Hîre - Vikipedi

Hîre

al-Ḥīrah Arapça: الحيرة Ḥīrā Süryanice: ܚܝܪܬܐ
15. yüzyıla ait Farsça el yazmasından bir minyatür, Lahmîler'in başkenti Hîre'de bulunan Havarnak Kalesi (Farsça: خورنگاه, Konak anlamına gelir) inşaatını gösteriyor; Bihzâd tarafından yapılmıştır.
Konum	Necef, Irak
Koordinatlar	31°53′0″K 44°27′0″D / 31.88333°K 44.45000°D / 31.88333; 44.45000

Hîre (Arapça: الحيرة al-Ḥīrah, Süryanice: ܚܝܪܬܐ Ḥīrtā), günümüzde güney orta Irak'ta Kufe'de bulunan Mezopotamya'da antik bir şehir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Orta Çağ[değiştir | kaynağı değiştir]

Hîre, İslam öncesi Arap tarihinde önemli bir şehirdir. 4 ile 7. yüzyıllar arası Sasani İmparatorluğu'nun vassal devleti ve Göçebe Arapları güneye yerleştirmede yardımcı olan Lahmîler'in başkenti olarak hizmet etmiştir. Hîre'nin Lahmî hükümdarları 10. Sasani imparatoru II. Şapur (337-358) tarafından tanınmışlardır.

4 ile 11. yüzyıllar arası Doğu Kilisesi'nin bir patrikliği olarak Hristiyan merkeziydi. Maysan (Süryanice: ܡܝܫܢ Mayšān) doğumlu belirli bir Mār 'Abdīšo' (Süryanice: ܡܪܝ ܥܒܕܝܫܘܥ), Mār 'Abdā öğretmenliğinde başka bir yerde eğitimini tamamladıktan sonra Hîre'ye gitmiştir. Orada büyük bir saygı kazanmış, bir manastır inşa etmiş ve keşiş hayatı yaşamıştır. Sasani İmparatoru V. Behram, Hîre Kralı al-Mundhir I ibn al-Nu'man'ın desteği ile 420 yılında tacı elde etmiştir. İmparatorluk başkenti Seleukia-Tizpon (Süryanice: ܣܠܝܩ ܩܬܝܣܦܘܢ Salīq-Qṭēspōn) dönüş yolunda Bēṯ 'Arbī köyü yakınlarında bu azizle karşılaşmış, çok şaşırmış ve ona büyük bir saygı göstermiştir.^[1]

Yaklışık 527 yılından itibaren Hîre, Suriye ve Filistin'de bulunan Bizans destekli Arap devleri Gassaniler ile mücadeleye girmiştir. İki güç, Bizans ve Sasani imparatorlukları için bir vekâlet savaşı olarak işlev görecek şekilde uzun bir çatışmaya girdiler.

531 yılında, Sasaniler, Bizans general Belisarius'u Edessa'nın (günümüzde Türkiye'nin güneydoğusu) güneyinde Callinicum Muharebesi'nde Hîre güçlerinin yardımıyla yendiler. 602 yılında, II. Hüsrev, al-Nu'man III ibn al-Mundhir'i tahttan indirip, Hîre'yi ilhak etti.

İslam'ın yayılışı[değiştir | kaynağı değiştir]

Müslümanların İran'ı fethi, 7.yüzyılda gerçekleşmiştir. Hîre Muharebesi sonrası, şehir Halid bin Velid komutasında Mayıs 633'te Râşidîn Halifeliği tarafından ele geçirilmiştir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Hîre ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Abda of Hira
• Lahmîler

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

Genel

• Bosworth, Clifford Edmund, (Ed.) (1999). The History of Al-Ṭabarī, Volume V: The Sāsānids, the Byzantines, the Lakhmids, and Yemen. State University of New York Press. ss. 370-371. ISBN 978-0-7914-4355-2. 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2018. 
• Martindale, John R.; Jones, A.H.M.; Morris, John (1992), Prosopography of the Later Roman Empire: Volume III, AD 527–641, Cambridge University Press, s. 258, ISBN 0-521-20160-8 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Bosworth, C. Edmund (2003). "ḤIRA". Arşivlenmiş kopya. Encyclopaedia Iranica, Vol. XII, Fasc. 3. ss. 322-323. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2018.