2 Mart - Vikipedi

2 Mart günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve anasayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz.

2 Mart, Miladi takvime göre yılın 61. (artık yıllarda 62.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 304 gün vardır.

Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1807 - ABD Kongresi, herhangi bir yabancı Krallık, yer veya ülkeden köle ithalatını yasakladı.
• 1836 - Teksas, Meksika'dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1855 - II. Aleksander, Rus Çarı oldu.
• 1888 - Britanya İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İspanyol İmparatorluğu, Fransa, İtalya, Hollanda, Rus İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu arasında, İstanbul Antlaşması'nın (Convention of Constantinople) taslak metni imzalandı. Nihai metin ise 29 Ekim 1888 tarihinde imzalandı. Buna göre, ilgili devletlerin gemileri hem savaş hem de barış zamanında Süveyş Kanalından geçebilecekler.
• 1906 - İspanyol RC Deportivo de La Coruña kulübü kuruldu.
• 1918 - Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti, Nuriye İsmail (Canbulat) Hanım Başkanlığında kuruldu. Cemiyet, Enver Paşa'nın eşi Naciye Sultan'ın himayesindeydi. Cemiyet, bir yıl içinde 6247 kişiye yiyecek dağıttı.
• 1918 - Rize'nin işgalden kurtuluşu.
• 1919 - İlk Komünist Enternasyonal, Moskova'da toplandı.

• 1924 - Halk Fırkası'nın grup toplantısında, Şer'iye ve Evkaf Vekâleti'nin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.
• 1933 - King Kong filmi, New York'ta gösterime girdi.
• 1946 - Ho Chi Minh, Kuzey Vietnam Başkanı seçildi.
• 1950 - Van'ın Özalp ilçesinde hayvan kaçakçılığı yapan 33 kişiyi sorgulanmadan kurşuna dizdirmek suçundan yargılanan emekli orgeneral Mustafa Muğlalı'nın yargılanması sona erdi. Genelkurmay Askeri Mahkemesi Muğlalı'ya 20 yıl hapis cezası verdi.
• 1956 - Cumhurbaşkanına hakaretten sanık Ulus gazetesi yazarı Şinasi Nahit Berker, 1 yıl hapse mahkûm oldu.
• 1956 - Fas, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1958 - Yunanistan'da Konstantin Karamanlis, Başbakanlıktan istifa etti.
• 1960 - Necip Fazıl Kısakürek, Atatürk'ün hatırasına yayım yoluyla hakaret ettiği gerekçesiyle 18 ay hapis cezası daha aldı.
• 1960 - İstanbul'da gece sessiz yürüyüş yapan 500 teknik okul öğrencisi, polis tarafından dağıtıldı.
• 1961 - Türkiye, demokratik özgürlükler konusunda Avrupa Konseyi'ne güvence verdi.
• 1962 - Myanmar'da, General Ne Win önderliğindeki Ordu, yönetime el koydu.
• 1962 - Hindistan'da Nehru'nun Kongre Partisi, seçimleri büyük bir oy farkıyla kazandı.
• 1962 - Wilt Chamberlain, 100 sayı ile NBA sayı rekorunu kırdı.
• 1969 - Concorde, Fransa'da ilk test uçuşunu yaptı.
• 1970 - Rodezya, Birleşik Krallık ile ilişkilerini keserek bir Cumhuriyet olduğunu ilan etti.
• 1972 - Pioneer 10 uzay sondası, Florida'daki Cape Canaveral uzay üssünden fırlatıldı.
• 1979 - Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Cerrahpaşa Hastanesi personelinin maaşını getiren ambulans ve polis otomobili pusuya düşürülerek 15 milyon para çalındı.
• 1983 - Kapatılan Adalet Partisi Samsun Milletvekili ve eski Ulaştıma Bakanı Hüseyin Özalp ile Sinop'un Erfelek ilçesi eski Belediye Başkanı Orhan Altay hakkında, toplu silah kaçakçılığı yaptığı iddiasıyla dava açıldı.
• 1984 - ABD Kongresi, Kıbrıs sorununda ilerleme sağlanıncaya kadar Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesimine yapacağı yardımları askıya aldı.
• 1984 - DİSK'e bağlı Yeraltı Maden-İş Sendikası'nın 25 yöneticisi hakkında, İstanbul Sıkıyönetim Savcılığı tarafından dava açıldı.
• 1985 - Orly Havalimanı saldırısı davasında karar açıklandı. ASALA örgütü militanı Varujan Garbisyan müebbet, Soner Nayır 15, Ohannes Semerciyan 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 15 Temmuz 1983 tarihinde Fransa'nın Orly Havalimanı'nda ikisi Türk, 8 kişinin ölümüne yol açan bombalı saldırının sanıklarına verilen bu cezalarla ASALA, ilk defa ağır bir cezaya çarptırılmış oldu.
• 1987 - Chrysler, American Motors şirketini satın aldı.
• 1988 - Azerbaycan'da Ermenilerle Azerilerin çatışmalarından sonra Sovyetler Birliği, Azerbaycan'a askeri birlikler yolladı ve sokağa çıkma yasağı kondu.
• 1989 - 12 AB üyesi ülkede, yüzyılın sonuna dek, tüm CFC'lerin (kloro-fluoro-carbon) üretiminin yasaklanmasını kararlaştırıldı.
• 1990 - Nelson Mandela, Afrika Ulusal Kongresi Başkanlığına seçildi.
• 1992 - Özbekistan ve Moldova, Birleşmiş Milletler üyesi oldu.
• 1995 - Yahoo! kuruldu.
• 1998 - Galileo uzay sondasından gelen bilgilere göre; Jüpiter'in uydusu Europa'nın kalın buzla kaplı yüzeyinin altında sıvı bir okyanus var.
• 2000 - İngiltere, 16 aydır Londra'da ev hapsinde tutulan eski Şili diktatörü Pinochet'in salıverilmesine karar verdi.
• 2004 - Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre; Irak'ta kitle imha silahları yok.
• 2014 - İsrail'de, Yeshiva protestoları patlak verdi.
• 2020 - Yahoo! Zaman Kapsülü açıldı.

Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 480 - Nursialı Benedikt, Benediktin tarikatının kurucusu (ö. 547)
• 1316 - II. Robert, İskoç Kralı (ö. 1390)
• 1459 - VI. Hadrianus, Hollandalı Papa (ö. 1523)
• 1740 - Nicholas Pocock, İngiliz sanatçı (ö. 1821)
• 1756 - Vincent-Marie Viénot de Vaublanc, Fransız yazar ve siyasetçi (ö. 1845)
• 1760 - Camille Desmoulins, Fransız gazeteci ve politikacı (ö. 1794)
• 1770 - Louis-Gabriel Suchet, Fransız mareşal (ö. 1826)
• 1779 - Joel Roberts Poinsett, Amerikalı devlet adamı ve botanist (ö. 1851)
• 1790 - Jan Baptist van der Hulst, Flaman ressam ve litografi sanatçısı (ö. 1862)
• 1800 - Yevgeni Baratınski, Rus şair (ö. 1844)
• 1810 - XIII. Leo, İtalyan Papa (ö. 1903)
• 1812 - Carl Edvard Rotwitt, Danimarkalı politikacı (ö. 1860)
• 1817 - János Arany, Macar gazeteci, şair (ö. 1882)
• 1824 - Bedřich Smetana, Çek besteci (ö. 1884)
• 1829 - Carl Schurz, Alman devrimci ve devlet adamı (ö. 1906)
• 1848 - Ludwig Hans Fischer, Avusturyalı bir manzara ressamı, bakır oymacısı, gravür sanatçısı (ö. 1915)
• 1859 - Sholom Aleichem, Rus romancı (ö. 1916)
• 1861 - Nikola Ivanov, Bulgar general (ö. 1940)
• 1865 - Elise Richter, Viyana'lı filolog (ö. 1943)
• 1875 - Oszkár Jászi, Macar sosyal bilimci ve siyasetçi (ö. 1957)
• 1876 - XII. Pius, İtalyan Papa (ö. 1958)
• 1878 - Wander Johannes de Haas, Hollandalı fizikçi ve matematikçi (ö. 1960)
• 1880 - Mitsumasa Yonai, Japonya'nın 26. başbakanı (ö. 1948)
• 1886 - Vittorio Pozzo, İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör (ö. 1968)
• 1886 - Leo Geyr von Schweppenburg, Alman asker (ö. 1974)
• 1886 - Kurt Grelling, Alman mantıkçı ve filozof (ö. 1942)
• 1886 - Ömer Hilmi Efendi, Osmanlı şehzadesi ve subay (ö. 1935)
• 1900 - Kurt Weill, Alman besteci (ö. 1950)
• 1919 - Jennifer Jones, Amerikalı oyuncu ve En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 2009)
• 1922 - Hilarion Capucci, Suriyeli katolik başpiskopos (ö. 2017)
• 1926 - Murray Rothbard, Amerikalı ekonomist (Avusturya Okulu'nun liberteryen ekonomisti) (ö. 1995)
• 1927 - Fecri Ebcioğlu, Türk şarkı sözü yazarı ve şovmen (ö. 1989)
• 1931 - Mihail Gorbaçov, Sovyet politikacı, Devlet Başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 2022)
• 1937 - Abdülaziz Buteflika, Cezayirli siyasetçi (ö. 2021)
• 1938 - Ricardo Lagos, bir avukat, ekonomist ve 2000-2006 yılları arası Şili devlet başkanı
• 1940 - Billy McNeill, İskoç futbolcu ve teknik direktördür (ö. 2019)
• 1941 - John Cornell, Avustralyalı film yapımcısı, yönetmeni, oyuncu, senarist ve iş insanı (ö. 2021)
• 1942 - Peter Guber, Amerikalı film yapımcısı
• 1942 - Mir Hüseyin Musevi, İranlı bir reformist politikacı, sanatçı ve mimar
• 1942 - Lou Reed, Amerikalı şarkıcı ve gitarist (ö. 2013)
• 1943 - Canan Karatay, Türk hekim ve kalp ve iç hastalıkları uzmanı
• 1947 - Şefik Döğen, Türk oyuncu (ö. 2016)
• 1947 - Harry Redknapp, İngiliz eski futbolcu, teknik direktör
• 1948 - Rory Gallagher, İrlandalı bir gitarist, şarkıcı, söz yazarı ve prodüktör (ö. 1995)
• 1948 - Jeff Kennett, Avustralyalı eski siyasetçi ve medya yorumcusu
• 1950 - Ahmet Altan, Türk yazar ve gazeteci
• 1950 - Karen Carpenter, Amerikalı şarkıcı ve davulcu (ö. 1983)
• 1952 - Hasan Erbil, Türk hukukçu ve 18. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı
• 1953 - Ayşen Tekin, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı (ö. 2006)
• 1955 - Dale Bozzio, Amerikalı progressive rock ve new wave şarkıcısı
• 1956 - Mark Evans, Avustralyalı bas gitarist ve AC/DC üyesi
• 1957 - Hüseyin Dehkan, İran'ın eski savunma bakanı olan, eski tuğgeneral ve IRGC hava kuvvetleri askeri
• 1958 - Ian Woosnam, Galli golfçü
• 1962 - Jon Bon Jovi, Amerikalı şarkıcı, şarkı yazarı ve oyuncu
• 1963 - Tanju Duru, Türk müzisyen ve besteci (Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi) (ö. 2008)
• 1964 - Mike Von Erich, Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 1987)
• 1965 - Nimet Baş, Türk hukukçu ve siyasetçi
• 1968 - Daniel Craig, İngiliz oyuncu
• 1970 - Ciriaco Sforza, eski İsviçreli profesyonel futbolcu ve teknik direktördür
• 1971 - Method Man, Wu-Tang Clan üyesi Amerikalı rapçi, prodüktör ve oyuncu
• 1972 - Mauricio Pochettino, Arjantinli eski futbolcu
• 1973 - Trevor Sinclair, İngiliz millî futbolcudur
• 1977 - Chris Martin, İngiliz müzisyen ve Coldplay üyesi
• 1981 - Bryce Dallas Howard, Amerikalı oyuncu
• 1982 - Kevin Kurányi, Alman futbolcu
• 1983 - Lisandro López, Arjantinli futbolcu
• 1983 - Rachel Roxxx, Amerikalı porno yıldızı
• 1987 - Jonas Jerebko, İsveçli profesyonel basketbolcu
• 1988 - Édgar Andrade, Meksikalı futbolcu
• 1988 - James Arthur, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı
• 1989 - Toby Alderweireld, Belçikalı millî futbolcu
• 1989 - André Bernardes Santos, Portekizli futbolcu
• 1990 - Tiger Shroff, Hint oyuncu
• 1992 - El-Mehdi Ali Muhtar, Katarlı millî futbolcu
• 1994 - Maren Aardahl, Norveçli hentbolcu
• 1995 - Ange-Freddy Plumain, Fransız futbolcu
• 1997 - Becky G, Amerikalı şarkıcı

Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

• 276 - Mani, Maniheizm'in kurucusu (d. 216)
• 1127 - I. Charles, Flandre Kontu (d. 1083)
• 1316 - Marjorie Bruce, İskoç Kralı I. Robert'ın kızı (d. 1296)
• 1333 - I. Wladyslaw, Polonya kralı (d. 1261)
• 1430 - Emir Sultan, Muhammed'in neslinden, Yıldırım Bayezit Han'ın damadı ve İslâm Alimi (d. 1366)
• 1619 - Anne, İskoçya Kraliçesi ve 24 Mart 1603'ten 1619'daki ölümüne kadar İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (d. 1574)
• 1791 - John Wesley, İngiliz rahip ve Metodizm'in kurucusu (d. 1703)
• 1797 - Horace Walpole, İngiliz politikacı ve oyuncu (d. 1717)
• 1835 - II. Franz, Roma-Cermen İmparatoru (d. 1768)
• 1840 - Heinrich Wilhelm Matthäus Olbers, Alman gök bilimci (d. 1758)
• 1855 - I. Nikolay, Rus Çarı (d. 1796)
• 1887 - Alfred von Gutschmid, Alman tarihçi ve oryantalist (d. 1835)
• 1895 - Berthe Morisot, Fransız ressam (d. 1841)
• 1895 - İsmail Paşa, Osmanlı Mısır valisi (d. 1830)
• 1930 - D. H. Lawrence, İngiliz şair ve yazar (d. 1885)
• 1938 - Ben Harney, Amerikalı besteci ve piyanist (d. 1871)
• 1939 - Howard Carter, İngiliz arkeolog (d. 1874)
• 1943 - Gisela Januszewska, Avusturyalı doktor (d. 1867)
• 1957 - Selim Sırrı Tarcan, Türk sporcu ve eğitmen (d. 1874)
• 1972 - Adnan Cahit Ötüken, Türk eğitimci, yazar ve Millî Kütüphane kurucularından (d. 1911)
• 1974 - Salvador Puig Antich, İspanyol anarşist (d. 1948)
• 1982 - Philip K. Dick, Amerikalı yazar (d. 1928)
• 1987 - Randolph Scott, Amerikalı oyuncu ve yönetmen (d. 1898)
• 1991 - Serge Gainsbourg, Fransız şarkıcı (d. 1928)
• 1992 - Sandy Dennis, Amerikalı oyuncu (d. 1937)
• 1999 - Dusty Springfield, İngiliz şarkıcı (d. 1939)
• 2004 - Mercedes McCambridge, Amerikalı oyuncu (d. 1916)
• 2004 - Ömer İnönü, Türk iş insanı (d. 1924)
• 2007 - Henri Troyat, Rusya doğumlu Ermeni asıllı Fransız yazar, tarihçi (d. 1911)
• 2008 - Jeff Healey, Kanadalı rock - blues ve caz müzisyeni ve gitarist (d. 1966)
• 2009 - João Bernardo Vieira, Gine-Bissaulu siyasetçi (d. 1939)
• 2010 - Yılmaz Duru, Türk oyuncu, yapımcı, yönetmen ve senarist (d. 1929)
• 2010 - Josef Allerberger, Alman keskin nişancı (d. 1924)
• 2015 - Dave Mackay, İskoç eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1934)
• 2016 - Marion Patrick Jones, Trinidad-Tobagolu şair ve yazardır (d. 1930)
• 2017 - Thomas "Tommy" Gemmell, İskoç eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1943)
• 2017 - David Rubinger, İsrailli fotoğraf sanatçısı (d. 1924)
• 2018 - Jesús López Cobos, İspanyol orkestra şefi (d. 1940)
• 2018 - Gillo Dorfles, İtalyan sanat eleştirmeni, ressam ve filozof (d. 1910)
• 2019 - Arnulf Baring, Alman avukat, gazeteci, siyaset bilimci, tarihçi ve yazar (d. 1932)
• 2019 - Fred Hill, Amerikan Futbolu ve beyzbol antrenörü (d. 1934)
• 2019 - Med Hondo, Moritanyalı film yönetmeni, yapımcı, senarist, oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1936)
• 2019 - János Koós, Macar şarkıcı ve oyuncu (d. 1937)
• 2020 - Maria Janion, Polonyalı akademisyen, eleştirmen, edebiyat kuramcısı ve ünlü feminist (d. 1926)
• 2020 - Lance James, Güney Afrikalı şarkıcı ve radyo sunucusu (d. 1938)
• 2020 - James Lipton, Amerikalı yazar, besteci, aktör ve televizyon sunucusu (d. 1926)
• 2020 - Muhammed Mirmuhammedi, İranlı siyasetçi (d. 1948)
• 2020 - Abdullah Turhan, Türk çizgi romancı ve yazar (d. 1933)
• 2020 - Ulay, Çağdaş Sanat üzerine çok yönlü çalışmalar yapan Alman sanatçı (d. 1943)
• 2020 - Suat Yalaz, Türk karikatürist, çizer, çizgi romancı, film yönetmeni, senarist ve film yapımcısı (d. 1932)
• 2021 - Christopher Barber, İngiliz caz müzisyeni, orkestra şefi ve söz yazarı (d. 1930)
• 2021 - Àlex Casademunt, İspanyol şarkıcı, aktör ve televizyon sunucusu (d. 1981)
• 2021 - Claudio Coccoluto, İtalyan DJ ve siyasetçi (d. 1962)
• 2021 - Gil Rogers, Amerikalı aktör (d. 1934)
• 2021 - Bunny Wailer, Jamaikalı şarkıcı ve söz yazarı (d. 1947)
• 2021 - Zhou Yulin, Çinli matematikçi ve akademisyen (d. 1923)
• 2022 - Yosef Carmon, İsrailli aktör ve tiyatro yönetmeni (d. 1933)
• 2022 - Alan Ladd Jr., Amerikalı film endüstrisi yöneticisi ve yapımcısı (d. 1937)
• 2022 - Autherine Lucy, Amerikalı aktivist, akademisyen ve eğitimci (d. 1929)
• 2022 - Jean-Pierre Pernaut, Fransız televizyon sunucusu ve gazeteci (d. 1950)
• 2022 - John Stahl, İskoç aktör (d. 1953)
• 2022 - Volodimir Struk, Ukraynalı siyasetçi (d. 1964)
• 2023 - Aziz Mushabber Ahmadi, Hint hukukçu ve bürokrat (d. 1932)
• 2023 - María Onetto, Arjantinli sinema ve dizi oyuncusu (d. 1966)
• 2023 - Wayne Shorter, Amerikalı caz saksafoncusu ve besteci (d. 1933)

Tatiller ve özel günler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Rize'nin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
• Ardahan'ın Posof ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1921)

Wikimedia Commons'ta 2_Mart ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.