Wierzba wiciowa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wierzba wiciowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

wierzbowate

Rodzaj

wierzba

Gatunek

wierzba wiciowa

Nazwa systematyczna
Salix viminalis L.
Sp. pl. 2:1021. 1753
Synonimy
  • Salix linearis Turcz.
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Pokrój
Zrębki wierzby energetycznej - biomasa spalana w elektrowniach

Wierzba wiciowa, w. krzaczasta, w. krzewiasta, witwa, konopianka (Salix viminalis L.) – gatunek drzew lub krzewów z rodziny wierzbowatych. Popularnie nazywany też wierzbą energetyczną. Występuje naturalnie w środkowej Europie[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Wyniosły krzew lub drzewko osiągające do 10 m wysokości. Długie gałęzie wyrastają z krótkiego pnia[4].
Pęd
Gałązki cienkie i wiotkie, żółtawe. Młode pędy są srebrzyście owłosione, jednak szybko stają się nagie. Pąki są zaokrąglone i mają białą barwę[4].
Liście
Krótkoogonkowe. Są bardzo wąskie. Osiągają długość do 20 cm przy 1 cm szerokości. Są podwinięte na brzegach. Z wierzchu ciemnozielone i pomarszczone z żółtą żyłką pośrodku. Od spodu są jedwabiście owłosione w kolorze białym. Mają 25-30 par nerwów bocznych[4].
Kwiaty
Roślina dwupienna. Kwiatostany to walcowate kotki, męskie 3 × 1 cm, żeńskie mniejsze. Słupki nagie, na trzoneczkach o długości przynajmniej 1.4 długości słupka, znamiona słupków dwudzielnie i lekko łukowato rozchylone. Przysadki dwubarwne, w nasadzie jasne lub purpurowe, na szczytach czarniawe lub rdzawe.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Występuje w całym kraju, w wilgotnych miejscach nad rzekami i strumieniami. Gatunek ten łączy bardzo istotne cechy z punktu widzenia cech środowiska, tzn. odporność na skrajne warunki klimatyczne, choroby, małe wymagania glebowe, duża dynamika wzrostu w kolejnych sezonach wegetacyjnych. Nadaje się do nasadzeń nadwodnych, nieodpowiednia na suche gleby. Mega- i nanofanerofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Salicion albae[5]. Kwitnie od marca nawet do maja, przed rozwojem liści.

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

Czasami można spotkać różniące się od typowej formy, trudne do oznaczenia mieszańce z: wierzbą czarniawą, iwą, kruchą, lapońską, purpurową, rokitą, trójpręcikową, śląską, uszatą, śniadą, szarą, wawrzynkową[6].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

  • Uprawy energetyczne. Wierzba wiciowa jako gatunek szybko rosnący, o wysokim potencjale produkcyjnym biomasy, doskonale nadaje się do wykorzystania energetycznego i przemysłowego. W oparciu o badania naukowe wierzbę wiciową kwalifikuje się jako bardzo dobre wieloletnie źródło energii odnawialnej.
  • Wierzba znalazła zastosowanie w ochronie ziemi, wody i powietrza. Jest najefektywniejszą z roślin wykorzystywaną do oczyszczania gleby z metali ciężkich, związków toksycznych poprzez wbudowanie ich w swoją biomasę. Plantacje wierzby mogą bez szkody dla środowiska utylizować stałe osady ściekowe z oczyszczalni, a związki w nich zawarte nie przedostają się do wód gruntowych. Korzenie wierzby wychwytują ponad 80% zanieczyszczeń.
  • W ochronie środowiska przyrodniczego, do rekultywacji gruntów, oczyszczania ścieków bytowych oraz jako pasy zieleni ochronnej, ograniczających stopień zanieczyszczenia powietrza.
  • Wierzba wiciowa jest jedną z najważniejszych wierzb koszykarskich, używana jest także na faszynę oraz do "żywej architektury" – budowy zazieleniających się, rosnących budowli ogrodowych.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-12-10] (ang.).
  3. Salix viminalis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b c d Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 170. ISBN 978-83-7073-643-9.
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  6. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.