Zygmunt Bończa-Tomaszewski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zygmunt Bończa-Tomaszewski

Zygmunt Bończa-Tomaszewski (1935)
Imię i nazwisko	Zygmunt Zachariasz Tomaszewski
Data i miejsce urodzenia	16 stycznia 1905 Marysieńka k. Mohylewa
Data i miejsce śmierci	15 października 1976 Warszawa
Zawód	aktor, reżyser
Współmałżonek	1) Felicja Trapszo z Krywultów, 2) Wanda z Pawełczyńskich
Lata aktywności	1927–1971
Odznaczenia

Zygmunt Bończa-Tomaszewski, ps. Bończa (ur. 16 stycznia 1905 Marysieńska k. Mohylewa, zm. 15 października 1976 w Warszawie) – aktor, reżyser, dyrektor teatru.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Józefa Tomaszewskiego, maszynisty ko­lejowego, i Antoniny z Sadowskich. W 1926 zdał maturę w gimnazjum K. Kulwiecia w War­szawie. Równocześnie (od 1925) uczęszczał na Kur­sy Wokalno-Dramatyczne Heleny J. Hryniewieckiej. Eksternistycznie zdał egzaminy ZASP-u aktorski (1926) i reżyserski (1930). Początkowo (do 1930) używał nazwiska Tomaszewski, następnie pseudonimu Bończa, a po II wojnie światowej występował jako Bończa-Tomasze­wski.

W czasie okupacji niemieckiej mieszkał w Warszawie. W teatrze nie występował. Do września 1940 był kelnerem w „Kawiarni Artystów” w Al. Jerozolimskich, następnie pracował jako robotnik placowy w składzie węgla i administrator domów na Pradze.

Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z 2 sierpnia 1946, na wniosek gen. dyw. Mariana Spychalskiego, „za działalność artystyczną w czasie walk o Warszawę na terenie Pragi” został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi^[1].

Dwukrotnie żonaty. Był mężem aktorki Felicji Trapszo z Krywultów, później Wandy z Pawełczyńskich, sekretarza teatru w Świdnicy w sezonie 1949/1950.

Zmarł w Warszawie.

Kariera zawodowa[edytuj | edytuj kod]

• Teatr im. Elizy Orzeszkowej Grodno 1927–1928 aktor
• Teatr Polski Katowice 1928–1929 aktor
• Teatr Ateneum Warszawa 1929–1930 aktor
• poza teatrem 1930–1932 (służba wojskowa)
• Teatr na Pohulance Wilno 1932–1933 aktor
• Studio Żeromskiego Warszawa i in. 1933–1933 aktor-reżyser
• Teatr Pokucko-Podolski w Stanisławowie 1934–1935 aktor
• Teatr Miejski Kameralny Częstochowa 1935–1936 aktor-reżyser
• Teatr Miejski Łódź 1936–1939 aktor-reżyser
• Teatr Ziemi Kielecko-Radomskiej im. Stanisława Wyspiańskiego 1936–1936 aktor
• Teatr m.st. Warszawy Warszawa 1944–1945 aktor
• Miejska Szkoła Dramatyczna Strachockiego 1945–1947 wykładowca
• Miejskie Teatry Dramatyczne Warszawa 1945–1948 aktor-reżyser
• Teatr Dzieci Warszawy Warszawa 1948–1949 reżyser
• Ludowy Teatr Muzyczny Warszawa 1 IV – 1 IX 1949 aktor
• Państwowy Teatr Świdnica 1 IX 1949 – 30 III 1950 dyrektor naczelny i artystyczny
• Liceum Techniki Teatralnej Warszawa 1950–1952 wykładowca
• Teatr Polski Warszawa 1952–1971 aktor

Wybrana filmografia[edytuj | edytuj kod]

• 1966 – Sublokator, jako babcia
• 1971 – Die Rolle, jako staruszek

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Zygmunt Bończa-Tomaszewski w bazie filmpolski.pl
• Zygmunt Bończa-Tomaszewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-09] .
• Zygmunt Bończa-Tomaszewski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”