French
DeutschKoumpounofobi - Vikipedi
| Koumpounofobi | |
|---|---|
| Uzmanlık | Psikoloji |
Koumpounofobi kıyafet düğmesi fobisi olarak ifade edilir.[1] Bu fobi düzenli olarak korku ve tiksinti hissine yol açar. Amerika'da yaşayan insanların en az yüzde birinin bu fobi'ye sahip oldukları tahmin edilmektedir.[2] Koumpounofobi için en sık görülen tedavi biçimleri davranışsal terapi ve bilişsel-davranışsal terapidir.[3]
Düğme korkusu veya diğer bir ismi ile düğme fobisi, yaygın fobiler arasında yer almamasına rağmen günümüzde özellikle erken çocukluk döneminde başlayıp hayat boyu devam eden oldukça yaygın olan bir korku çeşididir. Fobi genellikle bir nesneye, kişiye, ortama veya duruma karşı abartılmış, mantık dışı ve gerçekçi olmayan korkular olarak tanımlanmaktadır. Düğme fobisi de bunlardan birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Düğme fobisini birçok temele dayandırmak mümkündür. Düğmeye karşı özel bir korku, düğmenin dokusuna karşı bir korku veya düğmelerin kirli olduğunu düşünmeden kaynaklı bir korku olabilir. Düğme fobisinin yaygın semptomları şu şekilde genellenebilir;[4]
- Düğmeli kıyafetleri giyememek.[4]
- Başka insanların üzerinde düğme görmekten rahatsız olmak.[4]
- Düğmelere dokunamamak.[4]
- Düğmelerin kirli olduğu ile ilgili abartılı bir düşünme şekli.[4]
Ayrıca, düğme fobisinin oluşmasına birçok faktörün etkili olduğu bilinmektedir:[4] Genetik faktörler:[4]
- Araştırmaların birçoğu fobi konusunda genetik yatkınlığın önemli bir rolü olduğunu göstermektedir.[4]
Psikodinamik faktörler:[4]
- Düğme korkusunun herhangi başka bir cisim veya olaya karşı açığa çıkarılamayan korku ile yer değiştirmiş olabileceğini savunmaktadır.[4]
Travmatik olaylar:[4]
- Kişinin yaşadığı travmatik bir olay (örneğin, çocukken düğme yutma) veya bir başkasında gözlemlediği bir hadise (örneğin erken çocukluk döneminde annesi dikiş dikerken düğmelerle oynayan çocuğa karşı annenin bağırma veya abartılı bir ses tonu kullanarak tepki vermesi) çocukta travma yaratarak düğme fobisinin başlamasına sebep olabilir.[4]
Düğme fobisi bilişsel davranışçı terapi veya birey merkezli terapilere olumlu yanıtlar vermektedir. Ayrıca sistematik hissizleştirme, düğme fobisinin hızlı bir şekilde atlatılmasına katkı sağlamaktadır.[4]
Koumpounofobi'ye sahip tanınmış kişiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Steve Jobs, Apple Inc. kurucusu, koumpounofobi'ye sahiptir. Bazıları, onun bu durumunun Apple cihazlarının tasarımında kullanılan dokunmatik ekranlara ve sanal klavyelere yönelik eğilimini etkilediğini ileri sürmektedir.[5]
Popüler kültürde koumpounophobia[değiştir | kaynağı değiştir]
2009 yılında popüler yazar Neil Gaiman kendi romanından uyarlanan Coraline adlı filmin fragmanını yayınladı.[6] Fragmanda Gaiman koumpounofobinin doğasına değiniyor ve göz yerine düğmeleri olan karakterlerin yer aldığı filmin içeriği hakkında bilgi veriyor.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Cambridge International AS and A Level Psychology Coursebook. Cambridge University Press. 24 Eylül 2016. ISBN 9781316605691 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ "Koumpounophobia | AKB". sites.psu.edu. 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2020.
- ^ "Koumpounophobia". Gregology. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m "Düğme Fobisi Nedir? | Çocuk Psikolojisi | Bebeko". Bebeko.com.tr. 22 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2023.
- ^ Anne (22 Kasım 2014). "Steve Jobs's button phobia has shaped the modern world". The Spectator. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
- ^ "Koumpounophobia HD". 7 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020 – www.youtube.com vasıtasıyla.