French
DeutschWilliam Adger Moffett – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
 Rear Admiral | |
| Data i miejsce urodzenia | 31 października 1869 |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1890–1933 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska | Chief of US Naval Bureau of Aeronautics |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  | |
William Adger Moffett (ur. 31 października 1869 w Charleston, zm. 4 kwietnia 1933 w katastrofie sterowca „Akron”) – amerykański wojskowy, kontradmirał US Navy, uczestnik wojny amerykańsko-hiszpańskiej i okupacji Veracruz, jeden z głównych twórców amerykańskiego lotnictwa morskiego, odznaczony Medalem Honoru.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
William A. Moffett urodził się 31 października 1869 roku w Charleston w stanie Karolina Północna jako syn Elizabeth i George'a Halla (zm. 1875) Moffettów[1]. Akademię Marynarki Wojennej w Annapolis ukończył w 1890 roku[2]. W pierwszych latach morskiej kariery służył między innymi jako młodszy oficer na krążowniku „Chicago”, dowodzonym wówczas przez Alfreda Theyera Mahana[3]. Następnie ukończył Naval War College w Newport. W czasie wojny amerykańsko-hiszpańskiej był oficerem na krążowniku „Charleston”[1], uczestnicząc w zajęciu Guam[3] i ostrzeliwaniu pozycji nieprzyjacielskich pod Manilą[1]. W czasie dalszej kariery służył między innymi na krążowniku „Maryland” i pancerniku „Arkansas”[3], a w 1913 roku, w stopniu komandora porucznika (Commander) objął dowodzenie krążownikiem „Chester”[2].
W 1914 roku „Chester” wszedł w skład zespołu floty admirała Franka F. Fletchera, wysłanego do Meksyku w celu ochrony amerykańskich interesów. Wieczorem 21 kwietnia i następującej nocy Moffet osobiście, bez udziału miejscowego pilota, wprowadził krążownik na pozycję, skąd prowadził następnie ogień wspierający lądujące oddziały amerykańskie, pozostając pod ciągłym ostrzałem z brzegu, za co 4 grudnia 1915 roku został odznaczony Medalem Honoru[1]. Po powrocie z Meksyku został komendantem Great Lakes Naval Training Center[2], w sierpniu 1916 roku awansując do stopnia komandora (Captain)[1]. W 1918 roku otrzymał dowodzenie pancernikiem „Mississippi”, na którym nadzorował instalację platform startowych dla samolotów[3]. W tym okresie stał się zwolennikiem tezy, że przyszłością US Navy jest rozwój lotnictwa pokładowego[1]. Przy poparciu jednego z pionierów lotnictwa marynarki, Henry'ego C. Mustina, objął w marcu 1921 roku funkcję szefa lotnictwa morskiego (Director of Naval Aviation)[3] (otrzymując jednocześnie tymczasowy awans do stopnia kontradmirała, zatwierdzony w 1923 roku[1]), a w lipcu został pierwszym szefem US Naval Bureau of Aeronautics (BuAer)[4].
Na tym stanowisku Moffett stał się promotorem rozwoju amerykańskiego lotnictwa pokładowego[4] i jednocześnie oponentem generała Williama „Billy'ego” Mitchella, dążącego do unifikacji całości sił powietrznych w ramach armii lądowej[3]. W ciągu 12 lat pełnienia funkcji doprowadził między innymi do wdrożenia nowych programów szkolenia pilotów i personelu, powstania nowych baz lotniczych, rozwoju konstrukcji katapult i wyposażenia wspomagającego lądowanie na pokładach lotniskowców[4]. Przejął również kontrolę nad zamówieniami nowych samolotów, w 1926 roku uzyskując zgodę rządu na pozyskanie dla floty 1600 maszyn w ciągu 5 lat[3]. Był także zwolennikiem użycia sterowców, walnie przyczyniając się do powstania „Los Angeles”, „Akron” i „Macon”[2].
Zginął 4 kwietnia 1933 roku w tragicznej katastrofie sterowca „Akron” nad Atlantykiem u wybrzeży New Jersey[1]. Został pochowany na Arlington National Cemetery[5]. Na jego cześć został nazwany niszczyciel US Navy „Moffett”[6] oraz baza lotnicza Moffett Field w pobliżu Sunnyvale w Kalifornii[2].
Jego syn, William Adger Moffet, Jr., również służył w US Navy, był lotnikiem morskim, weteranem II wojny światowej i kontradmirałem[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Sean L. Kalic: Moffett, William A. [w:] James H. Willbanks (red.): America's Heroes: Medal of Honor Recipients from the Civil War to Afghanistan, Santa Barbara, CA: 2011, s. 224–226, ISBN 978-1-59884-394-1.
- ↑ a b c d e William Stewart, Admirals of the World: A Biographical Dictionary, 1500 to the Present, Jefferson, NC: McFarland & Co, 2009, s. 224–225, ISBN 978-0-7864-3809-9, OCLC 426390753.
- ↑ a b c d e f g William F. Trimble: Moffett, William A. [w:] Walter J. Boyne (red.): Air Warfare: An International Encyclopedia, Santa Barbara, CA: 2002, s. 435–436, ISBN 1-57607-729-2.
- ↑ a b c E.R. Johnson, United States Naval Aviation, 1919–1941: Aircraft, Airships and Ships Between the Wars, Jefferson, NC: McFarland & Co, 2011, s. 6–7, ISBN 978-0-7864-4550-9, OCLC 728202320.
- ↑ a b Arlington National Cemetery Website
- ↑ Moffett. [w:] Dictionary of American Fighting Ships [on-line]. [dostęp 2012-11-21].