French
DeutschAziz Dominik - Vikipedi
| Dominik | |
|---|---|
 Santo Domingo de Guzmán, 1670, İspanyol ressam Claudio Coello tarafından | |
| Dominikan Tarikatı'nın kurucusu Rahip | |
| Doğum | 8 Ağustos 1170 Caleruega, Kastilya Krallığı (günümüzde Kastilya ve Leon, İspanya) |
| Ölüm | 6 Ağustos 1221 (50 yaşında) Bolonya (günümüzde Emilia-Romagna, İtalya) |
| Kutsayanlar | |
| Aziz ilanı | 13 Temmuz 1234, Rieti Katedrali Papa IX. Gregorius tarafından |
| Türbe | San Domenico Lahdi |
| Yortu |
|
| Simge | Dominiken kıyafeti, köpek, yıldız, zambak, kitap, değnek, ve de tesbih |
| Koruyucu aziz | Astronom; Fuzhou Başpsikoposluğu; astronomi; Dominik Cumhuriyeti; Santo Domingo Pueblo, Valetta, Birgu (Malta), Campana, Calabria, Managua |
Dominik Nuñez de Guzman, (8 Ağustos 1170, Caleruega, Eski Kastilya, İspanya – 6 Ağustos 1221, Bolonya, Papalık Devletleri), Kastilya’lı bir Katolik rahip ve Dominiken Tarikatı’nın kurucusuydu. 13 Temmuz 1234’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonlaştırıldı. Yortusu önceden 4 Ağustos’ta kutlanıyordu, daha sonra 6 Ağustos’ta; şimdi ise, İkinci Vatikan Konsili’nden beri, 8 Ağustos’ta kutlanıyor.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Dominik’in hayatı çoğunlukla, 1221 ve 13. Yüzyılın sonlarında yazılmış, güçlü apolojetik yanları olan hagiografik metinler aracılığıyla bilinir. Metinlerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı ise eleştirilir.
Dominik çocuk yaştan beri dini bir kariyer için rahip olan dayısı tarafından eğitiliyordu. Palencia Üniversitesi’nde sanat ve teoloji okudu. 24 yaşında Dominik rahip olarak atandı ve hemen ardından Osma Katedrali’nde papazlığa başladı.[1]
1203 ya da 1204’de Episkopos Diego de Acebo ile Dominik, Kastilya Kralı VIII. Alfonso için, veliahtı Ferdinand’a Danimarka’da gelin ayarlamak maksadıyla yola çıktı. Diplomatlar Danimarka’ya Aragon, Fransa’nın güneyi üzerinden yola çıktı. Evlilik pazarlıkları başarı ile tamamlandı ancak prenses Kastilya için yola çıkmadan öldü. Dönüş yolunda Papa III. Innocentius tarafından Katarlara (Katolik Kilisesi için heretik olan, dualist ve gnostik öğretilere sahip Hristiyan mezhebi) karşı vaaz vermesi için yollanmış Sistersiyen keşişlerle karşılaştılar. Dominik ve Diego de Acebo, Sisteryenlerin başarısızlığını Katarların çileciliğine karşın Sisteryenlerin savurganlıklarına ve şatafatlılıklarına yordu. Onlar ise daha çileci bir hayat biçimini benimseyerek Fransa’nın güneyinde Katarları dine döndürmek için bir programa başladılar.[1]
Dominik, Episkoposu Diego de Acebo ile Ukrayna’daki Kumanlara müjdeyi yaymak isterken, Papa tarafından Sistersiyenlerin Albigeoisleri yeniden Hristiyanlaştırmadaki faydasız çabalarına yardım etmesi için emir aldı.[2]
6 Ağustos 1221’de, uzun bir hastalık dönemi geçirdikten sonra Dominik, Bolonya’da öldü
Dominikenlerin Kurulması[değiştir | kaynağı değiştir]
1215’te, Toulouse, Fransa’da 6 takipçisiyle beraber Dominiken Tarikatı'nı kurdu. Dominik, büyüyen şehirlerin ruhsal ihtiyaçlarını karşılayacak, adanmışlığı ve sistematik eğitimi birleştirecek, manastır tarikatlarından ve seküler ruhbanlardan daha fazla organizasyonel esneklik gösterebilecek bir tarikata olan ihtiyacı gördü. Kendisini ve takipçilerini dua ve kefaret konularında manastır tarzına tabi tutu. Episkopos Foulques onlara Toulouse topraklarında vaaz edebileceklerine dair yazılı bir izin verdi.[2]
Ayrıca 1215’te, Dördüncü Lateran Konseyi ile aynı yılda, Dominik ve Foulques, Papa III. Innocentius’tan yeni tarikat için onay almaya Roma’ya gitti. Dominik bir yıl sonra Roma’ya döndü ve sonunda, yeni Papa III. Honorius tarafından 1217’de yeni tarikat Ordo Praedicatorum (Vaizler Tarikatı) için yazılı onay verildi.[1]
Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]
Gelenek O’na, Padovalı Antonio ile paylaştığı, "Heretiklerin çekici" ya da "Sapkınlıkların çekici” lakabını verdi. Bazıları onun ilk engizisyoncu olduğunu savunur ve Languedoc’da bunu yaptığını söyler fakat gerçek şudur ki Dominik 1221’de, ilk engizisyon daha yokken, ölmüş ve hiçbir zaman vaaz vererek savaşmak haricinde savaşmamıştır.[3]
Rozari kullanımını yaygınlaştıran ise Dominik’ti ve tarikatı da zamanla bu tapınmayı kilisenin evrensel bir duası haline getirdi.[4] 15. yüzyılda, kardeş Alain de la Roche bunu Fransa’nın kuzeyinde ve Hollanda’da tanıtırken Jacques Sprenger ise Almanya’da, Louis de Grenade ise İspaya ve Portekiz’de tanıttı. O zamandan beri Dominiken kardeşler tarikat kıyafetlerine onbeş onluk bulunan bir tesbih eklediler.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c M. H. Vicaire (2003). New Catholic encyclopedia. 2nd ed (İngilizce). Catholic University of America. Detroit: Thomson/Gale. s. 828 Cilt:4. ISBN 0-7876-4004-2. OCLC 50723247. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2022.
- ^ a b Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 679. ISBN 975-7065-03-X.
- ^ See Bernard Hamilton (1981) The Medieval Inquisition, pp. 36–37, New York: Holmes & Meier; Simon Tugwell (1982) Early Dominicans: Selected Writings, p. 114, note 90, Ramsey, New Jersey: Paulist Press
- ^ William Saunders, History of the Rosary 12 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Eternal Word Television Network
