French
DeutschAkçakale, Akçaabat - Vikipedi
| Akçakale | |
|---|---|
 | |
 Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu | |
  Akçakale Akçakale'nin Trabzon'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Trabzon |
| İlçe | Akçaabat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2023)[1] | 2.188 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 462 |
| İl plaka kodu | 61 |
| Posta kodu | 61300 |
Akçakale, Trabzon ilinin Akçaabat ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Akçakale, Trabzon ilinin 25 km batısında, denize hakim bir teras üzerinde kurulmuş bir kalenin etrafında kurulmuştur. 7 Nisan 1992'de Akçakale, Çatalzeytin, Gökçekaya ve Zeytinlik köylerinin "Akçakale" adı altında birleşerek belde statüsünde belediye tüzel kişiliği ile yönetilen bir yerleşim merkezi haline gelmiştir.[2] 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile mahalle olmuştur.[3] Akçakale'den eski tarihlerde Kordil olarak da bahsedilmiştir. Antik kaynaklarda Hieron Oros'un (Yoros?) 45 stadia batısında bir liman adı olarak geçmektedir.[4][5] Çatalzeytin köyünün eski adı İspendal, Gökçekaya köyünün eski ismi Karziya, Zeytinlik köyünün eski ismi Haldandoz'dur.[6] Osmanlı kayıtlarında İspendam ve Haldandoz yerleşimleri çoğunlukla birlikte kaydedilmiştir.[7] Osmanlı döneminde 1530 yılı kayıtlarında yerleşimden Akçakala (Kordil) ve İspendamı-kanara adlarıyla Akçaabad nahiyesine bağlı köyler bulunmaktadır.[8] 1835 yılında Karziya adlı yerleşimde 80 Rum erkek kaydedilmiştir.[9] 19. yüzyıl ilk yarısında çeşitli zamanlarda İspendam ve Karziya köylerine Kazak saldırıları nedeniyle yerleşimcilerin göç etmek zorunda kaldığı görülmektedir.[10]
Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından sonra da, Çatalzeytin köyü İspendal şeklinde, Gökçekaya köyü Karziya ve Zeytinlik köyü de Halhandoz şeklinde adlandırılmıştır.[11] Bu köylerin adları 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla günümüzdeki adlarıyla değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[12]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Trabzon il merkezine 22 km, Akçaabat ilçesine 8 km uzaklıktadır.[13]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | ||
|---|---|---|
| 2022 | 2.198[1] | |
| 2021 | 2.204[1] | |
| 2020 | 2.227[1] | |
| 2019 | 2.255[1] | |
| 2018 | 2.286[1] | |
| 2017 | 2.307[1] | |
| 2016 | 2.299[1] | |
| 2015 | 2.319[1] | |
| 2014 | 2.406[1] | |
| 2013 | 2.461[1] | |
| 2012 | 2.487[13] | |
| 2011 | 2.597[13] | |
| 2000 | 2.921[13] | |
| 1990 | 2.855[13] | |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k "Trabzon Akçaabat Akçakale Mahallesi Nüfusu". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024.
- ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 12 Nisan 1992. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2021.
- ^ "Kanun No. 6360". 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
- ^ Özhan Öztürk. Pontus: Antik Çağ’dan Günümüze Karadeniz’in Etnik ve Siyasi Tarihi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Genesis Yayınları. Ankara, 2011. 2. Baskı s. 654. ISBN 978-605-54-1017-9
- ^ Özhan Öztürk (12 Ocak 2018). "Akçaabat Tarihi (Platana, Pulathane, Akçaova, Akçaabat), Trabzon". ozhanozturk.com. 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2024.
- ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. ss. 135,231,590. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024.
- ^ Aygün, Necmettin (2008). "XIX. Yüzyılın Ortalarında Trabzon'da Sosyal ve İktisadi Yapı". Karadeniz Araştırmaları. 5 (7). DergiPark. s. 80. 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024.
- ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 36. www.devletarsivleri.gov.tr/. 1997. ss. 158-162. 5 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Aralık 2022.
- ^ İpek, Nedim (2022). "Trabzon Rumları". Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 16 (32). DergiPark. ss. 397-440. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2024.
- ^ Dursun, Yücel (2016). "XVII. Yüzyılın Ortasında Trabzon Eyaleti'nde Köy Terklerine Dair Bazı Gözlemler" (PDF). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9 (42). sosyalarastirmalar.com. s. 595. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2023.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ a b c d e "Akçakale Belediyesi". YerelNet.org.tr. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |