Wulkanodon – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wulkanodon
	Vulcanodon
	Raath, 1972
	Okres istnienia: 200 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q ↓
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	zauropodomorfy
Infrarząd	zauropody
Rodzina	wulkanodony
Rodzaj	wulkanodon
Gatunki
	V. karibaensis
	V. karibaensis
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wulkanodon (Vulcanodon karibaensis Raath, 1972) – dinozaur roślinożerny, żył we wczesnej jurze około 200 mln lat temu na terenie dzisiejszego Zimbabwe. Wulkanodon był jednym z najstarszych znanych zauropodów, posiadał cechy łączące go z prozauropodami, takimi jak plateozaur.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Vulcanodon oznacza "wulkaniczny ząb". Nazwa nawiązuje do faktu, że skamieniałości okazu holotypowego, odkryte na wyspie na jeziorze Kariba, znajdowały się pomiędzy skałami pochodzenia wulkanicznego, a wraz z nimi odkryto także duże zęby przypominające kształtem zęby teropodów^[1]; zęby te prawdopodobnie nie należą do wulkanodona, lecz do teropoda, który pożywiał się ciałem okazu holotypowego V. karibaensis^[2].

Budowa[edytuj | edytuj kod]

Osiągał 8 metrów długości i ważył około 1 tony. Znaleziony szkielet wulkanodona, mimo że niekompletny (pozbawiony szyi i głowy) sugeruje, że dinozaur ten poruszał się na czterech kończynach^[3].

W 1999 roku w Sołtykowie w Górach Świętokrzyskich znaleziono tropy wielkością i kształtem pasujące do łap wulkanodona. Odkryte ślady wielu zauropodów, zarówno dorosłych jak i młodych osobników świadczą o tym, że wulkanodon prowadził stadny tryb życia^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ M. A. Raath. Fossil vertebrate studies in Rhodesia: a new dinosaur (Reptilia: Saurischia) from near the Trias-Jurassic boundary. „Arnoldia (Rhodesia), Series of miscellaneous publications, National Museums of Rhodesia”. 5 (30), s. 1–37, 1972. (ang.).
↑ Peter M. Galton. Diet of prosauropod dinosaurs from the late Triassic and early Jurassic. „Lethaia”. 18 (2), s. 105–123, 1985. DOI: 10.1111/j.1502-3931.1985.tb00690.x. (ang.).
↑ ^a ^b AdrianA. Kin AdrianA. i inni red., Dinozaury powróciły: giganci czasów prehistorycznych, Łódź: Park Miniatur S.A, 2006, s. 15, ISBN 978-83-922146-1-8 [dostęp 2023-11-28] .

[Raath1972-1] M. A. Raath. Fossil vertebrate studies in Rhodesia: a new dinosaur (Reptilia: Saurischia) from near the Trias-Jurassic boundary. „Arnoldia (Rhodesia), Series of miscellaneous publications, National Museums of Rhodesia”. 5 (30), s. 1–37, 1972. (ang.).

[Galton1985-2] Peter M. Galton. Diet of prosauropod dinosaurs from the late Triassic and early Jurassic. „Lethaia”. 18 (2), s. 105–123, 1985. DOI: 10.1111/j.1502-3931.1985.tb00690.x. (ang.).

[:0-3] AdrianA. Kin AdrianA. i inni red., Dinozaury powróciły: giganci czasów prehistorycznych, Łódź: Park Miniatur S.A, 2006, s. 15, ISBN 978-83-922146-1-8 [dostęp 2023-11-28] .

[1]

[2]

[3]

Infrarzędy dinozaurów	ankylozaury ceratopsy ceratozaury ornitopody pachycefalozaury prozauropody stegozaury tetanury zauropody
Era dinozaurów	era mezozoiczna trias wymieranie triasowe jura kreda wymieranie kredowe
Dyscypliny powiązane	biologia paleontologia paleobotanika geologia ewolucja