Wu Tingfang – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wu Tingfang
Ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

伍廷芳

Pismo tradycyjne

伍廷芳

Hanyu pinyin

Wǔ Tíngfāng

Wu Tingfang (ur. 30 lipca 1842, zm. 23 czerwca 1922), znany też na Zachodzie jako Ng Choy (chiń. 伍才; pinyin Wǔ Cái) – chiński polityk i dyplomata.

Urodził się w Singapurze, ówcześnie brytyjskiej posiadłości kolonialnej, w rodzinie pochodzącej z prowincji Guangdong. W wieku 3 lat został wysłany przez ojca do Hongkongu, gdzie pobierał naukę w St. Paul’s College, nabywając biegłą znajomość języka angielskiego[1][2]. W 1874 roku wyjechał do Londynu, gdzie ukończył studia prawnicze na Lincoln’s Inn. Po powrocie z Anglii osiadł w Hongkongu, prowadząc przez kilka lat praktykę adwokacką. Był też pierwszym Chińczykiem, który zasiadł w Radzie Ustawodawczej tej brytyjskiej kolonii[1][2].

W 1882 roku na zaproszenie Li Hongzhanga wyjechał do Pekinu, zostając jego osobistym doradcą do spraw polityki zagranicznej. W latach 1896-1902 i 1907-1909 był ambasadorem Chin w Stanach Zjednoczonych, z jednoczesną akredytacją w Hiszpanii i Peru[1][2]. Po powrocie do Chin osiadł w Szanghaju[1]. Pobyt w USA zaowocował wydaną w 1914 roku książką America, through the spectacles of an Oriental diplomat[2].

W 1911 roku poparł rewolucję republikańską, w tymczasowym rządzie rewolucyjnym powierzono mu funkcję ministra sprawiedliwości[1]. W latach 1916-1917 pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych, a w 1917 roku także tymczasowego premiera Republiki Chińskiej, odszedł jednak z urzędu na skutek konfliktu z prezydentem Li Yuanhongiem[1]. W 1921 roku dołączył do utworzonego przez Sun Jat-sena rządu w Kantonie, obejmując posadę ministra finansów, spraw zagranicznych oraz gubernatora Guangdongu[1].

Jego syn, Wu Chaoshu, również był dyplomatą i w latach 1928-1931 chińskim ambasadorem w USA[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g James Z. Gao: Historical Dictionary of Modern China (1800-1949). Lanham: Scarecrow Press, 2009, s. 391-392. ISBN 978-0-8108-4930-3.
  2. a b c d e Chinese Americans: The History and Culture of a People. Santa Barbara: ABC-CLIO, 2016, s. 226-228. ISBN 978-1-61069-549-7.