kuveyt dinarı 17.820 4.331.836[23] Kuveyt
Lübnan[24]
(Lübnan Cumhuriyeti)
Arapça: الجمهورية اللبنانية (El Cumhuriyyet'ül Lübnânîyye) Beyrut Lübnan lirası 10.400 5.278.726[25] Lübnan
Mısır[26][DN 6]
(Mısır Arap Cumhuriyeti)
Arapça: جمهورية مصر العربية (Gumhūriyyet Mısr el-ʿArabiyye) Kahire Mısır lirası 1.001.450 113.693.167[27] Mısır
Suriye[28]
(Suriye Arap Cumhuriyeti)
Arapça: جمهورية سوريا العربية (El Cumhūriyyet'ül Arabiyyet'üs-Sūriyye) Şam Suriye lirası 185.180 23.841.975[29] Suriye
Suudi Arabistan[30]
(Suudi Arabistan Krallığı)
Arapça: المملكة العربية السعودية (El-Memleketü'l-ʻArabiyye es-Suʻūdiyye) Riyad Suudi Arabistan riyali 2.149.690 37.238.214[31] Suudi Arabistan
Türkiye[32]
(Türkiye Cumhuriyeti)
Türkçe: Türkiye Cumhuriyeti (Bu ses hakkındadinle ) Ankara Türk lirası 783.562 86.062.187[33] Türkiye
Umman[34]
(Umman Sultanlığı)
Arapça: سلطنة عُمان (Salṭanat ‘Ummān) Maskat Umman riyali 212.460 4.682.605[35] Umman
Ürdün[36]
(Ürdün Haşimi Krallığı)
Arapça: المملكة الأردنية الهاشميه (el-Memleket'ül Ürdüniyyet'ül Haşimiyye) Amman Ürdün dinarı 92.300 11.363.566[37] Ürdün
Yemen[38]
(Yemen Cumhuriyeti)
Arapça: الجمهورية اليمنية (el-Cumhuriyyet'ül-Yemeniyye) San'a Yemen riyali 527.970 34.874.621[39] Yemen

Diğer topraklar[değiştir | kaynağı değiştir]

BM tarafından tanınmayan devletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Devlet ismi Bayrak Resmî dil(ler)indeki uzun isim(ler) Başkent Para birimi Alan (km2) Nüfus Harita
Kuzey Kıbrıs
(Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti)
Türkçe: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Lefkoşa Türk lirası 3.355[20] 382.836[40] Kuzey Kıbrıs

Dipnot[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Filistin Ulusal Yönetimi'nin idarî merkezleri Ramallah ve Gazze, fakat Filistin Temel Hukuku, Filistin'in başkenti Kudüs olduğunu iddia etmektedir.
  2. ^ Her iki bölgede İsrail Yeni Şekeli kullanılmaktadır; bununla birlikte Batı Şeria'da Ürdün dinarı, Gazze Şeridi'nde ise Mısır lirası da kullanılmaktadır.
  3. ^ 360 (Gazze) + 5.860 (Batı Şeria) = 6.220
  4. ^ Bazı ülkelerce tanınmamaktadır, bakınız: Tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler listesi.
  5. ^ Türkiye ve BM üyesi olmayan Kuzey Kıbrıs tarafından tanınmamaktadır. Türkiye ve Kuzey Kıbrıs tarafından Güney Kıbrıs Rum Yönetimi şeklinde hitap edilmektedir.
  6. ^ Çoğunlukla Afrika'da, fakat Sina Yarımadası Asya'da bulunmaktadır; ama yine de genellikle Asya ülkesi değil, Afrika ülkesi olarak tanımlanır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Orta Doğu 28 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TDK Büyük Türkçe Sözlük
  2. ^ Ortadoğu 19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dil Derneği Sözlüğü
  3. ^ Beaumont, Peter , Gerald H. Blake, J. Malcolm Wagstaff (1988). "The Middle East: A Geographical Study." David Fulton, p.16.
  4. ^ Adelson, Roger. London and the Invention of the Middle East: Money, Power, and War, 1902-1922. New Haven: Yale University Press, 1995. ISBN 0-300-06094-7 p. 22-26
  5. ^ "The World Factbook - Bahrain" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 16 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  6. ^ "Bahrain Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 20 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  7. ^ "The World Factbook - United Arab Emirates" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  8. ^ "United Arab Emirates Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 14 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  9. ^ a b "The World Factbook - Gaza Strip" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2009. 
  10. ^ a b "The World Factbook - West Bank" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2009. 
  11. ^ "State of Palestine Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  12. ^ "The World Factbook - Iraq" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  13. ^ "Iraq Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  14. ^ "The World Factbook - Iran" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  15. ^ "Iran Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  16. ^ "The World Factbook - Israel" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  17. ^ "Israel Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 7 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  18. ^ "The World Factbook - Qatar" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  19. ^ "Qatar Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  20. ^ a b "The World Factbook - Cyprus" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  21. ^ "Cyprus Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  22. ^ "The World Factbook - Kuwait" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  23. ^ "Kuwait Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  24. ^ "The World Factbook - Lebanon" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  25. ^ "Lebanon Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 27 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  26. ^ "The World Factbook - Egypt" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2009. 
  27. ^ "Egypt Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  28. ^ "The World Factbook - Syria" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  29. ^ "Syria Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  30. ^ "The World Factbook - Saudi Arabia" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 6 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  31. ^ "Saudi Arabia Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  32. ^ "The World Factbook - Turkey" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  33. ^ "Turkey Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 24 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  34. ^ "The World Factbook - Oman" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  35. ^ "Oman Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  36. ^ "The World Factbook - Jordan" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  37. ^ "Jordan Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 7 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  38. ^ "The World Factbook - Yemen" (İngilizce). Central Intelligence Agency. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2009. 
  39. ^ "Yemen Population (2024) - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  40. ^ "KKTC'nin nüfusu 382 bin 836 olarak hesaplandı". www.aa.com.tr. 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024.