Zjazd w Stężycy 1606 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zjazd w Stężycy – zjazd szlachty polskiej mający miejsce w dniach 9–22 kwietnia 1606 w Stężycy, podczas rokoszu sandomierskiego wymierzonego w politykę króla Zygmunta III Wazy.

Zwołanie zjazdu związane było z nieprzyjaznym nastawieniem szlachty do propozycji Zygmunta III na sejm 1606 roku i panującą wśród opozycji opinią, że król ignoruje szlacheckie postulaty polityczne. Sejmik generalny Małopolski w Nowym Mieście Korczynie wezwał szlachtę do Stężycy uniwersałem, pod którym podpisali się również wybrani na sejm posłowie krakowscy i sandomierscy oraz marszałek wielki koronny Mikołaj Zebrzydowski[1]. Ten ostatni, wraz z innymi magnatami, dążył do skupienia się zjazdu na krytyce polityki zagranicznej i (jak twierdzono) absolutystycznych dążeń Zygmunta III Wazy, a nie na pomysłach reformatorskich.

Liczebność szlachty podczas zjazdu historycy oceniają na ok. 800 uczestników oraz 10 tysięcy żołnierzy wojsk magnackich, chociaż stopniowo owa liczba się przerzedziła i pod końcowym uniwersałem podpisało się 145 osób[2]. Na zjeździe pojawili się między innymi senatorowie: Zebrzydowski, Janusz Ostrogski, Aleksander Koniecpolski, Stanisław Bykowski, Stanisław Garwaski, Piotr Gostomski i Janusz Sierakowski[3].

Po bezowocnych obradach sejmu 1606 roku do Stężycy przybyli niezadowoleni posłowie opozycji antykrólewskiej. Próbowali oni promować ideę uchwalenia artykułów zawierających reformatorskie postulaty, niezrealizowane na sejmie. Jednakże pod wpływem Zebrzydowskiego – którego przeciwnicy zaczęli opuszczać stężyckie zgromadzenie – ograniczono się do wezwania szlachty na kolejny zjazd do Lublina[4]. Na zakończenie zjazdu uchwalono manifest wyrażający poparcie swobód, praw i wolności[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Maciszewski 1960 ↓, s. 108-109.
  2. ↑ Pawłowska-Kubik 2019 ↓, s. 125-126.
  3. ↑ Maciszewski 1960 ↓, s. 112-113.
  4. ↑ Pawłowska-Kubik 2019 ↓, s. 126-127.
  5. ↑ Wisner 1989 ↓, s. 6.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Agnieszka Pawłowska-Kubik: Rokosz sandomierski 1606-1609. Rzeczpospolita na politycznym rozdrożu. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2019. ISBN 978-83-231-4285-0.
  • Henryk Wisner: Rokosz Zebrzydowskiego. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989, seria: Dzieje narodu i państwa polskiego. ISBN 83-03-02616-X.
  • Jarema Maciszewski: Wojna domowa w Polsce (1606-1609). Studium z dziejów walki przeciw kontrreformacji. Cz. I: Od Stężycy do Janowca. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1960.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zjazd_w_Stężycy_1606&oldid=70189001”