Trzęsienie ziemi na Haiti (2010) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Trzęsienie ziemi na Haiti
ilustracja
Nawiedzone państwa

 Haiti
 Dominikana

Data

12 stycznia 2010

Godzina

16:53

Ofiary śmiertelne

316 000 osób[1]

Siła

7 skali Richtera

Położenie na mapie Haiti
Ziemia18°27′05″N 72°26′42″W/18,451389 -72,445000
Multimedia w Wikimedia Commons
Wiadomości w Wikinews
USGS intensywność

Trzęsienie ziemi w Haiti (2010) – trzęsienie ziemi o magnitudzie 7 w skali Richtera, którego epicentrum znajdowało się w odległości ok. 25 km od Port-au-Prince w Haiti. Główny wstrząs nastąpił 12 stycznia 2010 o godz. 16.53 czasu lokalnego (21.53 UTC)[2]. Zarejestrowano wiele wstrząsów wtórnych, z których dziesięć przekraczało magnitudę 5 w skali Richtera[3]. Wstrząsy odczuwalne były także w Dominikanie (zajmującej wschodnią część wyspy Haiti), na Kubie, Jamajce, Bahamach oraz na Turks i Caicos, jednak nie spowodowały tam większych zniszczeń[4].

Przyczyny trzęsienia[edytuj | edytuj kod]

Trzęsienie ziemi w Haiti (trzęsienie tektoniczne), zostało spowodowane naprężeniem powstającym w skorupie ziemi. Doszło do kolizji przemieszczających się płyt litosferycznych: płyty karaibskiej poruszającej się na wschód i płyty północnoamerykańskiej, poruszającej się na zachód.

Haiti leży na mikropłycie Gonave – powstałej w strefie kolizji. Wyspę przecinają dwa uskoki tektoniczne. Uskoki te oddzielają Obszar Haiti od płyt: karaibskiej (uskok południowy) i północnoamerykańskiej (uskok północny).

Epicentrum wstrząsów znajdowało się bliżej uskoku południowego[5].

Straty[edytuj | edytuj kod]

Straty materialne[edytuj | edytuj kod]

Zniszczeniu uległa większość historycznych budynków w Port-au-Prince, m.in. Pałac Prezydencki, siedziba Zgromadzenia Narodowego i katedra Notre-Dame[6]. Mniejsze szkody zanotowano także w budynkach Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Robót Publicznych, Ministerstwa Komunikacji i Kultury, Ministerstwa Sprawiedliwości, a także na międzynarodowym lotnisku w stolicy[7].

Zniszczeniu uległ szpital w Pétionville, na bogatych przedmieściach oraz większość innych placówek leczniczych w centrum miasta[8]. Zniszczeniu uległo także przepełnione główne więzienie w Port-au-Prince, w wyniku czego więźniowie uciekli.

Zniszczenia dotknęły też siedzibę stabilizacyjnej misji ONZ, mieszczącej się w Christopher Hotel, oraz urzędy Banku Światowego. Hôtel Montana, w którym znajdowało się około 300 gości, zawalił się, a los około 200 osób jest nieznany. Port, w którym znajdowały się statki, uległ poważnemu uszkodzeniu; do morza wydostała się ropa z zacumowanych statków.

Po trzęsieniu ziemi w Port-au-Prince zapanował chaos, a nad ruinami unosiła się chmura szarego pyłu[9].

Ofiary[edytuj | edytuj kod]

Według danych rządu Haiti trzęsienie pochłonęło 316 tys. ofiar śmiertelnych[potrzebny przypis]. Około trzech milionów ludzi mogło ucierpieć w inny sposób: odniosło obrażenia lub zostało bez dachu nad głową[10].

W wyniku trzęsienia zginęli żołnierze oenzetowskiej misji stabilizacyjnej MINUSTAH. Wśród stacjonujących na wyspie od 2004 roku żołnierzy jest dziewiętnastu zabitych Brazylijczyków, trzech jordańskich wojskowych oraz 8 członków chińskich sił pokojowych. Żołnierze zginęli pod gruzami zawalonych budynków[11]. Zginął także szef misji stabilizacyjnej Hédi Annabi.

Na skutek trzęsienia śmierć ponieśli m.in. arcybiskup Port-au-Prince Joseph Serge Miot, nominowana do nagrody Nobla Zilda Arns, minister sprawiedliwości Paul Denis oraz lider opozycji Michel Gaillard.

Ofiary wśród cudzoziemców[edytuj | edytuj kod]

Państwo Liczba ofiar
 Stany Zjednoczone 106
 Kanada 63
 Francja 29
 Dominikana 24
 Brazylia 19
 Chiny 8
 Filipiny 4
 Holandia 4
 Benin 3
 Chile 3
 Hiszpania 3
 Jordania 3
 Meksyk 2
 Niemcy 2
 Syria 2
 Wielka Brytania 2
 Włochy 2
 Argentyna 1
 Austria 1
 Belgia 1
 Czad 1
 Gwatemala 1
 Indie 1
 Irlandia 1
 Kenia 1
 Kolumbia 1
 Kongo 1
 Niger 1
 Nigeria 1
 Peru 1
 Polska 1
 Rosja 1
 Tajwan 1
 Tunezja 1
 Urugwaj 1

Reakcje[edytuj | edytuj kod]

 Stany Zjednoczone – prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama oraz sekretarz stanu Hillary Clinton obiecali pomoc dla Haiti[12][13].

 Kuba – w pierwszych 72 godzinach po trzęsieniu ziemi głównym wsparciem medycznym dla całego Haiti byli lekarze z Kuby. W ciągu 24 godzin od momentu katastrofy, Kubańczycy zdążyli przeprowadzić ponad 1000 nadzwyczajnych operacji chirurgicznych, zamieniając swoje prywatne kwatery w improwizowane kliniki. W krótkim czasie kubański personel medyczny powiększył się do 1500 osób. 344 lekarzy pracowało na Haiti w chwili trzęsienia ziemi, podczas gdy 350 członków Nadzwyczajnej Brygady Ratownictwa Medycznego „Henry Reeve” dołączyło do nich, przylatując z Kuby tuż po katastrofie. Kubańczycy udzielili pomocy 4,2 razy więcej potrzebującym aniżeli Lekarze bez Granic (MSF) (który miał dwa razy tyle pracowników, a także większe środki finansowe) i 10,8 razy więcej aniżeli kanadyjski DART. W przybliżeniu połowa personelu kubańskiego pracowała poza stolicą, podczas gdy wiele innych misji medycznych nie potrafiło tam dotrzeć. Zasadniczo, Kubańczycy zadeklarowali się odbudować cały system służby zdrowia na Haiti[14].

 Watykan – o modlitwie w intencji ofiar kataklizmu zapewnił papież Benedykt XVI[15].

 Brazylia – prezydent Brazylii Luiz Inácio Lula da Silva wyraził żal z powodu kataklizmu, gdyż siły jego kraju prowadzą misję stabilizacyjną na wyspie.

Unia Europejska Komisja Europejska wydała 3 mln euro na pomoc dla Haiti[16].

 Francja – także minister spraw zagranicznych Francji Bernard Kouchner obiecał, niezależnie od pomocy Unii Europejskiej, wsparcie swojego kraju dla poszkodowanych.

 Polska – pomoc zaoferowała też Polska. Rzecznik MSZ Piotr Paszkowski zapowiedział, że polski rząd przekaże rządowi Haiti w ramach pomocy Międzynarodowego Czerwonego Krzyża 50 tys. dolarów. 100 tys. dolarów jest w rezerwie. Polska wysłała także wyspecjalizowanych ratowników na Haiti[17]. 17 stycznia polscy ratownicy zostali uwikłani w strzelaninę w miejscu, w którym przeprowadzali akcję ratowniczą; żaden z Polaków nie został ranny, jednakże ratownicy dostali rozkaz wycofania się do bazy na czas nieokreślony.

Liczba personelu medycznego[14]:

Liczba pacjentów, którym udzielono pomocy[14]:

Liczba przeprowadzonych zabiegów chirurgicznych[14]:

W celu ochrony zbiorów znajdujących się w bibliotekach i archiwach Karaibska Biblioteka Cyfrowa (dLOC), Florida International University Libraries i Kimberly Green Latin American and Caribbean Center i Florida International University zainicjowały projekt Protecting Haitian Patrimony Initiative. Już w lutym oceniono na miejscu skalę zniszczeń. Równocześnie zbierano fundusze, szkolono pracowników na uczelniach w USA, a dla lepszego zrozumienia historii Haiti stworzono stronę internetową Haiti: An Island Luminous gdzie zaprezentowano zeskanowane rzadkie książki, rękopisy i zdjęcia w archiwach i bibliotekach na Haiti i w Stanach Zjednoczonych[18].

Według szacunków Banku Światowego straty poniesione przez Haiti w wyniku trzęsienia ziemi odpowiadają kwocie równej 15 procentom PKB tego kraju[19]. Z kolei według szacunków Międzyamerykańskiego Banku Rozwoju odbudowa Haiti będzie kosztowała 14 miliardów dolarów[20].

W społecznościowym projekcie OpenStreetMap powstał podprojekt stworzenia szczegółowej i aktualnej mapy okolic Port-au-Prince. Dane geoprzestrzenne uzyskane w ten sposób są pomocą dla grup ratowników w Haiti.

Rząd Haiti wprowadził 17 stycznia stan wyjątkowy, który miał obowiązywać do końca stycznia, oraz miesięczną żałobę narodową[21].

Reakcje muzyków[edytuj | edytuj kod]

Koncerty charytatywne Hope for Haiti Now odbyły się 22 stycznia 2010 roku w Nowym Jorku, Los Angeles i Londynie i były transmitowane na cały świat. Dochód – ponad 60 milionów dolarów – został przeznaczony na pomoc ofiarom trzęsienia ziemi.

Music for Relief, organizacja non-profit założona przez zespół Linkin Park w 2005 roku, by pomagać ofiarom katastrof naturalnych, nagrał album kompilacyjny pt. Download to Donate for Haiti Music for Relief współpracuje z United Nations Foundation, Habitat for Humanity oraz BAMA Works, fundacją grupy Dave Matthews Band, by dostarczyć m.in.: wodę, jedzenie i środki medyczne ofiarom trzęsienia ziemi w Haiti. To na nie przekazany został dochód ze sprzedaży albumu[22]. Ostatnio też Haiti odwiedziły takie gwiazdy jak Jared Leto członek zespołu rockowego 30 Seconds to Mars (który przez jakiś czas zamieszkiwał na Haiti wraz z bratem, Shannonem Leto, w okresie dzieciństwa) czy Miley Cyrus znana między innymi z roli Hanny Montany.

Pomogła również Lady GaGa. W swoim oficjalnym sklepie internetowym umieściła specjalną koszulkę „GAGA FOR HAITI”, z której wszystkie pieniądze poszły na pomoc ludzi w Haiti. W pomoc ofiarom nieszczęścia zaangażował się także Scott Stapp[23][24].

Lista utworów[edytuj | edytuj kod]

Wydanie pierwsze

# Tytuł Wykonawca Długość
1. „Not Alone”[25] Linkin Park 4:12
2. „Mother Maria” Slash gość. Beth Hart 5:35
3. „Never Let Me Down” Kenna 3:13
4. „Heroes” Peter Gabriel 4:02
5. „Still (Acoustic, Vancouver Sessions)” Alanis Morissette 5:33
6. „Resurrection” Lupe Fiasco gość. Kenna 4:07
7. „We Are One” Hoobastank 4:47
8. „The Wind Blows (Skrillex Remix)” The All-American Rejects 4:57
9. „It Must Be Love” Enrique Iglesias 3:45
10. „Typical Situation” Dave Matthews Band 12:58

Wydanie drugie

# Tytuł Wykonawca Długość
1. „Not Alone”[25] Linkin Park 4:12
2. „Mother Maria” Slash gość. Beth Hart 5:35
3. „Never Let Me Down” Kenna 3:13
4. „Butterfly” Weezer feat. Allison Allport 4:02
5. „Still (Acoustic, Vancouver Sessions)” Alanis Morissette 5:33
6. „Resurrection” Lupe Fiasco gość. Kenna 4:07
7. „We Are One” Hoobastank 4:47
8. „The Wind Blows (Skrillex Remix)” The All-American Rejects 4:57
9. „It Must Be Love” Enrique Iglesias 3:45
10. „Typical Situation” Dave Matthews Band 12:58
11. „Slipstream (Slimmed Down Mix)” The Crystal Method feat. Jason Lytle 5:30
12. „Gold Guns Girls (Mike Shinoda Remix)” Metric 5:12
13. "Times Like These (Live from Red Rocks)” Jack Johnson 2:37

Wydanie trzecie

# Tytuł Wykonawca Długość
14. Gargoyle (live) Dinosaur Jr. 6:11
15. Look Away Mickey Hart 5:58
16. Johan Guster 3:23

* Pierwsze 13 utworów zgodne z drugim wydaniem

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Zniszczony Pałac Prezydencki w Port-au-Prince
    Zniszczony Pałac Prezydencki w Port-au-Prince
  • Zniszczenia w Port-au-Prince
    Zniszczenia w Port-au-Prince
  • Zniszczenia w porcie w Port-au-Prince
    Zniszczenia w porcie w Port-au-Prince
  • Mapa OpenStreetMap uwzględniająca zniszczenia instalowana na odbiornikach GPS
    Mapa OpenStreetMap uwzględniająca zniszczenia instalowana na odbiornikach GPS

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Reuters: Haiti revises quake death toll up to over 316,000. en. [dostęp 2015-01-12].
  2. ↑ USGS Magnitude 7.0 – HAITI REGION. [dostęp 2010-01-13].
  3. ↑ USGS Earthquake Center: Latest Earthquakes M5.0+ in the World – Past 7 days. [w:] Earthquake Hazards Program [on-line]. United States Geological Survery. [dostęp 2010-01-13].
  4. ↑ „Magnitude 7.0 – HAITI REGION USGS Community Internet Intensity Map”, United States Geological Survey, 12 stycznia 2010.
  5. ↑ Trzęsienie ziemi na Haiti. [dostęp 2011-02-15].
  6. ↑ Devastating 7.0 Earthquake Hammers Beleagured Island Nation of Haiti. 2010-01-13. [dostęp 2010-01-13].
  7. ↑ The Straits Times: Haitian palace collapses. [dostęp 2010-01-15]. (ang.).
  8. ↑ The New York Times: Haitian Earthquake Causes Hospital Collapse. [dostęp 2010-01-16].
  9. ↑ Lokalny dziennikarz: Na Haiti panuje chaos. psz.pl, 2010-01-13. [dostęp 2010-01-13].
  10. ↑ 2010 Haiti Earthquake Facts and Figures | Disasters Emergency Committee [online], www.dec.org.uk [dostęp 2023-11-07] (ang.).
  11. ↑ Nieznany los dwóch Polaków na Haiti. tvn24.pl, 2010-01-13. [dostęp 2010-01-13].
  12. ↑ Fierce Quake Devastates Haitian Capital. New York Times, 2010-01-12. [dostęp 2010-01-12].
  13. ↑ Clinton says U.S. pledges quake help for Haiti. tvn24.pl, 2010-01-13. [dostęp 2010-01-13].
  14. ↑ a b c d Komunistyczna Partia Polski – Kubańska pomoc dla Haiti. kompol.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-17)]..
  15. ↑ Papież modli się za ofiary z Haiti.
  16. ↑ Thousands feared dead after Haiti quake. rte.ie, 2010-01-13. [dostęp 2010-01-13].
  17. ↑ World gears up to help quake-stricken Haiti. nationalpost.com, 2010-01-13. [dostęp 2010-01-13].
  18. ↑ about-luminous.jpg [online], islandluminous.fiu.edu [dostęp 2023-11-07].
  19. ↑ Trzęsienie ziemi na Haiti będzie kosztować co najmniej 15 proc. PKB tego kraju. Forsal.pl, 15 stycznia 2010.
  20. ↑ Odbudowa zniszczonego Haiti będzie kosztowała 14 mld dolarów. Forsal.pl, 16 lutego 2010.
  21. ↑ Stan wyjątkowy na Haiti. Pochowano 70 tys. ofiar. TVN24, 18 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-19].
  22. ↑ [1] Download to donate for Haiti @ Larry King Live.
  23. ↑ Tyndale.com: Search – search/arbitrary [online], www.tyndale.com [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-06] (ang.).
  24. ↑ Scott Stapp: Charity Work & Causes – Look to the Stars [online], www.looktothestars.org [dostęp 2017-11-27] (ang.).
  25. ↑ a b NEW SONG FROM LINKIN PARK TO BENEFIT HAITI RELIEF EFFORT at Linkin Park official website.. [dostęp 2010-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-02)].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trzęsienie_ziemi_na_Haiti_(2010)&oldid=71749476”