Le Stamboul - Vikipedi

Le Stamboul
Kuruluş tarihi1875
DilFransızca
Son yayım tarihi1964

Le Stamboul, Osmanlı İmparatorluğu'nda İstanbul'dan yayınlanan ve ülkede Latin alfabesinin kabul edildiği 1934'ten itibaren 1964 yılına kadar "İstanbul adıyla yayımlamayı sürdüren günlük Fransızca gazete.

16 ağustos 1875 tarihinde John Laffan Hanly adında bir İrlandalı tarafından kuruldu.[1] 1896'dan itibaren Fransızlar tarafından yönetildi. 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başlarında kentin önde gelen Fransız gazetesiydi.[2][3] Okurları İstanbul'daki İngilizler, Fransızlar ve onlarla iş yapan Rum, Ermeni ve Yahudiler idi. 20. yüzyılın başından itibaren günlük 5.000 tirajı olduğu tahmin ediliyor.

Suriye Pasajı girişindeki levha

1909-1914 arasında gazeteyi yönetenler İstanbul'da bulunan Fransız temsilcisi tarafından seçildi. 1914'te I. Dünya Savaşı başlayınca yayınını kesti.[1] Savaşta sonra yeniden yayımlanmaya başladı; 1934'te adı İstanbul olarak değişti. Ülkede Fransa etkisinin azalması, Türk gazetelerinin kurulması, Fransızca okuyan okurların başka gazetelere yönelmesi gibi nedenlerle okuru azalan gazete, Fransız elçiliğinden aldığı yardımın da kesilmesi üzeirne 1964'te yayın hayatına son verdi.[1]

Stamboul adı üzerine[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransızcada “İstanbul” un tercümesi olarak kullanılan “Stamboul” adı, şehrin tüm kent değil, eski şehir surlarındaki kısmını ifade eder; "İstanbul" adı 1923 sonrası Türkçede tüm şehir için kullanıldı[4] ve yeni Cumhuriyetçi Türk hükûmeti 1930'da yabancı büyükelçilikler ve şirketler İstanbul'a geçmelerini istedi.[5][6]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Arusoğlu, Sezai. "Türkiye'de Fransızca basın". İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 1988. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 
  2. ^ STEIN, Sarah Abrayeva (1999). The Creation of Yiddish and Judeo-Spanish Newspaper Cultures in the Russian and Ottoman Empires. Stanford University. s. 99. 
  3. ^ Georgeon, François; Hitzel, Frédéric (2011). Les Ottomans et le temps. BRILL. s. 254. ISBN 90-04-21132-2. 
  4. ^ Edhem, Eldem. "Istanbul." In: Ágoston, Gábor and Bruce Alan Masters. Encyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing, 21 Mayıs 2010. 1438110251, 9781438110257, s. 286 28 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. "Esasen Istanbul adı 18. yüzyılda sadece [...] işaret ediyordu" ve "Osmanlı iktidarı boyunca, batılı kaynaklar şehre Konstantinopolis olarak tanımlamaya devam ederken, Stamboul ismini ise surların içerisinde kalan kısım için kullandılar." ve "Osmanlı İmparatorluğunun çöküşü ile birlikte [...] önceden kullanılan bütün isimler bırakılarak bütün şehri tanımlamak için İstanbul ismi tercih edildi." // (s. 290 30 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  5. ^ Stanford and Ezel Shaw (27 Mayıs 1977): History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge: Cambridge University Press. Vol II, 0521291666, 9780521291668. s. 386 16 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Robinson (1965), The First Turkish Republic, s. 298
  6. ^ "Istanbul, not Constantinople". National Geographic Society (İngilizce). 4 Mart 2014. 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2019.