French
DeutschBuz dansı - Vikipedi
 Resmî bir Olimpik spor olarak ilk yılı olan 1976'da buz dansı (Irina Moiseeva ve Andrei Minenkov) | |
| Birlik | Uluslararası Paten Birliği |
|---|---|
| Özellikleri | |
| Takım üyeleri | İkili |
| Ekipman | Artistik patenler |
| Olimpiyatlar | 1976'daki Kış Olimpiyatları'nın bir parçası |
Buz dansı, müzik eşliğinde buz zeminde yapılan figüratif buz pateni türü. 1952 yılında Dünya Artistik Patinaj Şampiyonaları kapsamına alınmış; fakat Kış Olimpiyat Oyunları içinde 1976 yılından beri yer almaktadır. Çiftlerde olduğu gibi bir kadın ve bir erkek sporcu ile yapılır. Kaldırışlarda ve dönüşlerde olan kural farklılıkları ve atlayışların olmaması gibi konularda çiftlerden ayrılır. Bu şampiyonalarda sporcular 3 değişik program sunmaktadırlar.
Bazı Uluslararası Paten Birliği yarışması olmayan yarışmalarda patenciler tek olarak buz dansında yarışır.
Tarihi gelişim[değiştir | kaynağı değiştir]
Buz dansı Birleşik Krallık'ta önemli bir geçmişe sahiptir. Bugün bile kullanılan zorunlu dansların birçoğu 1930'lu yıllarda İngiliz dansçılar tarafından yaratılmıştır. İlk 16 Dünya şampiyonasının 12sini İngiliz çiftler kazanmıştır. 1960'lı yıllara kadar İngiliz stili buz dansına hakim olurken bu yıllarda Doğu Avrupalı patencilerin daha hızlı kaymaya izin veren daha açık pozisyonlar kullanması, bedenin üst kısmını daha hareketli şekilde kullanmaları ve seyircilere yönelik programlar hazırlamaları dikkat çekmiştir.[1] 1970'li yıllarda Sovyet patencilerin daha zor ayak oyunları yerine hızı önem veren stilleri ve programlarında daha fazla dramatik temaları kullanmaları onları ön plana çıkarmıştır.[2] 1990'lı yılların başlarında tüm çiftler ballroom tarzı programlar yerine daha dramatik programları tercih etmekteydi.[3][4]
Bu noktada Uluslararası Paten Birliği bunu engellemek için balo tarzı programlara dönmek için seçilen müzik ve dans konusunda daha fazla kısıtlama koydu. Ancak bunun dansı çok sıkıcı hale getirmeye başladığı görüldüğünde bu kısıtlamalar kaldırıldı ve orijinal ve serbest danslarında dansçıların bazı teknik elemanlar göstermeleri zorunlu hale getirildi.
Buz dansı programları[değiştir | kaynağı değiştir]
Zorunlu dans[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu dansta bütün sporcular önceden belirlenmiş bir koreografi üzerinde aynı müzikle,aynı hareketleri yaparlar. Vals, Rumba bu kısımda kullanılan müziklerdendir.
Yarışmanın bu bölümü genelde buz dansı yarışmalarının ilk aşamasıdır. Grand Prix Finalinde düzenlenmez. ISU puanlama sisteminde zorunlu dans bölümlere ayırılır ve her bölüm ayrı puanlanır. Her sezon öncesinde o sezon kullanılacak olan zorunlu danslar ISU tarafından açıklanır. Ancak hangi yarışmada hangi dansın kullanılacağı sezon içinde belli olur. Örneğin 2009-2010 sezonunda büyükler düzeyinde Golden Waltz ve Tango Romantica, gençler düzeyinde ise Westminster Waltz ve Argentine Tango'dur.[5]
Orijinal dans[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu programda ise Uluslararası Buz Pateni Federasyonun (ISU) önceden belirlediği ve duyurduğu bir tema içinde sporcular koreografilerini hazırlarlar. Yapacakları hareketler ya da müzikleri aynı olmak zorunda değildir ancak sporculardan seçilen müzikle uyumlu, o dansın karakterini yansıtan programlar istenir. Buz Dansının kısa programı sayılabilir.
2009-2010 sezonu için seçilen orijinal dans Folk, Country'dir.
Serbest dans[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu aşamada patenciler müziklerini ve koreografilerini seçmekte özgürdür. Bu programın süresi 4 dakikadır. (10 saniye eksik ya da fazla olabilir).
1998'den bu yana serbest dansta patencilerden bazı hareketler göstermesi istenir. 2008-2009 sezonunda buz dansında serbest dansta 8 teknik eleman vardır. Çiftler 4 kaldırış yapmalıdır. Buna ek olarak bir kaldırış daha yapılabilir ancak bu son kaldırış teknik eleman olarak sayılmaz yani teknik puan getirmez. Sunum açısından farklılık ortaya koyar. Bu dört kaldırışın üç tanesi farklı grup elemanlar seçilmelidir. (Dönüşlü kaldırış, düz çizgide kaldırış gibi)
Teknik elemanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Çiftler ve buz dansında farklılıklar[değiştir | kaynağı değiştir]
Çiftler ve buz dansında farklı türde kaldırışlar yapılır.
-
Çiftlerde kaldırışlarda partner, erkek sporcunun omuz seviyesinin üstünde tutulur. (Meagan Duhamel & Craig Buntin) -
Buz dansında ise çiftlerde olduğu gibi kafa seviyesinin tamamen üstüne çıkmak yasaktır. (Oksana Domnina & Maxim Shabalin)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Beverley Smith, Figure Skating: A Celebration, p 185-186
- ^ Ellyn Kestnbaum, Culture On Ice, p 246
- ^ Ellyn Kestnbaum, Culture On Ice, chapter 11
- ^ Beverley Smith, Figure Skating: A Celebration, p 197
- ^ "Communication No. 1567". 15 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2009.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Wikimedia Commons'ta Buz dansı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ice-dance.com3 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.