Evrenin yaşı - Vikipedi

Evren'in yaşı, Büyük Patlama'dan günümüze dek geçen zamandır. Şu anki teori ve gözlemler, Evren'in yaşının 13,5 ile 14 milyar arası olduğunu önermektedir.[1] Bu yaş aralığı birçok bilimsel araştırma projesinin görüş birliğiyle elde edilmiştir. Bu projeler arasında arka plan ışınımı ölçümlerini ve Evren'in genişlemesinin ölçümü için kullanılan diğer pek çok farklı yöntemi de içerir. Arka plan ışınımı ölçümleri Evren'in Büyük Patlama'dan bu yana olan soğuma süresini verir. Evren'in genişlediğine dair kanıtlardan biri olan kırmızıya kayma gözlemleri ise Evren'in yaşının hesaplanması için kesin bilgiler verir.

LCS (Light Coordinate System) yöntemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Işık hızı sonsuz değildir; bu nedenle hiçbir şeyi eşzamanlı göremeyiz. Bu durum, uzay ölçeğinde anlamlı miktarlarda mesafe ve zaman bozulmalarına neden olur.

LCS yöntemiyle kozmolojik analiz ışık hızının sabit ve sonlu/sınırlı oluşunu esas alır.[2] Büyük patlama ya da düzgün genişleme teorisine göre enerji patlaması sonrası oluşan madde topaklanmaları yarıçapı/çapı sürekli genişleyen küresel bir yüzey oluşturur; fakat bu yüzey üzerinde bulunan bir gözlemci "ışık hızının sınırlı olması sebebiyle" bu küresel yüzeyi deforme asimetrik elipsoid (su damlası formu) olarak görmek durumundadır. Astronomik gözlem verileri bu görünen evren formuna aittir. Yani mutlak düzendeki küresel yüzey şekli, gözlemci tarafından damla formunda algılanacaktır. Evrenin 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22,… milyar yaşları için bu geometrik form belirlendikten sonra astronomik veriler teorik olarak hesaplanabilir ve sonuçlar evrenin yaşına bağlı olarak diyagramlara işlenir. Grafiklerde gerçek gözlemsel veriler işlendiğinde evrenin yaşı bulunur. Bu yöntemle bulunan evrenin güncel yaşı 19,28 milyar yıldır.[3][tam kaynak belirtilmeli]

LCS yöntemi, mevcut 1/Ho yöntemine göre daha detaylı ve çok faktörü hesaba katan bir kozmolojik analizdir. Örneğin: Astronomik parametrelerin gözlemciye ait bileşeni gözlem anına ait iken, gözlenene ait bileşen geçmiş zamandaki durumun değeridir; bilimsel bütünlüğe aykırı olan bu durum LCS yönteminde çözümlenir. Hubble sabiti (Ho) küresel formda tek değer iken, fiili gözlemsel değerler, uzaklığa bağlı olarak 80 - 55 Km/sn/mpc arasında değişir. LCS kozmolojik analizi, damla formundaki teorik deforme Ho değerlerini aynı bularak yöntemi onaylamaktadır.[kaynak belirtilmeli]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Five-Year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) Observations: Data Processing, Sky Maps, and Basic Results" (PDF). nasa.gov. 10 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Mart 2008. 
  2. ^ Özgen Ersan (Nisan 2019). "Methodological Requirements for Calculating the Age of Universe". 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2020. 
  3. ^ Ersan, Özgen; Ersan, Işınsu (Mart 2013). "Light kinematics to analyze space-time". Physics Essays. ss. 49-57. Bibcode:2013PhyEs..26...49E. doi:10.4006/0836-1398-26.1.49. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2020.