2021 Facebook kesintisi - Vikipedi

Facebook'un kesintiye uğradığı zaman alınmış bir ekran görüntüsü.

Amerikan sosyal ağı Facebook ve onun alt kuruluşları kapsamında olan Messenger, Instagram, WhatsApp, Mapillary ve Oculus gibi platformlar 4 Ekim 2021'de UTC saatiyle 15.40'ta[1] altı saatten daha fazla süre boyunca dünya çapında kullanılamaz hâle geldi.[2] Kesinti, Sınır Geçit Protokolü'ndeki tüm IP adreslerinin kendi kendine barındırılan DNS sunucularına gerilemesinden kaynaklandı.[3][4] Uygulamalar çöktükten sonra kullanıcılar Twitter, Telegram ve Discord adlı platformlara yöneldiğinde bu uygulamaların sunucularında da kesintiler meydana geldi.[4][5][6] Facebook'un DNS hizmetlerine 21.05'te (UTC) erişim sağlanmaya başladı ancak 22.00'de (UTC) Facebook tarafından uygulamaların 6 saatten daha uzun süren bir kesintinin ardından Facebook, WhatsApp ve Instagram'a yeniden erişildiğini bildirildi.[7]

Nedenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kesinti, güvenlik uzmanları tarafından Facebook'un DNS sunucularının barındırıldığı IP adresi öneklerinin Sınır Geçit Protokolü tarafından geri alınması olarak tanımlandı ve bu durum; kullanıcıların ilgili alan adlarını çözmelerini ve hizmetlere ulaşmalarını imkânsız hâle getirdi.[2][8] Etkiler küresel olarak görüldü ve İsviçre merkezli bir internet servis sağlayıcısı Init7, Sınır Geçit Protokolü'ndeki değişiklikten sonra Facebook sunucularındaki internet trafiğinde büyük bir düşüş kaydetti.[9]

Cloudfare, 15.40 (UTC) civarında Facebook'un çok sayıda BGP güncellemesi yaptığını açıkladı. Bu esnada Facebook'un DNS sunucuları çevrimdışı oldu. Güncellemelerin çoğalmasından sonra, 15.50 (UTC) itibarıyla, Facebook'un alan adı Cloudflare'in DNS çözümleyicisinde kullanım dışı hâle geldi. Facebook, 21.00 (UTC) civarında BGP güncellemelerini yapmaya devam etti ve Facebook'un alan adı 21.20'de (UTC) yeniden çalışmaya başladı.[10]

22.45 (UTC) civarında, Facebook hizmetlerinin tekrar çevrimiçi olduğu bildirildi.[11]

Etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Küresel Facebook hizmetilerinde ani düşüş gösteren resim.

Kesinti, Facebook'un dahili iletişim sistemlerini bozarak çalışanların harici bir e-posta göndermesini veya almasını, şirket kayıtlarına erişmesini, bazı Google Dokümanlar ve Zoom hizmetlerinde istenen kimlik doğrulamasının engellenmesine neden oldu.[1][2] The New York Times, çalışanların güvenlik rozetleriyle binalara ve konferans odalarına giremediklerini bildirdi.[1] Ağ kesintilerini görüntüleyen bir site olan Downdetector, dünya çapında gerçekleşen on binlerce kesinti raporu kaydetti.[12] Güvenlik araştırmacısı olan Steve Gibson, rutin bir BGP güncellemesinde hata meydana geldiğini; hatayı düzeltmek için uzaktan erişimi olan kişilerin sunuculara kilitlendiğini ve fiziksel erişimi olan kişilerin ise sunucularda düzeltme yetkisinin olmadığını söyledi.[13]

CNBC'nin bir raporunda, kesintinin Facebook'un 2008'den bu yana yaşadığı en kötü durum olduğu belirtildi. Kesintinin gerçekleştiği gün şirketin hisselerinde yaklaşık %5 oranında düşüş görüldü.[14]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Facebook'un Teknoloji Müdürü Mike Schroepfer, kesinti süresinin birkaç saate uzamasının ardından özür diledi ve "Ekiplerin mümkün olduğu sürede hatayı onarmak ve eski hâline döndürmek için olabildiğince hızlı çalışıyorlar." dedi.[15]

Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde görev yapan kongre üyesi Alexandria Ocasio-Cortez, kesinti hakkında Twitter'da paylaşım yaptı ve insanlardan "kanıta dayalı" hikâyeler paylaşmasını istedi; Facebook'un, gerçekliği sorgulanabilir içeriği yayma konusundaki itibarıyla alay etti.[16] Twitter ve Reddit de kesintiyle dalga geçen tweetler yayımladı.[12]

Telegram ve Twitter kullanıcıları, Facebook hizmetlerini kullanan kişilerin farklı uygulamalara yönelmesi nedeniyle mesajların gönderiminde yavaşlık olduğunu bildirdi.[15]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "Locked out and totally down: Facebook is scrambling to fix massive outage". The Verge. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  2. ^ a b c Lawler, Richard (4 Ekim 2021). "Facebook is down, along with Instagram, WhatsApp, Messenger, and Oculus VR". The Verge. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  3. ^ Madory, Doug (4 Ekim 2021). "Facebook suffers global outage". Kentik. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b Isaac, Mike; Frenkel, Sheera (4 Ekim 2021). "Facebook and all of its apps go down simultaneously". The New York Times. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  5. ^ "Discord down? Current problems and outages". Downdetector. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  6. ^ Dewar, Caitlyn (4 Ekim 2021). "Is Twitter down?: Users report outage after Facebook, WhatsApp and Instagram go down". The Herald. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  7. ^ Frenkel, Sheera. "Facebook coming back online after lengthy outage". The New York Times. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  8. ^ Duffy, Clare; Lyngaas, Sean (4 Ekim 2021). "Facebook, Instagram, WhatsApp go down". CNN Business. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  9. ^ "Insta und WhatsApp down – so stark schrumpfte der Internet-Traffic". watson.ch (Almanca). 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  10. ^ Strickx, Tom; Martinho, Celso (4 Ekim 2021). "Understanding How Facebook Disappeared from the Internet". 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  11. ^ "Facebook, Whatsapp and Instagram back after outage". BBC News (İngilizce). 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  12. ^ a b "Facebook, Whatsapp and Instagram suffer outage". BBC News. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  13. ^ Steve Gibson [@SGgrc] (4 Ekim 2021). "Someone on the Facebook recovery effort has explained that a routine BGP update went wrong, which in turn locked out those with remote access who could reverse the mistake. Those who do have physical access do not have authorization on the servers. Catch-22" (Tweet) (İngilizce). Erişim tarihi: 5 Ekim 2021 – Twitter vasıtasıyla. 
  14. ^ "Facebook is suffering its worst outage since 2008". CNBC. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  15. ^ a b "Twitter users suggest site is slowing down as it takes pressure from Facebook and Instagram outage". The Independent. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  16. ^ "AOC mocks Facebook outage by asking people to share positive 'evidence-based' stories on rival platform Twitter". The Independent. 4 Ekim 2021. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2021_Facebook_kesintisi&oldid=30924247" sayfasından alınmıştır