Ayten Alpman - Vikipedi

Ayten Alpman
Türk pop müziği ve caz sanatçısı Ayten Alpman
Doğum10 Ekim 1929(1929-10-10)[1][a]
İstanbul, Türkiye
Ölüm20 Nisan 2012 (80 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiZatürre
Defin yeriUlus Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Vatandaşlık Türkiye
MeslekSes sanatçısı
Evlilik
İlham Gencer
(e. 1953; b. 1961)

Ümit Aksu
(e. 1968; b. ?)
Çocuk(lar)2
Resmî siteaytenalpman.com

Ayten Alpman (10 Ekim 1929,[1] İstanbul - 20 Nisan 2012, İstanbul), Türk pop müziği ve caz sanatçısı. Memleketim şarkısıyla tanınır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Babası Fahrettin Şaban Bey, annesi İsmet Hanım'dır.[1][2] İlköğrenimini Nişantaşı Kız Lisesi'nde ve Erenköy Kız Lisesi'nde tamamladı. Liseden sonra İlham Gencer'in solistlik teklifi ile İstanbul Radyosu'nda programa başladı. Daha sonra Arif Mardin ile tanışmış ve onun teşviki ile caz şarkıları söylemeye başladı.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1953 yılında İlham Gencer ile evlendi, 1960 yılında eşinden ayrıldı. 1959 yılında ilk plağı Sayonara/Passion Flower taş plak olarak yayınlandı. 1963 yılında çalışmak için İsveç'e gitti, üç yıl sonra Türkiye'ye döndü. Fecri Ebcioğlu'nun ısrarlarıyla Türkçe söylemeye başladı ve ilk çalışması İnan Bana/Ayrıldık Yalnızım isimli 45'lik plak olarak yayınlandı. Sezen Cumhur Önal ile birkaç 45'lik çalışması yaptı.

1968 yılında Ümit Aksu ile evlendi. Fecri Ebcioğlu ile birlikte yaptıkları Sensiz Olamam ile ilk büyük çıkışını yaptı. 1972 yılında yaptığı ve sözlerini Fikret Şeneş'in yazdığı Bir Başkadır Benim Memleketim plağı pek ilgi görmedi. 1974 yılında Kıbrıs Harekâtı ile TRT'de "Memleketim" çok sık çalınmaya başlayınca, şarkı tekrar 45'lik plak olarak piyasaya sürüldü ve büyük satış rakamlarına ulaştı. Rabe Elimelekh adlı geleneksel bir Yahudi halk şarkısının[3][4][5] aranjmanı olan ve Mireille Mathieu'nun da Fransızca seslendirdiği bu şarkı Fikret Şeneş'in Türkçe sözleriyle adeta bir milli marş halini aldı.

İki adet uzun çalar çalışması yapan Alpman, 1995 yılında ses tellerinde oluşan nodüllerden ameliyat oldu. 1999 yılında en sevilen şarkılarından oluşan bir albümü Ada Müzik tarafından yayınlandı. Sahne çalışmalarına profesyonel anlamda devam etmeyip sadece dönem dönem caz konserleri verdi.

Diskografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1959: Sayonara / Passion Flower
  • 1960: Tomorrow (Özleyiş) / Manha De Carnival
  • 1967: İnan Bana / Ayrıldık Yalnızım
  • 1967: Seni Unutmak Senden Kaçmak İstiyorum / Kim Demiş Aşk Yalandır Diye
  • 1967: Bu Sana Son Seslenişim / Sevmedim Hayatı
  • 1967: Hakkın Yok / Beni Unutma
  • 1968: Ve... Tanrı Aşkı Yarattı / Ömrüm Senindir
  • 1969: Hayal / Çağırdın Sana Koştum
  • 1970: Sensiz Olamam / Aynalar Aynalar
  • 1971: Bir Başkadır Benim Memleketim / Yaşamak İçin
  • 1973: Tek Başına / Sevince Her şey Başka
  • 1973: Memleketim / Unutsana
  • 1974: Yanımda Olsa / İstersen
  • 1974: O Sabah / Ben Varım
  • 1974: Ben Yürürüm Yana Yana / Iraktır Yolların
  • 1974: Memleketim
  • 1975: Birazcık Umut / Kimbilir Kim Var Yanında
  • 1975: Ben Böyleyim / Mutlu Olamadım
  • 1975: Ölünceye Kadar / O Gün
  • 1976: Ben Böyleyim
  • 1977: Son Bir Defa / Neden Sanki Bu Dünya Dar Geliyor İnsana
  • 1999: Eski 45'likler
  • 2007: Bir Başkadır Ayten Alpman
  • 2012: Hani Bazen (düet Cem Adrian)

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1953: Aşk Izdırabtır
  • 1974: Tek Başına

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen İstanbul Caz Festivali tarafından Ayten Alpman'a 2007 yılında Yaşam Boyu Başarı Ödülü takdim edilmiştir.[6]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

20 Nisan 2012 tarihinde zatürreden dolayı, kaldırıldığı hastanede öldü. 22 Nisan 2012 tarihinde Teşvikiye Camii'inde kılınan cenaze namazından ardından Ulus Mezarlığı´nda toprağa verildi.[7]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ayten Alpman'ın resmî kimlik bilgilerinde doğum tarihi 18 Şubat 1931 olarak geçmektedir.[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "AYTEN ALPMAN KABRİ * ULUS MEZARLIĞI 1. ADA * İSTANBUL (HD)". Murat Tali. 8 Ocak 2020. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2022. 
  2. ^ a b İlgili doğum tarihi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezar Yeri Sorgulama 16 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. arayüzünde kişinin adının aratılmasıyla doğrulanabilmekte, ancak kayda doğrudan ulaşan bir URL oluşturulamamaktadır.
  3. ^ "Memleketim Olarak Bilinen Geleneksel Yahudi Halk Şarkısı". analizmerkezi.com. 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2012. 
  4. ^ "Traditional Jewish Music/Geleneksel Yahudi Müziği - Fidan Müzik". idefix.com. Erişim tarihi: 12 Nisan 2012. [ölü/kırık bağlantı]
  5. ^ "Der Rebbe Elimelech" (İngilizce). amazon.com. Erişim tarihi: 12 Nisan 2012. 
  6. ^ "İstanbul Caz Festivali Yaşam Boyu Başarı Ödülü". caz.iksv.org. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Ayten Alpman son yolculuğuna uğurlandı". sabah.com.tr. Sabah. 12 Nisan 2012. 4 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]