Güney Afrika Birliği - Vikipedi

Güney Afrika Unie van Suid-Afrika Unie van Zuid-Afrika Güney Afrika Birliği
1910-1961
Bayrak Arma
Başkent	Cape Town (yasama) Pretoria (idari) Bloemfontein (adli) Pietermaritzburg(arşiv)
Yaygın dil(ler)	Felemenkçe, İngilizce, Afrikaans (1925 sonrası)
Hükûmet	Meşruti Monarşi
Monarşi
• 1910-1936 V. George • 1936-1937 VIII. Edward • 1937-1952 VI. George • 1952-1961 II. Elizabeth
Başbakan
Yasama organı	Parlamento
• Üst meclis	Senato
• Alt meclis	Kurul
Tarihçe
• Kuruluşu 1910 • Westminster Tüzüğü 11 Aralık 1931 • Dağılışı 1961
Yüzölçümü
• Toplam	2045320 km2
Nüfus
• Sayılan	18216000
Para birimi	Güney Afrika poundu
Öncüller Ardıllar Cape Kolonisi Natal Kolonisi Oranj Nehri Kolonisi Transvaal Kolonisi Güney Afrika Cumhuriyeti

Güney Afrika Birliği, Afrika kıtasının güneyinde Britanya İmparatorluğu'na bağlı sömürge bölgeleri olan Cape Kolonisi, Natal Kolonisi, Transvaal Kolonisi ve Oranj Nehri Kolonisi bölgelerinin birleştirilmesi ile meydana gelen ve varlığını 1910–1961 yılları arasında sürdüren ülke. Ülke 1961 yılında ardılı olan ve günümüzde de varlığını sürdüren Güney Afrika Cumhuriyeti'nin kurulması ile varlığını sonlandırmıştır.

Güney Afrika Birliği, Kanada ve Avustralya örneklerinde olduğu gibi bir federasyon yapısı oluşturmamaktaydı. Ülkeyi oluşturan dört farklı sömürge bölgesinin adı da bundan böyle Kap, Natal, Transvaal ve Özgür Devlet olarak adlandırılmış, sömürge bölgesinde bulunan parlamentolar feshedilerek il meclisleri oluşturulmuştur. Geçmiş dönemlerde tek başına bağımsız olan ve ilerleyen süreçte Britanya sömürge bölgesi olan yeni ülkenin yeni illeri arasında ülkenin başkentinin belirlenmesi safhasında da rekabet yaşanmıştır. Ülkenin başkentinin belirlenmesi sürecinde illerden birinin mağduriyet yaşamaması için üç farklı başkent belirlenmiş, bu bağlamda Pretoria idari başkent, Cape Town yasama başkenti ve Bloemfontein'de adli başkent ilan edilmiş, Natalia Cumhuriyeti'nden sonra Natal Kolonisi'nin de başkenti konumunda olan Pietermaritzburg'da herhangi bir başkent görevi verilemediği için maddi tazminat elde etmiştir.

Milletler Cemiyeti manda yönetimi altında bulunurken 1915 yılında birliğe dahil edilen Güneybatı Afrika bölgesi (günümüzde Namibya), önce 1961 yılına kadar birliğin daha sonra da 1990 yılına kadar birliğin ardılı olan Güney Afrika Cumhuriyeti'ne bağlı bir bölge olarak kalmıştır. 1946 yılında Milletler Cemiyeti'nin kaldırılması sonrası oluşturulan Birleşmiş Milletler tarafından BM güvenilir bölge olarak ele alınmış ve idare edilmiştir. Bu adım Güney Afrika Birliği tarafından kabul görmemiş, bu adım sonrası bölgenin tüm birimleriyle ve bölgeleriyle kendi topraklarına dahil edilme yoluna gidilmiştir. Birliğin ardılı Güney Afrika Cumhuriyeti'nin bu süreçte de devam eden bölge üzerindeki hak iddiaları 1971 yılında Uluslararası Adalet Divanı'nin bu kararların haksız ve yersiz olduğuna hükmetmesi ile son bulmuş ve bölge 1990 yılında Namibya Cumhuriyeti olarak bağımsızlığına kavuşmuştur.

Ülkede ırklar arasında yaşanan sorunların yanı sıra İngilizce konuşan Britanyalı beyazlar ile Hollanda kökenli olan ve Afrikaanca konuşan Boerler arasında içten içe yaşanan çekişme birliğin var olduğu yarım yüzyıl boyunca önemli sorunları arasında yer almıştır. Birlik her ne kadar yaşanan her iki Dünya Savaşı'nda Büyük Britanya saflarında yer alsa da, 1948 yılından itibaren Boerlerin hakimiyetinde kurulan hükûmetler anavatanları Büyük Britanya'ya olumsuz gelen adımlar atmıştır. Tüm bunların sonucunda Britanya Krallığı ile bağlarını koparan birlik, bunu pekiştirmek adına halk referandumu gerçekleştirmiş, referandum sonucunda da cumhuriyet ilan edilerek 31 Mayıs 1961 yılında Güney Afrika Cumhuriyeti kurulmuştur. Yeni ülke de Apartheid politikaları nedeniyle İngiliz Milletler Cemiyeti'nden ihraç edilmiş, söz konusu ihraç Apartheid politikalarının bittiği 1990 yılından dört yıl sonra kaldırılarak, 1994 yılında yeniden cemiyetin üyesi olmuştur.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Güney Afrika tarihi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Güney Afrika Birliği ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Monica Cole: South Africa. Dutton, New York 1961
• David L. Niddrie: South Africa. Nation or Nations? D. Van Nostrand Company, Princeton 1968
• Leonard Monteath Thompson: The Unification of South Africa, 1902-1910. Clarendon Press, Oxford 1960
• William Henry Vatcher: White Laager. The Rise Of Afrikaner Nationalism. Pall Mall Press, London 1965