İli İsyanı - Vikipedi

İli İsyanı
Sincan çatışmaları ve Çin İç Savaşı
Tarih7 Kasım 1944-1 Ekim 1949
Bölge
Sonuç Ateşkes
Koalisyon hükûmeti kuruldu
Çin Halk Cumhuriyeti'nin Sincan'ı ilhakı
Taraflar
 Çin  Sovyetler Birliği
İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti
Rus İmparatorluğu Beyaz Ruslar
Komutanlar ve liderler
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Çan Kay Şek
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Bai Chongxi
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Ma Bufang
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Zhang Zhizhong
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Ma Chengxiang
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Ma Xizhen
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Han Youwen
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Osman Batur (1946-1951)
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Yulbars Han
Çin Cumhuriyeti (1912-1949) Mesut Sabri
Sovyetler Birliği Josef Stalin
Ahmetcan Kasımi
Abdülkerim Abbas
İshak Bey Munonov
Osman Batur (1944–1946)
Rus İmparatorluğu A. Polinov
Rus İmparatorluğu F. Leskin
Güçler
10.000 süvari ve piyade Binlerce Kızılordu askeri
Doğu Türkistan Millî Ordusu
Kayıplar
Ağır Ağır

İli İsyanı (Çince: 伊寧事變; pinyin: Yīníng Shìbiàn‎) veya Üç İl Devrimi (Çince: 三區革命; pinyin: Sān-qū Gémìng‎; Uygurcaئۈچ ئۆلكە ئىنقىلابى), 1944-1949 yılları arasında Sincan'da Kuomintang yönetimine karşı çıkan Sovyet destekli bir isyandı.[1] İsyan sırasında isyancılar 1944'te İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti Geçici Hükûmeti'ni kurdular.

İsyan, 1949 yılında Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye varması ve Sincan eyalet hükûmetinin teslim olmasının ardından sona erdi.[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ildikó Bellér-Hann (2007). Situating the Uyghurs Between China and Central Asia. Ashgate Publishing, Ltd. ss. 109-. ISBN 978-0-7546-7041-4. 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021. 
  2. ^ Opposition politique, nationalisme et Islam chez les Ouïghours du Xinjiang 12 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Rémi Castets (Fransızca)