Abdülfettah es-Sisi - Vikipedi

Ekselansları Mareşal
Abdülfettah es-Sisi
عبد الفتاح السيسي
Sisi, 2023
6. Mısır devlet başkanı
Görevde
Makama geliş
8 Haziran 2014
Başbakan İbrahim Mehlab
Şerif İsmail
Mustafa Madbuli
Yerine geldiği Muhammed Mursi (Seçilmiş; devrik)
Adli Mansur (Atanmış; geçici)
Mısır Silahlı Kuvvetleri Genel Komutanı
Görev süresi
12 Ağustos 2012 - 26 Mart 2014
Başkan Muhammed Mursi (Seçilmiş; devrik)
Adli Mansur (Atanmış; geçici)
Başbakan Hişam Kandil
Yerine geldiği Muhammed Hüseyin Tantavi
Yerine gelen Sıdkı Subhi
Afrika Birliği Başkanı[1]
Görev süresi
10 Şubat 2019 - 10 Şubat 2020
Yerine geldiği Paul Kagame
Yerine gelen Cyril Ramaphosa
Kişisel bilgiler
Doğum Abdülfettah Said Hüseyin Halil es-Sisi
عبد الفتاح سعيد حسين خليل السيسي

19 Kasım 1954 (69 yaşında)
Kahire
Partisi Bağımsız
Evlilik(ler)
İntisar Amer (e. 1977)
Çocuk(lar) Mustafa
Mahmud
Hasan
Aya
Bitirdiği okul Mısır Harp Okulu
Dini İslam
İmzası
Askerî hizmeti
Takma adı Mareşal Sisi
Bağlılığı Mısır Mısır
Hizmet yılları 1977-2014
Rütbesi Mareşal
Birimi Mısır Ordusu
Komutası Mısır Silahlı Kuvvetleri
Askeri İstihbarat ve Keşif
Kuzey Askeri Bölgesi
23. Mekanize Tümeni (Süveyş)
Çatışma/savaşları Körfez Savaşı
Sina Ayaklanması

Abdülfettah Said Hüseyin Halil es-Sisi, daha yaygın bilinen adıyla Mareşal Sisi (Arapça: عبد الفتاح سعيد حسين خليل السيسي; d. 19 Kasım 1954, Kahire[2]), Mısırlı asker, siyasetçi ve Mısır'ın devlet başkanı.

12 Ağustos 2012'de Mısır Silahlı Kuvvetleri'nin Genel Komutanı oldu ve 3 Temmuz 2013 tarihinde Muhammed Mursi'nin devrilmesiyle sonuçlanan darbenin ardından fiilen ülkenin başına geçti. 27 Ocak 2014'te mareşalliğe yükseltildikten sonra 26 Mart 2014'te Mısır Silahlı Kuvvetleri Yüksek Konseyi başkanlığı ve Mısır Savunma Bakanlığı görevlerinden istifa ederek başkanlığa adaylığını açıkladı.[3] 26, 27 ve 28 Mayıs 2014 tarihlerinde gerçekleşen ve katılımın yüzde 40 olduğu başkanlık seçimlerinde oyların yüzde 97'sini alarak devlet başkanı seçildi. Bu görevine, 2018 ve 2023 yıllarında tekrardan seçildi.[4]

Sisi; ABD Başkanı Donald Trump ile Oval Ofis'te, Nisan 2019
Sisi; Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Moskova'da, Ağustos 2014

Geçmişi ve askeri eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sisi, 19 Kasım 1954'te Kahire'de dünyaya geldi.[2] 1977'de Mısır Harp Okulundan mezun oldu.[5] Daha sonra da aşağıdaki eğitimlere katılmıştır:

  • Genel komuta ve Kurmay Subay Kursu, Mısır Komuta ve Kurmay Subay Akademisi, 1987
  • Genel komuta ve Kurmay Subay Kursu, Komuta ve Kurmay Subay Akademisi, İngiltere, 1992
  • Muharebe Kursu, Lisansüstü Harp Akademisi Bursu, Nasır'ın Askeri Bilimler Akademisi, Mısır, 2003
  • Muharebe Kursu, ABD Kara Harp Akademisi, Amerika, 2006

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Sisi, 1977'de uzmanlık alanı tanksavar sistemleri ve havan topu sistemleri olmak üzere mekanize piyade taburunda subay olarak göreve başladı. 2008'de Kuzey Askeri Bölgesi-İskenderiye'nin kumandanı daha sonra da Askeri İstihbarat ve Keşif Şefi oldu. Sisi, Mısır Silahlı Kuvvetleri Yüksek Konseyi'nin en genç üyesiydi. 12 Ağustos 2012'de Mısır Devlet Başkanı Muhammed Mursi, Mısır Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Muhammed Hüseyin Tantavi yerine Sisi'yi getirme kararını aldı. Sisi, ayrıca Mısır Bakanlar Kurulunda "Savunma Bakanı" görevini de üstlendi. 27 Ocak 2014 tarihinde Mısır ordusunda mareşalliğe yükseltildi ve seçimlerde başkanlığa aday olabilmek için istifasını sundu.[6]

Komutası[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki listede hem komuta ettiği birimler hem de makamı belirtilmiştir.

  • 42. Mekanize Taburu
  • 94. Bağımsız Mekanize Tugayı
  • Suudi Arabistan Krallığı Askeri Ataşesi
  • 23 Mekanize Tümen Komutanı (Üçüncü Saha Ordusu-Süveyş)
  • Kuzey Askeri Bölgesi Kurmay Başkanı
  • Kuzey Askeri Bölgesi Kumandanı
  • Mısır Savunma Bakanlığı Askeri İstihbarat Keşif Müdürlüğü
  • Mısır Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı
  • Mısır Savunma Bakanı
  • Mısır Silahlı Kuvvetleri Yüksek Konseyi Başkanı

Askerî darbe[değiştir | kaynağı değiştir]

Sisi, 2017
Mareşal Abdülfettah el-Sisi

1 Temmuz 2013'te Mısır ordusu, Muhammed Mursi'ye ülkedeki siyasal krizi 48 saat içinde çözmesi için ültimatom verdi.[7] 3 Temmuz 2013'te, Mursi'ye tanınan süreden biraz daha geç, Mısır ordusu, halk oylamasıyla seçilen Devlet Başkanı Muhammed Mursi'yi ve hükûmetini devirerek anayasayı askıya aldı ve onun yerine Adli Mansur'u geçici devlet başkanı atadı. Şiddete teşvik etmek ve toplumun huzurunu bozmak suçlarından yargılanan birçok Müslüman Kardeşler üyesinin de tutuklanması emredildi.[8] Sisi, televizyonda devlet başkanının "Mısır halkının taleplerini karşılamayı beceremediğini" duyurdu ve anayasanın askıya alınacağını bildirdi.

29 Mayıs 2014 tarihindeki başkanlık seçimlerinde katılımın %40 olduğu seçimlerden, %97 oy alarak Mısır'ın 6. Devlet Başkanı olarak seçildi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "The 32ND African Union (AU) Heads of State and Government Summit Kicks Off" (İngilizce). African Union. 10 Şubat 2019. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2019. 
  2. ^ a b Biyografi: Mısır Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Abdülfettah el Sisi 28 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2014. 
  4. ^ "Former army chief scores landslide victory in Egypt presidential polls". Egypt News.Net. 31 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2014. 
  5. ^ Mısır'ın yeni savunma bakanı Amerika'ya sıcak bakıyormuş gibi gözüküyor 9 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  6. ^ "Sisi'nin cumhurbaşkanlığına Mısır ordusundan destek". bbc. 27 Ocak 2014. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2014. 
  7. ^ Portre: General Abdülfettah el Sisi 10 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  8. ^ Mısır, Müslüman Kardeşler üyelerinin toplu olarak tutuklanmasını emrediyor 5 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Askerî görevi
Önce gelen
Adli Mansur
Mısır devlet başkanı
2014–günümüz
Görevde
Askerî görevi
Önce gelen
Muhammed Hüseyin Tantavi
Mısır Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı
2012-2014
Sonra gelen
Sedki Sobhi
Önce gelen
Muhammed Hüseyin Tantavi
Mısır Silahlı Kuvvetleri Yüksek Konseyi Başkanı
2012-2014
Sonra gelen
Sedki Sobhi
Siyasi görevi
Önce gelen
Muhammed Hüseyin Tantavi
Mısır Savunma Bakanı
2012-2014
Boş