Hocaizm - Vikipedi

Enver Hoca, 1971

Hocaizm, adını Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti lideri Enver Hoca'dan alan, 1970'lerin sonunda dünya komünist hareketindeki bölünme sonucunda ortaya çıkan, Marksizm-Leninizm'in revizyonizm karşıtı bir çeşididir. Stalin sonrası dönemin ve iktidardaki iki komünist parti olan Çin Komünist Partisi ve Arnavutluk Emek Partisi arasındaki 1978'deki keskin ayrılığın ardından Enver Hoca'nın görüşlerini tanımlamak için kullanılmaktadır.[1]

Hocaizm, Marksizm-Leninizm'in uluslararası bir eğilimidir. Bununla birlikte katı bir Titoizm ve destalinizasyon karşıtıdır.[2]

Gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Stalin sonrası SSCB eleştirileri[değiştir | kaynağı değiştir]

1940'lı yılların ikinci yarısından itibaren, Marksizm-Leninizm'e, Stalin'in görüşlerine ve onun dönemindeki Sovyetler Birliği'ne bağlı olan Enver Hoca önderliğindeki Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti, Tito'nun başlatmış olduğu revizyonizm diye tabir ettiği uygulamalara karşı mücadele etmiştir.

Enver Hoca, Stalin'in ölümünden sonra ortaya çıkan destalinizasyon politikalarına en sert tepkiyi koyanlardan biri olmuştur. Arnavutluk Emek Partisi; Çin Komünist Partisi ile birlikte Kruşçev'i "revizyonist" olarak itham edecek ve onu Marksizme ihanetle suçlayacaktır. Buna paralel olarak Kuzey Kore de destalinizasyon yanlılarını partiden tasfiye edecek ve sürgüne yollayacaktır.[3] Böylece "Hocaizm"in günümüzdeki belirgin ilk görüşleri böyle ortaya çıkacaktır.

Sovyetler Birliği'nin 1968 yılında Çekoslovakya'ya girmesi üzerine Enver Hoca, Varşova Paktı’ndan çekildiğini açıklamış, Sovyetler Birliği'nin bu tutumunu sert bir dille kınamış ve Sovyetler Birliği politikalarına yönelik çok ağır ithamlarda bulunmuştur:[4]

Çin-Arnavutluk ayrışması[değiştir | kaynağı değiştir]

Mao Zedong’nun ölümünden sonra iki ülke ilişkileri farklı bir kılığa büründü. Enver Hoca, Mao’nun ölümünden sonraki Çin idarecilerinin Maocu çizgiden uzaklaştıklarını, emperyalist güçlere ve emperyalist hareketlerine göz yumduklarını iddia ediyordu. Çinlileri ABD’ye yanaşmakla suçluyordu. Bu gelişmeler üzerine iki ülke arasındaki ilişkiler bozuldu ve Çin yapılan anlaşmaları tek taraflı olarak kaldırdı. 7 Temmuz 1978 günü Çin Halk Cumhuriyeti, Arnavutluk’un Pekin’deki elçiliğine bir resmi nota vererek, Çin’in Arnavutluk’a yaptığı ekonomik ve askeri yardımı durdurmayı, yardım kredilerini kesmeyi ve gönderdiği tüm askeri ve ekonomik uzmanları geri çekmeyi kararlaştırdığını bildirdi. Arnavutluk hükûmetinin tepkisi ise sadece sözle olmasına karşın, sert oldu ve Çin yönetimini Marksizm-Leninizmden sapmak ve Amerikan emperyalizmine yakınlaşmakla suçlayarak bir emperyalist süper devlet olmayı amaçladığını iddia etti. [4]

Günümüzde[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutluk Emek Partisi 1991'de iktidardan düştü. Günümüzde, Enver Hoca'nın görüşlerini paylaşan partiler Uluslararası Marksist-Leninist Parti ve Örgütler Konferansı etrafında toplanmışlardır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Communism for Know-It-Alls. Filiquarian Yayınları, LLC. 2008. s. 23
  2. ^ Ascoli, Max (1961). The Reporter, Cilt 25. s. 30.
  3. ^ Lankov, Andrei N., Crisis in North Korea: The Failure of De-Stalinisation, 1956, Honolulu, Hawaii Üniversitesi Yayınları, 2004
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.