French
DeutschWyłkowyszki – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Widok katedry znad rzeki Szejmeny | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Okręg | |||
| Burmistrz | Algis Kiseliūnas | ||
| Powierzchnia | 7,53 km² | ||
| Populacja (2017) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy | 342 | ||
| Kod pocztowy | 70147 | ||
Położenie na mapie Litwy  | |||
 54°39′N 23°02′E/54,650000 23,033333 | |||
| Strona internetowa | |||
Wyłkowyszki[1] (lit. Vilkaviškis ⓘwymowa) – miasto na Litwie, w okręgu mariampolskim, siedziba rejonu wyłkowyskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1561 r. W 1620 Stefan Pac wzniósł tu kościół. W 1660 król Polski Jan II Kazimierz Waza nadał Wyłkowyszkom prawa miejskie. W 1792 w mieście stacjonował 3 Pułk Przedniej Straży Buławy Polnej Litewskiej wojska I Rzeczypospolitej.
W 1795 zajęte w III rozbiorze Polski przez Prusy. W 1807 zostały częścią Księstwa Warszawskiego. Tu 22 czerwca 1812 Napoleon Bonaparte w rozkazie dziennym do Wielkiej Armii ogłosił początek drugiej wojny polskiej – rozpoczął się atak na Rosję.
Od 1815 część kongresowego Królestwa Polskiego. Miasto było siedzibą gminy Wyłkowyszki i powiatu wyłkowyskiego.
W latach 1870–1881 w miejscu starego kościoła proboszcza Antoniego Leśniewskiego wzniesiono nową murowaną świątynię w stylu neoromańskim, znaną od 1926 jako Katedra Najświętszej Marii Panny w Wyłkowyszkach.
Na przełomie XIX i XX wieku w Wyłkowyszkach zamieszkiwał Judel Rotsztejn, fotograf działający w dwudziestoleciu międzywojennym w Augustowie[2].
Od marca do października 1942 r. w gmachu litewskiego Seminarium Duchownego pod nadzorem Wermachtu i rektora Seminarium byli internowani profesorowie Seminarium Duchownego w Wilnie i Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Stefana Batorego[3][4]. Następnie przewieziono ich do obozów pracy w Szałtupiu i Poniewieżyku.
Podczas okupacji hitlerowskiej, 26 czerwca 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 3000 osób. 24 września 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano w pobliżu getta[5].
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Urodzeni w Wyłkowyszkach[edytuj | edytuj kod]
- Jan Jodzewicz - prawnik, sygnatariusz deklaracji ideowej ONR
- Bonifacy Dziadulewicz – powstaniec styczniowy
- Jerzy Lalewicz – polski pianista i pedagog
- Marian Lalewicz – polski architekt
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Polski: Polskie Nazwy Geograficzne Świata. T. II: Europa Wschodnia i Azja. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 1996, s. 33. ISBN 83-7144-733-7.
- ↑ Czas utrwalony. Augustowski świat Judela Rotsztejna. Andrzej Strumiłło (koncepcja i projekt graficzny), Wojciech Batura, Barbara Kondracka (tekst). Suwałki-Augustów: Towarzystwo Inicjatyw Społeczno-Kulturalnych „Nad Czarną Hańczą” w Suwałkach, 2014, s. 22. ISBN 978-83-933312-2-2.
- ↑ Ks. Tadeusz Krahel, Miesiąc martyrologii duchowieństwa [online], Tygodnik Wileńszczyzny (pol.).
- ↑ Czesław Oleksy, Homiletyczno-kaznodziejski dorobek księdza biskupa Czesława Falkowskiego, 1983, s. 131 [dostęp 2020-05-08].
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1143.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Wyłkowyszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 94.