Ulrike Meinhof – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ulrike Marie Meinhof
Ilustracja
Ulrike Meinhof jako młoda dziennikarka (ok. 1964)
Data i miejsce urodzenia

7 października 1934
Oldenburg

Data i miejsce śmierci

9 maja 1976
Stuttgart

Przyczyna śmierci

samobójstwo

Miejsce spoczynku

Berlin-Mariendorf

Zawód, zajęcie

dziennikarka

Narodowość

niemiecka

Małżeństwo

Klaus Rainer Röhl

Ulrike Marie Meinhof (ur. 7 października 1934 w Oldenburgu, zm. 9 maja 1976 w Stuttgarcie) – niemiecka anarchistka i terrorystka, współzałożycielka razem z Andreasem Baaderem Frakcji Czerwonej Armii[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo

[edytuj | edytuj kod]

Ojcem Ulrike był historyk sztuki Werner Meinhof. Wczesne dzieciństwo spędziła w Oldenburgu, w roku 1936 przeniosła się wraz z ojcem do Jeny. W 1940 r. Werner Meinhof zmarł na raka. Matka zdecydowała się podjąć studia na kierunku historia sztuki. W tym czasie Ulrike poznała Renate Riemeck, znajomą i sublokatorkę matki, która na wiele lat stała się ważną osobą dla Ulrike. W wieku 11 lat Ulrike przeżyła zajęcie Jeny przez wojska amerykańskie i koniec wojny. Nie chcąc żyć w zniszczonym mieście, Ingeborg Meinhof i Renate Riemeck przeprowadziły się najpierw do Bad Berneck im Fichtelgebirge, a w 1946 do Oldenburga. W 1948 Ingeborg Meinhof zmarła. Renate Riemeck przejęła opiekę nad czternastoletnią Ulrike i jej starszą siostrą Wienke. W latach 1946–1952 uczęszczała do katolickiej szkoły NMP w Oldenburgu, oraz przez pewien czas do Szkoły Rudolfa Steinera w Wuppertalu. W 1955 w Gymnasium Philippinum w Weilburgu zdała maturę. W tejże szkole założyła wydawaną do dziś gazetkę „Spektrum”.

Początki działalności politycznej

[edytuj | edytuj kod]

Po podjęciu studiów filozoficznych, pedagogicznych, socjologicznych i germanistycznych w Marburgu na przełomie lat 1955 i 1956 zaangażowała się w ewangelicki ruch reform. W 1957 r. zmieniła uczelnię na Westfalski Uniwersytet Wilhelma w Münsterze. Tam zapisała się do Niemieckiego Socjalistycznego Związku Studentów (Sozialistischer Deutscher Studentenbund). W 1957 r. włączyła się w ruch protestu przeciw planom rządu Konrada Adenauera – uzbrojenia Bundeswehry w broń atomową (była to część większego ruchu pacyfistycznego), była rzeczniczką „Anti-Atomtod-Ausschuss”. Publikowała artykuły w rozmaitych pismach studenckich, m.in. w David, wydawanym przez SDS. Jeszcze w tym samym roku wstąpiła do (zdelegalizowanej przez Federalny Trybunał Konstytucyjny w 1956) komunistycznej KPD, którą opuściła w maju 1964.

W latach 1959–1969 pracowała dla lewicowego magazynu „konkret”, od 1960 do 1964 r. była jego redaktorką naczelną. W tym czasie, biorąc udział w demonstracjach, stała się symbolem niemieckiej lewicy[2][3]. W 1961 r. wyszła za mąż za Klausa Rainera Röhla, wydawcę „konkretu”. W 1962 r. urodziła bliźniaczki – Reginę i Bettinę Röhl. W roku 1968 rozwiodła się z mężem i przeprowadziła z dziećmi do Berlina. Sprawozdając z procesu podpalaczy frankfurckiego domu handlowego – Thorwalda Prolla i Horsta Söhnleina, poznała późniejszych założycieli RAFAndreasa Baadera i Gudrun Ensslin[2][3].

Po zamachu na Rudiego Dutschke opublikowała w „konkrecie” komentarz świadczący o radykalizacji jej postawy. W 1970 r. wyprodukowała Bambule, sztukę telewizyjną na podstawie własnego scenariusza. Krytykowała w nim autorytarne metody wychowania w domach dziecka, które prowadzą do rewolty wychowanków ośrodka. Scenariusz miał być parabolą panujących ówcześnie stosunków społecznych i nowego rodzaju walki klas.

Terroryzm

[edytuj | edytuj kod]

Meinhof stawała się coraz bardziej radykalna i bezkompromisowa. 14 maja 1970 roku wzięła udział w uwolnieniu z więzienia Andreasa Baadera. Podczas akcji został przypadkowo postrzelony i ciężko raniony Georg Linke, pracownik Deutsches Zentralinstitut für soziale Fragen. Akcja uwolnienia Baadera jest uważana za początek działalności RAF[4]. Od tego czasu Meinhof była poszukiwana listem gończym. W wywiadzie udzielonym francuskiej dziennikarce Michèle Ray mówiła: My mówimy: gliniarze to świnie. Mówimy: typ w mundurze to świnia, a nie człowiek. I dlatego się z nimi spieramy. To znaczy, my z nimi nie rozmawiamy i byłoby błędem w ogóle z takimi ludźmi rozmawiać. I oczywiście można ich zastrzelić. W ciągu następnych dwóch lat, aż do aresztowania w dniu 15 czerwca 1972 roku, brała udział w napadach na banki i podkładaniu bomb. W zamachach zginęły cztery osoby, a ponad 50 zostało rannych. Grupa Ulrike była finansowana przez wywiady NRD i państw arabskich oraz szkolona przez Palestyńczyków[4][5].

W latach 1971–1972 stworzyła trzy manifesty ideologiczne, które uzasadniały potrzebę walki zbrojnej RAF.

Podczas działalności w RAF Meinhof nie chciała zostawić opieki nad dziećmi ich ojcu Klausowi Rainerowi Röhlowi. Uważano, że z tego powodu zgodziła się je wysłać do palestyńskiego obozu dla sierot. Ostatnio okazało się, że jej życzeniem było oddanie dzieci pod opiekę siostry. W końcu dzieci zostały zabrane z sycylijskiej kryjówki i przekazane ojcu przez Stefana Austa.

Aresztowanie i proces

[edytuj | edytuj kod]

Została aresztowana 15 czerwca 1972 w Langenhagen koło Hanoweru, po zamachu terrorystów na kwaterę główną sił amerykańskich w RFN. Od 16 czerwca 1972 do 9 lutego 1973 przebywała w areszcie w Kolonii. Została umieszczona w izolatce, a pobyt w areszcie nazwała „traktem śmierci” („Toten Trakt”). Przebywając tam, napisała manifest „List z traktu śmierci” („Brief aus dem Toten Trakt”), który udało się przeszmuglować na zewnątrz. Po jego rozgłoszeniu zdobyła kolejnych sympatyków[6]. 29 listopada 1974 została skazana na 8 lat kary pozbawienia wolności za zamach bombowy z 1972 na wydawnictwo Springera w Hamburgu. Umieszczono ją w zakładzie więziennym w Stammheim, mieszczącym się na przedmieściach Stuttgartu. Tam złączono ją z pozostałymi uwięzionymi członkami RAF. 21 maja 1975 została skazana w kolejnym procesie za poczwórne morderstwo na karę dożywotniego więzienia[7].

Śmierć

[edytuj | edytuj kod]
Grób Ulrike Meinhof

Po jedenastu miesiącach przesłuchań, 9 maja 1976 w celi znaleziono martwą Meinhof. Władze niemieckie uznały, że śmierć była wynikiem samobójstwa. Potwierdzono to dwiema opiniami biegłych, z tego jedną zamówioną przez siostrę Ulriki. Pojawiły się jednak wątpliwości co do jej śmierci. Radykalni studenci kwestionowali podaną przyczynę jej śmierci (samobójstwo), a w czasie licznych demonstracji uznali ją za lewicową męczennicę[1]. Frakcja Czerwonej Armii twierdziła, że śmierć była wynikiem przeprowadzonego przez ludzi władzy zabójstwa; twierdzi się również, że to samobójstwo mogło być skutkiem ostracyzmu, którego Ulrike była ofiarą ze strony innych członków RAF. Informacja o śmierci Meinhof wywołała liczne protesty w Niemczech i poza granicami. 7 kwietnia 1977 grupa terrorystyczna Kommando Ulrike Meinhof zastrzeliła prokuratora generalnego Siegfrieda Bubacka[2][3][8].

Ponieważ wiele gmin niemieckich odmawiało udostępnienia miejsca pochówku na swoich cmentarzach, została pochowana na cmentarzu w Berlinie-Mariendorf 15 maja 1976 roku. Pogrzeb przekształcił się w manifestację. Mowę pogrzebową wygłosił ewangelicki teolog Helmut Gollwitzer, który był duszpasterzem Ulrike i przyjacielem Rudiego Dutschke.

Po śmierci Meinhof jej mózg został bez pozwolenia rodziny usunięty z ciała i oddany do badań medycznych. Wyszło to na jaw jesienią 2002, gdy dowiedziała się o tym córka Ulriki Bettina Röhl. Przechowywano go w formalinie i dopiero 22 grudnia 2002 złożono do grobu Ulriki.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Palmer 1998 ↓, s. 274.
  2. a b c Najważniejsze lewicowe organizacje terrorystyczne działające na terenie Niemiec (RAF, Ruch 2 Czerwca, AIZ) – artykuł.
  3. a b c Wzloty i upadek Rote Armee Fraktion (RAF).
  4. a b Andreas Baader.
  5. „Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, tom 2, Warszawa 1995, s. 415.
  6. Andreas Baader aresztowany, „Kronika XX wieku”, wyd. M.B. Michalik, Warszawa 1991, s. 1050.
  7. Proces grupy Baader – Meinhof, „Kronika XX wieku”, wyd. M.B. Michalik, Warszawa 1991, s. 1098.
  8. Samobójstwo Ulrike Meinhof, „Kronika XX wieku”, wyd. M.B. Michalik, Warszawa 1991, s. 1114.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alan Palmer: Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Magnum, 1998. ISBN 83-85852-28-X.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]