Zaradna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zaradna
Historia
Stocznia

Warsztaty Portowe Marynarki Wojennej w Pińsku

Położenie stępki

1933

 Polska
Nazwa

Zaradna

Wejście do służby

1935

Wycofanie ze służby

18 września 1939

 MW ZSRR
Nazwa

Bielorus

Wejście do służby

21 lutego 1941

Wycofanie ze służby

między 15 a 17 września 1941

 Kriegsmarine
Nazwa

91

Wycofanie ze służby

11 kwietnia 1942

Los okrętu

zatopiona przez załogę koło wsi Knubowo nad rzeką Strumień

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

35,2 t

Długość

18,10 m

Szerokość

4,60 m

Zanurzenie

0,42 m

Napęd
dwa silniki wysokoprężne 6 cylindrowe Ailsa Craig o mocy łącznej 120 KM
Prędkość

10 km/godz.

Uzbrojenie
1 haubica kalibru 100 mm wz. 14/19 w obrotowej wieży pancernej, 1 działo 37 mm Puteaux wz.18 oraz 1 ckm kalibru 7,92 mm Hotchkiss plot.
Załoga

15 marynarzy

Zaradna – polska kanonierka rzeczna z okresu II wojny światowej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Jak kanonierka rzeczna „Zuchwała”.

Służba[edytuj | edytuj kod]

„Zaradna” została zbudowana jako rzeczna kanonierka obserwacyjna. Posiadała wysuwaną drabinę ze stanowiskiem obserwacyjnym, co pozwalało znacznie rozszerzyć zasięg obserwacji. Wcielono ją do służby w I Dywizjonie Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej w 1935 roku. Od wiosny 1939 służyła wraz z „Zuchwałą” i „Zawziętą” w I Dywizjonie utworzonego w ramach Flotylli Oddziału Wydzielonego na Prypeci. W chwili wybuchu II wojny światowej, kanonierka patrolowała rejon Pińska. Po powierzeniu 9 września gen. F. Kleebergowi dowództwa obrony Polesia, została przydzielona do pododcinka „Mołodzielczyce” z zadaniem dozorowania przepraw na rzekach Jasiołda i Strumień pomiędzy miejscowościami Koczanowicze i Mołodzielczyce oraz utrzymywania łączności Pińska z Mostami Wolańskimi. W chwili agresji sowieckiej rozpoczęła odwrót do Pińska, jednak dotarcie tam okazało się niemożliwe. Załoga zatopiła swój okręt 18 września koło wsi Knubowo na rzece Strumień.

5 listopada 1939 „Zaradna” została wydobyta przez Rosjan. Wyremontowana i przezbrojona w Pińsku, została 21 lutego 1941 wcielona do radzieckiej Flotylli Pińskiej pod nazwą „Biełoruss” (pol. Białorusin)[1]. Po ataku Niemiec na ZSRR walczyła od lipca do września 1941 na Desnie pod Czernichowem i Dnieprze pod Kijowem, działała też na Berezynie. Między 15 a 17 września 1941 zatonęła w rejonie Kijowa na skutek doznanych uszkodzeń[1]. Przejęta przez Niemców została, po remoncie przeprowadzonym w Kijowie, wcielona do Dnieprflotille z numerem taktycznym 91. Była wykorzystywana na tyłach frontu do akcji przeciwpartyzanckich. W trakcie jednej z nich, 5 kwietnia 1942, weszła na mieliznę w Kanale Królewskim. Tam też 11 kwietnia została zaatakowana przez oddziały AK i zniszczona. Po kilku miesiącach wrak został podniesiony i złomowany w Kijowie.

Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]

Uzbrojenie:

  • w służbie polskiej:
    • 1 haubica 100 mm wz. 14/19 w wieży
    • 1 działo 37 mm Puteaux wz.18 w wieży typu Ursus
    • 1 ckm 7,92 mm Hotchkiss plot.
  • w służbie radzieckiej[1]:
    • 3 działa 76 mm (1xII, 1xI)
    • 3 karabiny maszynowe 7,62 mm Maxim
  • Pancerz – od 4,6 do 10 mm. Chronił burty, pokład, sterówkę i wieże artyleryjskie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c S.S. Bierieżnoj, op.cit., s. 53–54.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • (ros.) S.S. Bierieżnoj, Trofiei i rieparacji WMF SSSR, Jakuck 1994.