Etiyopyalı Yahudiler - Vikipedi

Beta Israel / Falaşa
ביתא ישראל
Önemli nüfusa sahip bölgeler
İsrail İsrail127.000 [1]
Etiyopya Etiyopya22.000 - 50.000 [2][3][4][5][6]
Diller
Din

Beta Israel (İbranice: ביתא ישראל) bugün birçoğunun İsrail'de yaşadığı Etiyopyalı Yahudiler'in adıdır. Yahudi olmayan Etiyopyalılar tarafından Amharca "Sürgündekiler" ya da "Yabancılar" anlamına gelen aşağılayıcı bir kelime olan Falaşa sıfatının kullanıldığı da görülür.

Beta Israel cemaatinin %85'i 120.000 kişilik nüfusuyla İsrail'de yaşamaktadır. İsrail hükûmetince hayata geçirilen 1984'teki Musa Operasyonu (Operation Moses)[7] ve 1991'deki Süleyman Operasyonu (Operation Solomon)[8] ile on binlerce Etiyopyalı Yahudi İsrail'e getirtilerek Etiyopya'daki iç savaş ve kıtlıktan kurtarılmıştır.

Seneler itibarıyla Etiyopyalı Yahudilerin İsrail'e göç rakamları şöyledir:

Etiyopyalı Yahudi göçlerinin İsrail'e yapılan diğer göçlere oranı[9]
Yıl Etiyopya doğumlular İsrail'e toplam göç
1948–51 10 687.624
1952–60 59 297.138
1961–71 98 427.828
1972–79 306 267.580
1980–89 16.965 153.833
1990–99 39.651 956.319
2000–04 14.859 181.505
2005 3.573 21.180
2006 3.595 19.269

Buna bağlı olarak Falaşa Mura isimli cemaat Beta Israelden kopmuş ve Hristiyanlığa geçmiştir. Buna rağmen bu cemaatten bazılarının Yahudiliğe geri dönüş yaptığı ve Halaha'ya bağlı kaldıkları görülür.

1975 yılında İsrail hükûmetinde dönemin Başbakanı Menahem Begin, Sefarad hahambaşısı Ovadya Yosef'in hükmüyle Beta Israeli Kayıp On Kabile'nin torunlarından olduğunu resmen kabul etti; böylece Etiyopyalı Yahudiler de İsrail'in Geri Dönüş Yasasından faydalandılar. Beta Israel'in Yahudilikleri konusunda şaibeye yer bırakmamak için cemaat formalite icabı "din değiştirip" Yahudiliğe geçti.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "iaej.co.il". 4 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009. 
  2. ^ "ujc.org". 19 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009. 
  3. ^ Jerusalem Post
  4. ^ "ujafedny.org". 20 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009. 
  5. ^ highbeam.com[ölü/kırık bağlantı]
  6. ^ "babaganewz.com". 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009. 
  7. ^ "Operation Moses". 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009. 
  8. ^ "Operation Solomon". 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2009. 
  9. ^ Israeli Central Bureau of Statistics, Immigrants, by Period of Immigration, Country of Birth and Last Country of Residence 24 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.