Toczek (biologia) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Toczek
	; Volvox sp.
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Gromada	zielenice
Klasa	zielenice właściwe
Rząd	toczkowce
Rodzina	toczkowate
Rodzaj	toczek
	Nazwa systematyczna
	Volvox (L.) Ehrenberg 1830
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Toczek (Volvox) – rodzaj zielenicy z rodziny toczkowatych (Volvocaceae). Występuje w wodach słodkich. Pojedyncza komórka toczka ma dwie wici^[2] i jeden chloroplast (jest podobna do jednokomórkowego Chlamydomonas).

Organizmy zaliczane do tego rodzaju tworzą cenobia – kuliste kolonie o wielkości 2–3 mm, otoczone galaretowatą glikoproteiną^[1], zbudowane (w zależności od gatunku) z 500 do 50 000^[1] lub nawet 60 000 pojedynczych, ułożonych jednowarstwowo, komórek^[2] połączonych ze sobą plazmodesmami^[1]. Poszczególne jednokomórkowe osobniki mają jednak ograniczoną autonomię wewnątrz cenobium i wykazują pewną specjalizację^[3] (dzielą się na komórki somatyczne oraz gonidia)^[2].

W cenobiach rozmnażających się bezpłciowo gonidia tworzą małe „kule potomne” wewnątrz kolonii macierzystych. Cenobia te mogą jednak rozmnażać się także płciowo. Wówczas, zamiast gonidiów, rozwijają one komórki jajowe oraz ruchliwe plemniki. W wyniku zapłodnienia powstaje otorbiona zygota, która opuszcza kolonię macierzystą po jej obumarciu. Takie zygoty rozwijają się zwykle późnym latem i stanowią zimowe przetrwalniki^[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d M.D. Guiry in Guiry, M.D. & Guiry, G.M. 2011: Volvox Linnaeus, 1758: 820. [w:] AlgaeBase [on-line]. World-wide electronic publication, National University of Ireland, Galway. [dostęp 2011-07-16]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Encyklopedia Audiowizualna Britannica: Biologia. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz S.A., 2006, s. 136–137. ISBN 978-83-60563-11-3.
↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 140. ISBN 978-83-01-13945-2.

[algaebase-1] M.D. Guiry in Guiry, M.D. & Guiry, G.M. 2011: Volvox Linnaeus, 1758: 820. [w:] AlgaeBase [on-line]. World-wide electronic publication, National University of Ireland, Galway. [dostęp 2011-07-16]. (ang.).

[EAB-2] Encyklopedia Audiowizualna Britannica: Biologia. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz S.A., 2006, s. 136–137. ISBN 978-83-60563-11-3.

[Szweykowscy-3] Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 140. ISBN 978-83-01-13945-2.

[1]

[2]

[3]