Jan Karski – Wikipédia, a enciclopédia livre

Jan Karski (Jan Romuald Kozielewski) (Łódź, Polónia 24 de junho de 1914 - Washington 13 de julho de 2000) - jurista e diplomata, historiador, professor da Universidade de Georgetown. Secretário do Diretor do Escritório de Pessoal do Ministério dos Negócios Estrangeiros. Courier e emissário das autoridades Estado Secreto Polaco, testemunha do Holocausto. Por seu trabalho foi premiado com as mais altas condecorações estatais - Ordem polaca da Águia Branca e com a Medalha Americana de Liberdade. Honrado por Yad Vashem com o título de Justo entre as nações, cidadão polaco e americano, cidadão honorário do Estado de Israel.[1]

Jan Karski
Informe o parâmetro "preposição". Exemplo: se a presidência for a de Moçambique, digite de
Período Não assumiu
Dados pessoais
Nascimento 24 de junho de 1914
Łódź, Polónia
Morte 13 de julho de 2000
Washington
Serviço militar
Condecorações Justo entre as Nações, Ordem da Águia Branca

Biografia e missão[editar | editar código-fonte]

Em 1939, aquando da invasão da Polónia por parte do exército alemão, Jan Karski, então Tenente do exército, foi detido e colocado num comboio-prisão. Durante a noite conseguiu escapar e juntou-se aos grupos de resistência polaca. 

A partir de 1940 atuou como mensageiro do movimento de resistência e viajou entre a Polónia, Inglaterra e França, transportando informações para o Governo da Polónia em exílio. Novamente detido e torturado em Julho de 1940, Jan Karski tentou o suicídio, numa tentativa desesperada de proteger o resto dos membros da resitência e não reveler qualquer informação.

Em Londres encontrou-se com líderes Judeus e ofereceu-se para voltar à Polónia ocupada, de forma a testemunhar na primeira pessoa a situação no Gueto de Varsóvia. Jan redigiu um relatório que mais tarde entregou ao Primeiro-Ministro britânico e ao Presidente norte-americano – relatou a situação catastrófica que se vivia: falou de pessoas a morrerem nas ruas, crianças demasiado fracas para se moverem e pediu que se agisse rapidamente de forma a impedir o Holocausto. Entretanto, as autoridades nazis descobriram a sua verdadeira identidade e por motivos de segurança não pode regressar à Polónia.

Jan Karski manteve-se nos Estados Unidos. Doutorou-se na Universidade de Georgetown e tornou-se professor, lecionando durante mais de 40 anos.

Faleceu em Washington, nos Estados Unidos da América em Julho de 2000, aos 86 annos.

Prémios e condecorações[editar | editar código-fonte]

Entre vários prémios e condecorações, a sua coragem foi reconhecida por vários países e personalidades. Em 1982 recebeu o titulo “Justo entre as Nações”, atribuído pelo Estado de Israel, do qual se tornou cidadão honorário. Recebeu igualmente a mais alta condecoração no seu país de origem, a Polónia: a “Ordem da Águia Branca”.

Bibliografia[editar | editar código-fonte]

Publicações de Jan Karski[editar | editar código-fonte]

  • "Polish Death Camp." Collier's, 14 October 1944, pp. 18–19, 60–61.
  • Courier from Poland: The Story of a Secret State, Boston 1944 (Polish edition: Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu, Warszawa 1999).
  • Wielkie mocarstwa wobec Polski: 1919-1945 od Wersalu do Jałty. wyd. I krajowe Warszawa 1992, Wyd. PIW ISBN 83-06-02162-2
  • Tajna dyplomacja Churchilla i Roosevelta w sprawie Polski: 1940-1945.
  • Polska powinna stać się pomostem między narodami Europy Zachodniej i jej wschodnimi sąsiadami, Łódź 1997.

Sobre Jan Karski[editar | editar código-fonte]

  • E. Thomas Wood & Stanisław M. Jankowski (1994). Karski: How One Man Tried to Stop the Holocaust. John Wiley & Sons Inc. page 316; ISBN 0-471-01856-2
  • J. Korczak, Misja ostatniej nadziei, Warszawa 1992.
  • E. T. Wood, Karski: opowieść o emisariuszu, Kraków 1996.
  • J. Korczak, Karski, Warszawa 2001.
  • S. M. Jankowski, Karski: raporty tajnego emisariusza, Poznań 2009.
  • Henry R. Lew, Lion Hearts Hybrid Publishers, Melbourne, Australia 2012.

Referências

  1. Jan Karski em Yad Vashem (em inglês)

Ligações externas[editar | editar código-fonte]