French
DeutschAhmet Özkan Melaşvili - Vikipedi
Ahmet Özkan Melaşvili (10 Haziran 1922, Koçbayır, Gönen - 5 Temmuz 1980, Bursa), çevirmen ve Türkçe yayımlanan Gürcü kültürü yayın organı Çveneburi dergisinin yayıncılarından biridir.
Ahmet Özkan Melaşvili | |
|---|---|
| Doğum | 10 Haziran 1922 Balıkesir |
| Ölüm | 5 Temmuz 1980 (79 yaşında) Bursa |
| Defin yeri | Hayriye, İnegöl |
| Milliyet | Gürcü |
| Mezun olduğu okul(lar) | İstanbul Teknik Üniversitesi |
| Meslek | Kamusal figür |
Ahmet Özkan, 93 Harbinin ardından Osmanlı ülkesine göç etmiş Gürcü bir aileden gelir. İlk ve orta öğrenimini Balıkesir'de, yükseköğrenimini İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde tamamladı. Daha sonra eşinin köyü olan Hayriye köyüne yerleşip orada turizm derneği kurdu. Bu arada Gürcü kültürü üzerine çalışmalara başladı. ABD'li antropolog J. Paul Magnarella'nın Hayriye köyü üzerine bir monografi olan The Peasant Venture: Tradition, Migration and Change Among Georgian Peasants in Turkey adlı kitabın hazırlanmasına yardımcı oldu.[1] Çok yazarlı bir kitap olan Gürcüstan'ı yayıma hazırladı.[2] Bu kitaptan dolayı çeşitli suçlamalara maruz kaldı; yargılandı ve beraat etti.[3][4][5] Gürcü yazar Aleksandre Kazbegi Elguca adlı romanını Türkçeye çevirdi ve bu çeviri 1973'te Elguca ile Mzağo adıyla yayımlandı.[6] Ahmet Özkan, Stockholm'de Şanver Akın'ın kurduğu Utgiven av Georgiska Kulturföreningen (Gürcü Kültür Derneği) tarafından 1977 yılında yayımlanmaya başlayan Çveneburi dergisinin 6-7. birleşik sayısını İstanbul'da çıkardı.[7] Bu derginin birkaç sayısında, Gürcü şair Şota Rustaveli'nin Kaplan Postlu Adam adlı destanının Azerice çevirisini temel alarak yaptığı çevirinin küçük bir kısmı basıldı. Ahmet Özkan, 5 Temmuz 1980'de Bursa'da öldürüldü.[8] Bu öldürme faili meçhul cinayet olarak kaldı ve aydınlatılamadı.[9]
Ahmet Özkan üzerine Gürcü araştırmacı Giorgi Kalandia tarafından hazırlanan bir kitap "Ahmed Melaşvili: Çveneburta Beladi" ("აჰმედ მელაშვილი : ჩვენებურთა ბელადი": "Ahmed Melaşvili: Çveneburilerin Önderi") adını taşımaktadır. Kalandia bu kitapta Gürcü dilinde siyaseten sadece Stalin'i tanımlamak için kullanılan "beladi" (ბელადი: önder) kelimesini Ahmet Özkan'a yakıştırmış ve onu Türkiye'de yaşayan Gürcülerin önderi olarak göstermiştir.[10][11] Gürcü şair Pridon Halvaşi de anılarında Ahmet Özkan'ın Sovyet döneminde Gürcistan'la ilişkilerinden ve onunla ilişki kuran bazı kişilerin KGB ile bağlantısından söz etmiştir.[12]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "j. Paul Magnarella, The Peasant Venture: Tradition, Migration and Change Among Georgian Peasants in Turkey, 1979 (Bir Köyün Serüveni: Türkiye'deki Gürcüler Arasında Gelenek, Göç ve Değişim, İstanbul, 1997, Çeviren: Nurettin Elhüseyni)". 24 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2021.
- ^ "Ahmet Özkan (Melaşvili), Gürcüstan, İstanbul, 1968" (PDF). 24 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Kasım 2021.
- ^ Türkdoğan, Orhan (1997). Etnik sosyoloji: Türk etnik sosyolojisi. Timaş Yayınları. s. 98. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ Kurumu, Türk Tarih (1987). Belleten. Türk Tarih Kurumu Basimevi. s. 699. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ Tellioğlu, İbrahim (2004). Osmanlı hakimiyetine kadar Doğu Karadeniz'de Türkler. Serander. s. 8. ISBN 9759247313. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ "Aleksandre Kazbegi, Elguca ile Mzağo, İstanbul, 1973" (PDF). 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Kasım 2021.
- ^ "Çveneburi dergisi 6-7. sayı" (PDF). 24 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Kasım 2021.
- ^ ""Bursa'da devrimci bir genç ve babası yaylım ateşine tutuldu", Aydınlık, 6 Temmuz 1980" (PDF). 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
- ^ "Ahmet Özkan (Melaşvili) İstanbul'da Anıldı". chveneburi.net. 8 Mart 2010. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ "აჰმედ მელაშვილი : ჩვენებურთა ბელადი"[ölü/kırık bağlantı]ISBN 9789941024498
- ^ "როდის დაიბადა იოსებ სტალინი, ანუ "დიდი ბელადის" იდუმალებით მოსილი ცხოვრების კიდევ ერთი გამოცანა" 7 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kviris Palitra]
- ^ Pridon Halvaşi, ომრი, 2007 (Omri / ომრი, 2019; Çeviren: Erdoğan Şenol), s. 174-194, 206-209. ISBN 978-9941-0-0237-3.