Kapitalist yolcu - Vikipedi

Kapitalist yolcular (Basitleştirilmiş Çin yazısı: 走资派; Geleneksel Çin yazısı: 走資派; Hanyu Pinyin: Zǒu zīpài), Maoist teoride önceden komünist olmasına rağmen kapitalist burjuva güçlerin baskısına boyun eğmek için belirgin bir eğilim gösteren ve daha sonra kapitalizmi savunan kişi veya grupları ifade eden terim.[1]

Buna göre; kapitalist yolcular olarak tanımlanan bu güçler, komünist devrim sonrasında eninde sonunda kapitalist ekonomi ve düşünce tarzını restore etmeye çalışacaklardır. Diğer bir deyişle, bu kişiler "kapitalist yol" a öncülük edeceklerdir. Bu ifadeler Mao Zedong tarafından 1956-57 yılları arasında teorize edilmiş, 1965 yılında ise Çin Komünist Partisi literatürüne girmiştir. Bu tarihten itibaren parti içerisindeki "kapitalist yolcu" olarak tanımlanan ve "gerici eğilim gösteren" kişilere karşı mücadele başlamıştır.[2]

Çin Komünist Partisi içinde kapitalist yolcular, sosyalizmi koruyan kişiler olarak kendini göstermelerine karşın aslında kapitalizmi restore girişiminde bulunan ve kapitalist sınıfın temsilcileri olarak tarif edilmektedir.

Mao Zedong, Stalin'in ölümünden sonra, özellikle de destalinizasyon sürecinin başlamasıyla birlikte Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin kapitalist yolcular tarafından yönetildiğini ifade etmiştir. Bu durum Çin-Sovyet ayrılığının temelini oluşturmuştur. Mao ayrıca, kendisinden sonra devlet başkanlığı yapan Deng Şiaoping'i de kapitalist yolcu olarak itham etmiştir.[3]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Oxford Dictionaries - Capitalist Roader 6 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce) Erişim tarihi: 24 Haziran 2016.
  2. ^ Chan, Sylvia. "The Image of a "Capitalist Roader"--Some Dissident Short Stories in the Hundred Flowers Period". The Australian Journal of Chinese Affairs (College of Asia and the Pacific, The Australian National University) (2), 1979, s. 77-102. doi:10.2307/2158732. JSTOR 2158732.
  3. ^ 'Capitalist roader' has last laugh: Enfeebled Deng, at 90, still keeps his iron grip 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce), The Independent, 21 Ağustos 1994, Erişim tarihi: 24 Haziran 2016.