Władimir Dudykiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Władimir Dudykiewicz
Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1861
Stanisławów, Cesarstwo Austrii

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1922
Taszkent, Turkiestańska ASRR, Rosyjska Federacyjna SRR

poseł do Sejmu Krajowego Galicji
Okres

od 1907
do 1913

Władimir Fieofiłowicz Dudykiewicz (ros. Влади́мир Феофи́лович Дудыке́вич; ukr. Володимир Феофілович Дудикевич, Wołodymyr Feofiłowycz Dudykewycz; ur. 4 stycznia 1861 w Stanisławowie, zm. 23 czerwca 1922 w Taszkencie) – ruski polityk, prawnik, jeden z przywódców galicyjskich moskalofilów na przełomie XIX i XX wieku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył studia na uniwersytecie w Wiedniu, doktor nauk prawnych[1]. Prowadził kancelarię adwokacką w Kołomyi. Organizator życia gospodarczego i kulturalnego Rusinów w tym mieście. Był m.in. prezesem Towarzystwa Pomocy Kredytowej w Kołomyji (Кредитного общества самопомощи)[2]. W czasie swojego pobytu w Wiedniu został zauważony przez jednego z liderów ruchu moskalofilskiego, ks. Iwana Naumowycza, który uznał go za perspektywicznego aktywistę politycznego. Ks. Naumowycz skontaktował się w sprawie Dudykiewicza z oberprokuratorem Świątobliwego Synodu Rządzącego Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego Konstantinem Pobiedonoscewem, prosząc o przyznanie mu zapomogi w wysokości 500 rubli[3]. W 1900 był jednym z organizatorów i przywódców Russkiej Organizacji Ludowej, potem przekształconej w Russką Partię Ludową[2]. Był także od 1904 członkiem Instytutu Stauropigialnego we Lwowie[1]. Współtwórca i redaktor czołowych czasopism moskalofilskich w Galicji "Russkoje Słowo" (Русское слово) i "Przykarpacka Ruś" (Прикарпатская Русь)[1].

W latach 1907-1913 poseł na Sejm Krajowy Galicji IX kadencji. Wchodził w skład Klubu Russkiego (Русского клуба) w latach 1908-1909 jego przywódca[1]. Od 1909 był jednym z liderów i ideologów tzw. nowego kursu w polityce moskalofilów galicyjskich, głoszącego pełną unifikację wszystkich Rusinów pod berłem carów i w jednym narodzie rosyjskim[4]. W 1911 brał udział w spotkaniu liderów moskalofilów z rosyjskimi działaczami nacjonalistycznymi oraz z mnichem Ławry Poczajowskiej archimandrytą Witalisem, w czasie którego uzgadniany był sposób przeprowadzenia w Galicji kampanii na rzecz rozkrzewiania prawosławia. Twierdził wówczas, że rusofile byliby w stanie doprowadzić do konwersji 20-30 gmin[5]. Na przełomie roku 1913 i 1914 występował jako obrońca w procesie moskalofilów Wasyla Kołdry, Semena Bendasiuka, ks. Maksyma Sandowicza i ks. Ignacego Hudymy[6].

Po wejściu wojsk rosyjskich do Galicji w czasie I wojny światowej został przyjęty na audiencji przez cara Mikołaja II, któremu przedstawił sytuację w prowincji[7]. Po powstaniu galicyjsko-bukowińskiego generał-gubernatorstwa stanął na czele Rady Ludowej[3] – najwyższego organu Russkiej Partii Ludowej, która stała się koordynatorem działalności ugrupowań moskalofilskich w Galicji[8]. Od wojskowej administracji rosyjskiej domagał się natychmiastowej rusyfikacji Galicji i popadł na tym tle w konflikt z bardziej umiarkowanym w działaniu rosyjskim generał-gubernatorem Gieorgijem Bobrinskim[8]. 17 listopada 1914 witał we Lwowie prawosławnego arcybiskupa wołyńskiego i żytomierskiego Eulogiusza, zwierzchnika prawosławnych struktur w Galicji[9]. Razem z innymi moskalofilami domagał się przekazania wszystkich cerkwi greckokatolickich we Lwowie na potrzeby Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[10].

Po wycofaniu się wojsk rosyjskich z Galicji na emigracji w Rosji, najpierw na Powołżu a następnie w guberniach środkowoazjaztyckich. Po przewrocie bolszewickim (rewolucji październikowej) został aresztowany przez Czeka i zmarł w 1922 w więzieniu w Taszkencie[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Ігор Чорновол, 199 депутатів Галицького сейму, Львів 2010, c. 131
  2. a b Кріль Михаил М., Дудикевич Володимир, w: Енциклопедія історії України, Київ 2004, t. 2: Г–Д, s. 490, ISBN 966-00-0405-2
  3. a b W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 381. ISBN 978-83-227-2672-3.
  4. B. Wójtowicz-Huber, "Ojcowie narodu". Duchowieństwo greckokatolickie w ruchu narodowym Rusinów galicyjskich (1867-1918). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008, s. 66-68. ISBN 978-83-235-0383-5.
  5. W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 541. ISBN 978-83-227-2672-3.
  6. W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 568. ISBN 978-83-227-2672-3.
  7. W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 603. ISBN 978-83-227-2672-3.
  8. a b W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 604-606. ISBN 978-83-227-2672-3.
  9. W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 667. ISBN 978-83-227-2672-3.
  10. W. Osadczy: Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 686. ISBN 978-83-227-2672-3.
  11. Wielka Wojna w polskiej korespondencji zatrzymanej przez cenzurę austro-węgierską. Materiały polskich grup cenzury z lat 1914–1918, oprac. Paweł Brudek, Jan Molenda, Jerzy Z. Pająk, t. 2, Warszawa 2018, s. 36 ISBN 978-83-65880-32-1

Literatura[edytuj | edytuj kod]

  • Кріль Михаил М., Дудикевич Володимир, w: Енциклопедія історії України, Київ 2004, t. 2: Г–Д, s. 490.