Thialf – Wikipedia, wolna encyklopedia

Thialf

Thialf
Państwo	Holandia
Prowincja	Fryzja
Miejscowość	Heerenveen
Otwarta	1967 / 1986
Liczba miejsc
Całkowita	12 500
Położenie na mapie Fryzji Thialf
Położenie na mapie Holandii Thialf
52°56′19″N 5°56′32″E/52,938611 5,942222
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Thialf – kryty, 400-metrowy tor łyżwiarski w Heerenveen, w Holandii. Został otwarty w 1967 roku jako tor odkryty, od 1986 roku jest zadaszony. Trybuny obiektu mogą pomieścić 12 500 widzów. Do toru przylega również kryte lodowisko służące hokeistom. Jest to jeden z najnowocześniejszych, najszybszych i najbardziej rozpoznawalnych torów łyżwiarskich na świecie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

15 lutego 1855 roku w Heerenveen powołano do życia towarzystwo łyżwiarskie „Thialf”. Był to trzeci klub łyżwiarski w kraju (wówczas podobne stowarzyszenia istniały jeszcze w Harlingen i Leeuwarden). Do 1882 roku towarzystwo organizowało zawody łyżwiarskie w okolicy zwanej „Engwirdum”. Następnie klub wydzierżawił teren przy Rijsstraatweg. Tor ten znany był jako „hoefijzerbaan Thialf Pikmeer”. W 1894 roku za kwotę 1100 guldenów klub kupił 6,5 ha terenu pod nowy tor łyżwiarski w okolicy znanej jako „Munnikspetten” bądź „Tjalleberter Petten”^[1]. Pierwsze zawody przeprowadzono tam 7 lutego 1895 roku^[2]. Obiekt, znany dziś pod nazwą „Natuurijsbaan Oud Thialf”^[3], służył przez długie lata, w tym czasie m.in. trzykrotnie zorganizowano na nim mistrzostwa Holandii w łyżwiarstwie szybkim (w latach 1933, 1946 i 1955) i dwukrotnie pobito krajowe rekordy^[4].

W 1961 roku w Amsterdamie (Jaap Edenbaan)^[5] i w 1962 roku w Deventer (IJsselstadion)^[6] powstały pierwsze w kraju tory łyżwiarskie ze sztucznie mrożonym lodem. Również we Fryzji, która była kolebką krajowego łyżwiarstwa, postanowiono utworzyć taki tor. Plan zrealizowano w Heerenveen, gdzie dzięki sprzedaży terenu na którym znajdował się stary tor klubu „Thialf”, udało się pozyskać środki na budowę nowego obiektu. Powstał on w zupełnie innej lokalizacji, w południowej części miasta. Budowa trwała w latach 1966–1967, a jego uroczyste otwarcie z udziałem księżniczki Krystyny miało miejsce 14 października 1967 roku. Obok toru powstało także kryte lodowisko dla hokeistów. Obiekt nazwano „Thialf” od nazwy klubu łyżwiarskiego, które z kolei zaczerpnęło swą nazwę od Thialfi, postaci z mitologii nordyckiej, pomocnika boga Thora^[7][1]. W 1975 roku w pobliżu obiektu oddano do użytku przystanek kolejowy Heerenveen IJsstadion, jednak w związku z nierentownością często całkowicie pomijany jest on w rozkładach jazdy, bądź wykorzystywany tylko okresowo, przy okazji organizacji imprez na torze Thialf^[8].

Nowo otwarty tor miał 400 m długości. Niemal na całej długości otaczały go trybuny dla widzów oparte na wałach ziemnych. Od strony zachodniej fragment trybun posiadał zadaszenie. W tej części stadion łączył się ze stojącą tuż obok halą, przeznaczoną głównie do rozgrywek hokeja na lodzie^[7]. Wraz z jej powstaniem powołano do życia klub hokejowy Flyers^[9], który przez lata wielokrotnie zdobywał tytuły mistrzów Holandii^[10]. Sam tor stał się natomiast częstą areną mistrzostw Holandii w łyżwiarstwie szybkim. Od lat 70. XX wieku na obiekcie z dużą regularnością organizowano również mistrzostwa świata i Europy. W styczniu 1983 roku Andrea Ehrig-Mitscherlich ustanowiła pierwsze dwa rekordy świata, jakie padły w tym miejscu^[11].

W marcu 1986 roku rozpoczęto przebudowę areny. Głównym celem prac było stworzenie zadaszonego toru. W trakcie modernizacji powstały również nowe trybuny, oparte na żelbetowej konstrukcji. Zadaszenie obiektu oparto na stalowym szkielecie i pokryto blaszanym poszyciem, które z zewnątrz obłożono dodatkowo warstwą bitumiczną. Konstrukcję dachu wykonano bez zastosowania wewnętrznych podpór. Trybuny wzdłuż prostych wyposażono w plastikowe krzesełka, trybuny za łukami toru pozostawiono jako miejsca stojące^[12]. Oficjalne otwarcie przebudowanego toru miało miejsce 29 listopada 1986 roku^[13]. Był to drugi zadaszony tor łyżwiarski na świecie^[7], oddany do użytku niecałe dwa tygodnie po otwarciu pierwszej tego typu areny w kompleksie sportowym Sportforum we wschodnim Berlinie^[14].

Przebudowany obiekt stał się jednym z najnowocześniejszych, najszybszych i najbardziej rozpoznawalnych torów łyżwiarskich na świecie^[7]. Już pierwszej zimy ustanowiono na nim 9 nowych rekordów świata. Z jeszcze większą regularnością zaczęto organizować na nim krajowe i międzynarodowe zawody, w poczet których wpisała się kolejna prestiżowa rywalizacja, zawody z cyklu Pucharu Świata. Z czasem, w miarę powstawania na świecie kolejnych krytych torów, znaczenie Thialfu nieco zmalało. Rolę najszybszych obiektów przejęły tory położone na wysokościach powyżej 1000 m n.p.m., gdzie dzięki bardziej rozrzedzonemu powietrzu możliwe jest uzyskiwanie lepszych rezultatów^[15] (tor w Heerenveen położony jest zaledwie 0,4 m n.p.m.)^[16]. W dalszym ciągu Thialf należy jednak do czołówki światowych torów łyżwiarskich, a jego wyróżnikiem jest żywiołowo reagująca publiczność^[17][18][19]. Do końca 2021 roku na torze ustanowionych zostało łącznie 38 rekordów świata (wliczając dwa uzyskane przed zadaszeniem), padały na nim także liczne rekordy kraju czy juniorskie rekordy świata^[11]. Jest to również najważniejszy obiekt do łyżwiarstwa szybkiego w Holandii, gdzie sport ten cieszy się wyjątkową popularnością^[20][21]. Thialf był też areną innych imprez sportowych i pozasportowych, m.in. zawodów w ice speedwayu^[22] czy koncertów muzycznych^[23].

Na początku XXI wieku dokonano pewnych modernizacji, m.in. wymieniono system chłodzenia nawierzchni i wykonano tunel prowadządzy do przestrzeni wewnątrz toru. W latach 2015–2016 dokonano dwufazowej (z przerwą na sezon zimowy 2015/2016), gruntownej modernizacji areny. W pierwszym roku wyremontowano podłoże toru oraz zewnętrzną część obiektu, w drugiej fazie generalnemu remontowi poddano wnętrze hali. W ramach projektu zainstalowano także 5000 paneli słonecznych na dachu i zadbano o lepszą izolację areny^[24][25][7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]