French
DeutschWłodzimierz Zagórski (satyryk) – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Dziedzina sztuki | |
Włodzimierz Zagórski, pseudonim „Chochlik”, „Publikola” (ur. 7 listopada 1834 r. we wschodniej Galicji, zm. 13 lutego 1902 r. w Warszawie) – polski pisarz, popularny satyryk, prozaik, publicysta. Oficer armii austriackiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Zagórski był absolwentem austriackiej szkoły inżynierii wojskowej w Krems. Jako oficer uczestniczył w wojnie francusko-austriackiej, w 1860 zaciągnął się do oddziałów Giuseppe Garibaldiego. Po powrocie do Lwowa został redaktorem i autorem publikacji w magazynie satyrycznym „Chochlik” (1866–1868, 1871), „Różowe Domino” (1882–1884, 1887–1890). Współpracował z magazynami: „Kurier Codzienny” i „Słowa”.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
W swojej twórczości satyrycznej szczególnie zajmował się krytyką środowisk lojalnie ustosunkowanych względem austriackich władz zaborczych. Na przykład w znanym wierszu „Lojalność" z 1868 roku przedstawia koszmarny sen „c.k. Polaka galicyjskiego". Utwór zaczyna się słowami:
- Miałem sen ciężki, okropny
- Zbrodniczo stanowy, fatalny:
- Śniłem, że jestem Polakiem,
- Ja - Galileusz lojalny!
Natomiast ogólną sytuację w zaborze austriackim świetnie przedstawił Zagórski w „Wierutnej bajce". Czytamy tam, m.in.:
- (...) Kraj ten był częścią rozległego państwa,
- Które się zwało "perłą chrześcijaństwa",
- Wolność albowiem kwitła tam nie lada:
- Rząd robił, co chciał (bajka tak powiada),
- A zaś poddanym w „ustawy obrębie"
- Wolno tam było trzymać język w gębie,
- Płacić podatki i dawać żołnierzy
- (tak mówi bajka - kto chce niechaj wierzy). (...)[1]
Wybór satyrycznych dzieł oraz pieśni Dionizosa Z teki Chochlika (cz. 1–2) ukazał się w 1882 roku. Wybór dzieł, dokonany przez Juliana Tuwima, został pod tym samym tytułem opublikowany w 1953 roku. Autor poematu lirycznego „Król Salomon” (1887)[2], wydał także Wybór poezji (1899)[3], powieści: Pamiętnik starego parasola (1884)[4] i Wilcze plemię (1885), napisał wiele krótkich opowiadań i humoresek. W 1896 roku napisał powieść fantastyczno-naukową W XX wieku. Fantazja humorystyczna, w której przedstawił życie w Warszawie w 1993 roku, a w opisach przedstawił „elektro-telefonoskopy" i latające omnibusy.
Prawdopodobnie jest autorem XIII Księgi Pana Tadeusza – pornograficznej parodii Pana Tadeusza Adama Mickiewicza[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marek Żukow-Karczewski, Śmiech w Krakowie, „Gazeta Krakowska", 7-8 V 1994 r., nr 104 (14015), s. 10.
- ↑ Włodzimierz Zagórski, Król Salomon : poemat liryczny w 3 pieśniach [online], polona.pl [dostęp 2019-05-13].
- ↑ Włodzimierz Zagórski, Wybór poezyi [online], polona.pl [dostęp 2019-05-13].
- ↑ Włodzimierza Zagórskiego, Pamiętniki starego parasola [online], polona.pl [dostęp 2019-05-13].
- ↑ Agnieszka Kołodyńska, Mirosław Maciorowski, Wrocław. Majowy festiwal „Pan Tadeusz live", Gazeta Wyborcza - Wrocław nr 101, 29-04-2008, dostępne w Internecie [dostęp 5 października 2008]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 224/225. ISBN 83-210-0892-5.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Włodzimierz Zagórski w Genealogii potomków Sejmu Wielkiego
- Twórczość Włodzimierza Zagórskiego w serwisie Polona.pl