18 Mart - Vikipedi

18 Mart günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve anasayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz.

18 Mart, Miladi takvime göre yılın 77. (artık yıllarda 78.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 288 gün vardır.

Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 235 - Roma İmparatoru Alexander Severus, kendi lejyonu tarafından düzenlenen bir suikast ile öldürüldü ve İmparatorluğu zayıflatan 3. yüzyıl krizi başladı.
• 1299 - Kutsal Roma İmparatoru II. Friedrich, kendini Kudüs Kralı ilan etti.
• 1438 - II. Albert, Almanya Kralı oldu.
• 1635 - IV. Murad komutasındaki Osmanlı Ordusu, Safevî Devleti'ne karşı Revan Seferine çıktı.
• 1799 - Napolyon, Osmanlı Devleti'nin yönetimindeki Akka kalesi önlerine geldi.
• 1850 - American Express, Henry Wells ve William Fargo tarafından kuruldu.
• 1871 - Paris Komünü kuruldu.
• 1913 - Yunan kralı I. George, Selanik'te uğradığı bir suikast sonucu öldü.
• 1915 - Çanakkale Deniz Harekâtı: Birleşik Donanma, Çanakkale Boğazı'nda ağır hasar gördü ve geri çekildi.
• 1918 - Karayazı, Narman ve Tekman'ın düşman işgalinden kurtuluşu.
• 1920 - Osmanlı Meclis-i Mebusanı, İstanbul'un işgali üzerine son toplantısını yaptı ve çalışmalarına ara verme kararı aldı.
• 1921 - SSCB ile İkinci Polonya Cumhuriyeti arasında Riga Antlaşması imzalandı.
• 1921 - Moğolistan Halk Ordusu kuruldu.
• 1925 - ABD'nin üç eyaletini (Missouri, Illinois ve Indiana) etkileyen kasırgada 695 kişi öldü.
• 1926 - Finike'de meydana gelen 6.9 şiddetindeki depremde, 27 kişi öldü.
• 1926 - Papa Eftim, Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi'ni kurdu.
• 1937 - Teksas'ın New London kentinde bir okulda meydana gelen doğalgaz patlamasında, çoğunluğu çocuk 300 kişi öldü.
• 1938 - Meksika, sınırları dahilindeki tüm yabancı petrol şirketlerini millîleştirdi.
• 1940 - Hitler ve Mussolini, Brenner Geçidi'nde buluştu. İtalya, Almanya'nın yanında savaşa girme kararı aldı. Bundan dört yıl sonra aynı gün, Almanlar Macaristan'ı işgale başladı.
• 1953 - Balıkesir'in Gönen ilçesinde meydana gelen 7,4 şiddetindeki depremde 265 kişi öldü.
• 1956 - Fransa, Cezayir'e asker çıkarmaya başladı.
• 1962 - Cezayir Bağımsızlık Savaşı: Fransa Cezayirli direnişçilerle anlaşmaya vardı.
• 1965 - İnsanoğlu ilk kez uzayda yürüdü. Sovyet kozmonot Aleksey Leonov, dünyadan 2 bin 177 kilometre yükseklikte, Voskhod-II (Gündoğumu) adlı uzay aracından çıkarak 20 dakika boşlukta kaldı.
• 1970 - Kamboçya'da Lon Nol, Prens Norodom Sihanouk'u devirdi.
• 1971 - Peru'nun Yanawayin Gölü yamaçlarında toprak kayması meydana geldi. Gölde oluşan 30 metrelik dalgalar, sahilde bulunan Chungar Madencilik Şirketi (Cia Minera Chungar, SA) kampında 200 madencinin ölümüne neden oldu.
• 1971 - Mümtaz Soysal, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'nca gözaltına alınıp tutuklandı.
• 1974 - Pakistan'ın devrik Devlet Başkanı Zülfikar Ali Butto, muhaliflerinden birine suikast düzenlettiği iddiasıyla ölüm cezasına çarptırıldı.
• 1986 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Ceza İnfaz Yasası'ndaki değişiklikleri onayladı ve 50.000'e yakın hükümlünün tahliye işlemleri başlatıldı.
• 1989 - Mısır'daki Keops piramidinde, 4400 yıllık bir mumya bulundu.
• 1990 - Alman yeniden birleşmesi: Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin yaptığı seçimlerden sonra, Alman Demokratik Cumhuriyeti ve Almanya Federal Cumhuriyeti birleşti.
• 1992 - Güney Afrika Cumhuriyeti'nde siyahlara eşit vatandaşlık hakkı tanıyan, Devlet Başkanı De Klerk tarafından planlanan "Anayasal Reform Tasarısı", halk oylamasıyla kabul edildi.
• 1997 - Antonov An-24 tipi bir Rus yolcu uçağının kuyruğu, Türkiye'ye gitmekte olduğu sırada havada koptu. Düşen uçaktaki 50 kişi öldü.
• 2000 - Suriye ve Türkiye'de yaşayan ve akraba olan 573 aile, iki ülkenin anlaşması sonucu sınırı geçerek bayramlaştılar.
• 2005 - New York'taki bir camide, Cuma namazını ilk defa bir kadın kıldırdı. 1426 yıllık İslami geleneklere göre bu bir ilk.
• 2010 - TRT Haber yayına başladı.
• 2015 - Tunus'un başkenti Tunus'ta Bardo Millî Müzesi saldırısı gerçekleşti.
• 2018 - Vladimir Putin, yapılan seçimler sonucu Rusya'da %76.69 oy ile 3. kez Devlet Başkanı seçildi.
• 2020 - Eurovision Şarkı Yarışması koronavirüs pandemisi nedeniyle 2021'e ertelendi.

Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1075 - Zemahşerî, İranlı İslam bilgini (ö. 1144)
• 1609 - III. Frederik, Danimarka ve Norveç kralı (ö. 1670)
• 1690 - Christian Goldbach, Rus matematikçi (ö. 1764)
• 1780 - Miloş Obrenoviç, Sırp prens (ö. 1860)
• 1782 - John C. Calhoun, Amerikalı devlet adamı (ö. 1850)
• 1800 - Aleksa Simić, Sırp siyasetçi (ö. 1872)
• 1809 - Joseph Jenkins Roberts, Liberyalı siyasetçi (ö. 1876)
• 1813 - Friedrich Hebbel, Alman oyun yazarı (ö. 1863)
• 1826 - Joseph René Bellot, Fransız Kuzey Kutbu kâşifi (ö. 1853)
• 1828 - Randal Cremer, İngiliz Liberal Parlamento üyesi pasifist ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1908)
• 1830 - Fustel de Coulanges, Fransız tarihçisi (ö. 1889)
• 1837 - Grover Cleveland, ABD'nin 22. ve 24. Başkanı (ö. 1908)
• 1842 - Stéphane Mallarmé, Fransız şair (ö. 1898)
• 1843 - Jules Vandenpeereboom, Belçikalı siyasetçi (ö. 1917)
• 1844 - Nikolay Rimski-Korsakov, Rus müzisyen, besteci ve müzik eğitimcisi (ö. 1908)
• 1856 - Aleksandr İzvolski, Rus diplomat (ö. 1919)
• 1858 - Rudolf Diesel, Alman makine mühendisi ve Dizel motorun mucidi (ö. 1913)
• 1866 - Cemil Topuzlu, Türk hekim (Türkiye'de modern cerrahinin kurucusu ve İstanbul Belediye Başkanı) (ö. 1958)
• 1869 - Neville Chamberlain, İngiliz politikacı (ö. 1940)
• 1874 - Nikolay Berdyayev, Rus teolog ve filozof (Hristiyan varoluşçuluğunun önde gelen sözcülerinden) (ö. 1948)
• 1877 - Edgar Cayce, Amerikalı medyum (ö. 1945)
• 1879 - Varaztad Kazancıyan, Türkiye Ermenisi plastik cerrahi uzmanı doktor (ö. 1968)
• 1880 - Walter Hohmann, Alman fizikçi (ö. 1945)
• 1892 - Ruşen Eşref Ünaydın, Türk gazeteci, yazar, siyasetçi ve diplomat (ö. 1959)
• 1893 - Costante Girardengo, İtalyan profesyonel yol bisikleti yarışçısıydı (ö. 1978)
• 1903 - Galeazzo Ciano, İtalya Krallığı'nın Dışişleri bakanı ve Benito Mussolini'nin damadı (ö. 1944)
• 1905 - Thomas Townsend Brown, Amerikalı fizikçi (ö. 1985)
• 1905 - Robert Donat, İngiliz aktör (ö. 1958)
• 1912 - Toto Karaca, Ermeni asıllı Türk opera, tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 1992)
• 1913 - Werner Mölders, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası Luftwaffe Ace Pilotuydu (ö. 1941)
• 1915 - Refet Angın, Türk öğretmen (ö. 2015)
• 1919 - Elizabeth Anscombe, İngiliz analitik filozof (ö. 2001)
• 1922 - Seymour Martin Lipset, Amerikalı toplum bilimci (ö. 2006)
• 1926 - Peter Graves, Amerikalı sinema ve TV dizileri oyuncusudur (ö. 2010)
• 1928 - Fidel Ramos, Filipinli general ve siyasetçi (ö. 2022)
• 1929 - Christa Wolf, Alman romancı ve senaryo yazarı (ö. 2011)
• 1931 - Vlastimil Bubník, Çek buz hokeyi oyuncusu ve millî futbolcu (ö. 2015)
• 1932 - John Updike, Amerikalı yazar (ö. 2009)
• 1935 - Frances Cress Welsing, Amerikalı kadın Afrikabilimci ve psikiyatrist (d. 2016)
• 1936 - F.W. de Klerk, Güney Afrikalı politikacı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 2021)
• 1940 - Namık Ekin, Türk asker ve judocu
• 1942 - Romalı Perihan, Türk soprano, ressam, manken ve oyuncu (ö. 2016)
• 1953 - Nilgün Belgün, Türk dizi, sinema ve tiyatro oyuncusu
• 1956 - Luc Besson, Fransız film yapımcısı
• 1959 - Gökalp Baykal, Türk müzisyen, mimar, öğretim görevlisi ve yazar
• 1960 - Richard Biggs, Amerikalı aktör (ö. 2004)
• 1965 - Robin Sharma, Hint asıllı Kanadalı yazar
• 1969 - Bekir Aksoy, Türk oyuncu
• 1969 - Vassily Ivanchuk, Ukraynalı satranç oyuncusu
• 1970 - Queen Latifah, Amerikan rapçi, aktris ve şarkıcı
• 1972 - Dane Cook, Amerikalı stand-up sanatçısı ve oyuncu
• 1972 - Necmi Yapıcı, Türk dizi ve sinema filmi oyuncusu
• 1973 - Vural Çelik, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
• 1977 - Willy Sagnol, Fransız eski millî futbolcudur
• 1977 - Danny Murphy, İngiliz eski futbolcudur
• 1978 - Fernandão, Brezilyalı futbolcu (ö. 2014)
• 1979 - Adam Levine, Amerikalı şarkıcı ve besteci
• 1979 - Danneel Harris, Amerikalı aktris
• 1980 - Sébastien Frey, Fransız futbolcu
• 1980 - Aleksey Yagudin, Rus buz patenci
• 1980 - Natalia Poklonskaya, Ukraynalı hukukçu ve Kırım Cumhuriyeti eski Başsavcısı
• 1981 - Fabian Cancellara, emekli İsviçreli profesyonel yol bisikleti yarışçısı
• 1981 - Laura Pergolizzi, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı
• 1981 - Tom Starke, Alman futbolcudur
• 1982 - Paola Cardullo, İtalyan voleybolcu
• 1982 - Mantorras, Angolalı millî futbolcudur
• 1982 - Timo Glock, Alman F1 pilotu
• 1983 - Ethan Carter III, Amerikalı profesyonel güreşçi
• 1984 - Simone Padoin, İtalyan futbolcu
• 1986 - Lykke Li, İsveçli şarkıcı, söz yazarı ve model
• 1988 - Tanju Şahin, Türk futbolcu
• 1989 - Lily Collins, Amerikalı oyuncu, model ve TV muhabiri
• 1991 - Tijana Malešević, Sırp voleybolcu
• 1994 - Ali İsmail Korkmaz, Türk öğrenci (ö. 2013)
• 1997 - Ciara Bravo, Amerikalı seslendirme sanatçısı
• 1998 - Orel Mangala, Belçikalı futbolcu
• 1999 - Neslihan Demir, Türk basketbolcu

Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

• 235 - Alexander Severus, Roma imparatoru (d. 208)
• 978 - Edward, 975 yılından öldürüldüğü 978 yılına kadar İngiltere Kralı (d. 962)
• 1227 - III. Honorius, 18 Temmuz 1216 - 18 Mart 1227 doneminde Papalık yapmıştır (d. 1148)
• 1314 - Jacques de Molay, Tapınak Şövalyelerinin 23. büyük üstadı
• 1584 - IV. İvan (Korkunç İvan), Rus Çarı (d. 1530)
• 1703 - Maria de Dominici, Maltalı bir ressam, heykeltıraş ve Karmelit üçüncü derecede bir rahibeydi (d. 1645)
• 1745 - Robert Walpole, İngiliz politikacı (d. 1676)
• 1768 - Laurence Sterne, İrlandalı yazar (d. 1713)
• 1869 - Pauline Fourès, Fransız ressam ve roman yazarı (d. 1778)
• 1871 - Augustus De Morgan, Britanyalı matematikçi ve mantıkçı (d. 1806)
• 1876 - Ferdinand Freiligrath, Alman çevirmen ve şair (d. 1810)
• 1913 - I. George, Yunanistan Kralı (d. 1845)
• 1929 - Hamza Hakimzade Niyazi, Özbek şair, yazar ve edebi çevirmen (d. 1889)
• 1936 - Elefterios Venizelos, Yunan politikacı (d. 1864)
• 1937 - Mélanie Bonis, Fransız geç romantik dönem bestecisi (d. 1858)
• 1945 - Teyfuk Abdul, Sovyetler Birliği Kahramanı madalyalı Kırım Tatarı askeri (d. 1915)
• 1964 - Norbert Wiener, Amerikalı matematikçi ve sibernetik biliminin kurucusu (d. 1894)
• 1965 - I. Faruk, Mısır Kralı (d. 1920)
• 1967 - Julio Baghy, Macar aktör (d. 1891)
• 1977 - Marien Ngouabi, Kongolu asker ve siyasetçi (d. 1938)
• 1980 - Erich Fromm, Amerikalı sosyolog (d. 1900)
• 1981 - Cahide Sonku, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu (Türk sinemasının ilk kadın film yönetmeni ve ilk kadın yıldızı) (d. 1919)
• 1982 - Vasili Çuykov, Sovyetler Birliği Mareşali (d. 1900)
• 1986 - Bernard Malamud, Amerikalı yazar (d. 1914)
• 1993 - Beyhan Cenkçi, Türk gazeteci (d. 1935)
• 1995 - Sadri Alışık, Türk sinemacı (d. 1925)
• 1996 - Odisseus Elitis, Yunan şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1911)
• 2001 - John Phillips, Amerikalı şarkıcı ve müzisyen (d. 1935)
• 2003 - Adam Osborne, İngiliz-Amerikalı yazar, yayıncı ve bilgisayar tasarımcısıdır (d. 1939)
• 2008 - Anthony Minghella, İngiliz film yönetmeni ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahibi (d. 1954)
• 2009 - Natasha Richardson, Britanyalı oyuncu (d. 1963)
• 2010 - Fess Parker, Amerikalı film ve televizyon oyuncusudur (d. 1924)
• 2012 - V. George Tupou, Tonga'nın eski kralı (d. 1948)
• 2015 - Richard Gruenther, Amerikalı bir modern pentatloncuydu (d. 1924)
• 2016 - Jan Němec, Çek film yönetmeni ve senarist (d. 1936)
• 2016 - Joe Santos, Amerikalı oyuncudur (d. 1931)
• 2016 - Lothar Späth, Alman siyasetçi (d. 1937)
• 2016 - John Urry, İngiliz toplum bilimci (d. 1946)
• 2016 - Guido Westerwelle, Alman hukukçu, diplomat ve siyasetçi (d. 1961)
• 2017 - Chuck Berry, Amerikalı müzisyen (d. 1926)
• 2017 - Ashwin Sundar, Hint otomobil yarışçısı (d. 1985)
• 2018 - Li Ao, Çinli -Tayvanlı yazar, sosyal yorumcu, tarihçi ve bağımsız politikacıdır (d. 1935)
• 2019 - Egon Balas, Rumen akademisyen ve matematikçidir (d. 1922)
• 2019 - György Baló, Macar radyo, televizyon sunucusu, gazeteci ve akademisyendir (d. 1947)
• 2019 - John Carl Buechler, Amerikalı özel efekt sanatçısı, senarist, film yapımcısı, yönetmeni ve oyuncu (d. 1952)
• 2019 - Jerrie Cobb, Amerikalı kadın havacı ve pilot (d. 1931)
• 2020 - Rose Marie Compaoré, Burkina Fasolu politikacı (d. 1958)
• 2020 - Luciano Federici, İtalyan profesyonel futbolcudur (d. 1938)
• 2020 - Joaquín Peiró, İspanyol eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1936)
• 2020 - Henri Richelet, Fransız ressam (d. 1944)
• 2020 - Sérgio Trindade, Brezilyalı kimya mühendisi ve araştırmacı (d. 1940)
• 2021 - Luis Bedoya Reyes, Perulu siyasetçi (d. 1919)
• 2021 - Mehmet Genç, Türk tarihçi (d. 1934)
• 2021 - Richard Gilliland, Amerikalı televizyon ve sinema oyuncusu (d. 1950)
• 2022 - Boris Romançenko, Ukraynalı halk figürü, aktivist ve Holokost mağduru (d. 1926)
• 2023 - Vladimir Çernavin, Sovyet-Rus rütbeli asker (d. 1928)
• 2023 - Gloria Dea, Amerikalı aktris, dansçı ve sihirbaz (d. 1922)
• 2023 - Valeri Sinau, Sovyet-Rus profesyonel futbolcu ve teknik adam (d. 1944)
• 2023 - Pedro Solbes, İspanyol iş adamı ve bakan (d. 1942)
• 2023 - Labo Yari, Nijeryalı yazar (d. 1942)

Tatiller ve özel günler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Türkiye - 18 Mart Çanakkale Zaferi ve Şehitleri Anma Günü
• Erzurum'un Karayazı ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
• Erzurum'un Narman ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
• Erzurum'un Tekman ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)

Wikimedia Commons'ta 18_Mart ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.