Boyar madde - Vikipedi

Conner Prairie yaşayan tarih müzesinde erken Amerikan geleneğinde boyandıktan sonra iplik kurutma.

Boyar madde, uygulandığı substrata kimyasal olarak bağlanan renkli bir maddedir. Bu özellik, boyar maddeleri, renklendirdikleri malzemeye kimyasal olarak bağlanmayan pigmentlerden ayırır. Boyar madde genellikle sulu çözelti çözelti içinde uygulanır ve boyanın lif üzerindeki sabitliğini arttırmak için bir mordan gerektirebilir.^[2]

Görünür ışığın sadece bazı dalga boylarını emdikleri için hem boyar maddeler ve hem de pigmentler renklidir. Boyar maddeler genellikle suda çözünürken pigmentler çözünmez. Bazı boyar maddeler, bir lake pigmenti üretmek için tuz ilavesiyle çözünmez hale getirilebilir.

Doğal ve yapay boyar maddeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğal boyaların çoğu bitki kaynaklarından elde edilir: kökler, üzümsü meyveler, ağaç kabuğu, yapraklar, odun, mantarlar ve likenler.^[3] Çoğu boyar madde sentetiktir, yani petrokimyasallardan sentezle yapılır. Pigmentasyondan başka, organik boya lazerleri,^[4] optik ortam (CD-R) ve kamera sensörleri (renk filtresi dizisi) gibi çeşitli uygulamalara sahiptirler.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Tekstil boyama Cilalı Taş Devrine kadar uzanmaktadır. Tarih boyunca, insanlar kumaşlarını yerel olarak bulunan yaygın malzemeleri kullanarak boyadılar. Sur moru ve kırmızı kırmız doğal dayanıksız boyar maddeler gibi parlak ve kalıcı renkler üreten nadir boya maddeleri, antik ve Orta Çağ dünyasında çok değerli lüks ürünlerdi. Çivit, indigo, safran ve kök boya gibi bitki bazlı boyar maddeler, Asya ve Avrupa ekonomilerinde önemli ticari ürünlerdi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Biyolojik pigment, organizmalarda herhangi bir renkli madde
Mavi Yün Skalası
Saç boyama
Oksitleyici madde
Boyar maddeler listesi
Doğal boyalar
Pigmentler
- İnorganik pigmentler
- Organik pigmentler
Leke

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Steingruber, Elmar (2004). "Indigo and Indigo Colorants". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a14_149.pub2. ISBN 3527306730.
^ Booth, Gerald (2000). "Dyes, General Survey". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a09_073. ISBN 3527306730.
^ Burgess, Rebecca (8 Kasım 2017). Harvesting Color: How to Find Plants and Make Natural Dyes. Artisan Books. ISBN 9781579654252. Erişim tarihi: 8 Kasım 2017 – Google Books vasıtasıyla.
^ Silfvast, William T. (21 Temmuz 2008). Laser Fundamentals. Cambridge University Press. ISBN 9781139855570. Erişim tarihi: 8 Kasım 2017 – Google Books vasıtasıyla.

Daha fazla bilgi için[değiştir | kaynağı değiştir]

Abelshauser, Werner. German History and Global Enterprise: BASF: The History of a Company (2004) covers 1865 to 2000
Beer, John J. The Emergence of the German Dye Industry (1959)

[Ullmann-1] Steingruber, Elmar (2004). "Indigo and Indigo Colorants". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a14_149.pub2. ISBN 3527306730.

[Ullmann's_Encyclopedia_of_Industrial_Chemistry-2] Booth, Gerald (2000). "Dyes, General Survey". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a09_073. ISBN 3527306730.

[3] Burgess, Rebecca (8 Kasım 2017). Harvesting Color: How to Find Plants and Make Natural Dyes. Artisan Books. ISBN 9781579654252. Erişim tarihi: 8 Kasım 2017 – Google Books vasıtasıyla.

[4] Silfvast, William T. (21 Temmuz 2008). Laser Fundamentals. Cambridge University Press. ISBN 9781139855570. Erişim tarihi: 8 Kasım 2017 – Google Books vasıtasıyla.

[1]

[2]

[3]

[4]