French
DeutschOdizm - Vikipedi
| Makale serilerinden |
 |
Odizm, sağırlara ve işitme engellilere yönelik ayrımcılıktır.[1] Terim 1975'te Tom L. Humphries tarafından doktora tezinde ortaya atılmış[2] ve yaygın kullanımı Harlan Lane ile birlikte olmuştur. Humphries başta bireysel tutum ve uygulamalar için bu ifadeyi kullandı. Lane ise sağır ve işitme engellilerin ezilmesi şeklinde genişletti.
Türleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Dilsel odizm, işaret dili kullanımının kısıtlanmasıdır. Buna bir örnek, okullarda işaret dilinin yasaklandığı 1880 tarihli Milano Konferansı'dır.[3] Hâlâ dünyada dilsel odizmin en göze çarpan biçimi olan işaret dili yasağına karşı mücadele edilmektedir. Bu türden odizme başvuranlar sağırları ve işitme engellileri sindirmek ve onları kamusal yaşamın dışına itmek amacındadır.[4]
Bilinçsiz odizm, işiten insanları sağırlar veya işitme engellilere tercih etmektir. Bu da sağır ve işitme engelli bireyleri duymaları gereken bir dünyanın içine iter. İşaret dillerinden kaçınma ve konuşma diline başvurma davranışından dolayı bu bireylerin eğitimini büyük ölçüde olumsuz yönde etkiler.[5]
Etkin odizm, kişinin bilerek ve isteyerek odist tavıra bürünmesidir. Edilgin odizm ise kişinin odist uygulamalar sergilemesi ancak bunun zararlarının farkında olmamasıdır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Harrington, Tom; Jacobi, Laura (April 2009). "What Is Audism: Introduction". Gallaudet University. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2015.
- ^ Dirksen, H; Bauman, L (2004). "Audism: Exploring the Metaphysics of Oppression". Journal of Deaf Studies and Deaf Education. 9 (2): 239-246. doi:10.1093/deafed/enh025. PMID 15304445.
- ^ "Deaf History Timeline". American Sign Language at Harvard Linguistics Department. Harvard University. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2019.
- ^ "Audism". www.deafwebsites.com. 29 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2019.
- ^ "Audism". 29 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Deaf Websites.
