Thein Pe Myint – Wikipedia, wolna encyklopedia

Thein Pe Myint
„Thakin Thein Pe”
Imię i nazwisko	Thein Pe
Data i miejsce urodzenia	10 lipca 1914 ; Budalin
Data i miejsce śmierci	15 stycznia 1978 ; Rangun
Narodowość	birmańska
Język	birmański
Alma Mater	Uniwersytet Rangun
Dziedzina sztuki	polityk, pisarz
	Multimedia w Wikimedia Commons

Thein Pe Myint (brm. သိန်းဖေမြင့် [θ é ɪ ɴ p ʰ è m j ɪ̰ɴ ]), znany także jako Thakin Thein Pe (brm. သခင် သိန်းဖေ [θ ə k ʰ ɪ̀ɴ θ é ɪ ɴ p ʰ è], ur. 10 lipca 1914 w Budalinie, zm. 15 stycznia 1978 w Rangunie) – birmański polityk^[1], pisarz i dziennikarz^[2]. Autor powieści społeczno-politycznych, artykułów, biografii i esejów^[2]. Założyciel i wydawca gazety „Botahtaung”^[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Thein Pe Myint ukończył studia na uniwersytecie w Rangunie w 1935 roku^[1]. Podczas studiów zaangażował się w działalność polityczną. W latach 1934–1935 był członkiem stowarzyszenia studentów (ang. University Student’s Union)^[1]. Brał udział w strajku studenckim w 1936 roku, mimo że był już absolwentem^[1]. Odbył studia podyplomowe na uniwersytecie w Kalkucie^[1].

Dołączył do antykolonialnego ruchu politycznego Dobama Asiayone (Stowarzyszenie My Birmańczycy). Jego członkowie przyjmowali przydomek „Thakin”. Thein Pe Myint stał się jednym z liderów birmańskiego ruchu niepodległościowego. Blisko współpracował z U Nu (późniejszym premierem Birmy) oraz Aungiem Sanem (późniejszym generałem), którzy stali się jednymi z najważniejszych liderów birmańskich^[1].

Reprezentował poglądy lewicowe. Był jednym z założycieli Komunistycznej Partii Birmy, a po II wojnie światowej został jej sekretarzem generalnym^[1].

Podczas II wojny światowej opowiedział się przeciw Imperium Japońskiemu i stał się ważnym członkiem ruchu oporu^[1].

Po odzyskaniu przez Birmę niepodległości w 1948 nadał był aktywnym politykiem, choć stracił pozycję w Partii Komunistycznej. Zasiadał w parlamencie^[1], ale w 1960 roku nie został ponownie wybrany^[1]. W 1962 roku wsparł rząd wojskowy^[1]. Był członkiem Socjalistycznej Programowej Partii Birmy (ang. Burma Socialist Programme Party), rządzącej krajem do 1988 roku^[1].

W 1946 roku poślubił Khin Kyi Kyi. Doczekali się czwórki dzieci^[1].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

W swoim kraju uważany jest za wybitnego pisarza, dziennikarza i komentatora politycznego^[1]. Był założycielem i wydawcą (w latach 1958–1964) awangardowej gazety „Botahtaung”^[1]^[2].

Publikacje (w nawiasach angielskie tłumaczenia):

1937 – Tet Phongyi (Modern Monk) – powieść krytykująca system klasztorny i korupcję wśród mnichów; wzbudziła oburzenie wśród mnichów, którzy próbowali zająć cały nakład książki i uzyskać zakaz jej dystrybucji^[3];
1937 – Tet-hkit Nat-hso (Evil Spirits of Modern Times) – powieść o społecznych konsekwencjach chorób wenerycznych^[3];
1938 – Thakhin Kodaw Hmaing – biografia poety Thakina Kodawy Hmainga (1876–1964)^[3];
1938 – Thabeik Hmauk Kyaung-thar (The Strike Boycotter) – powieść o strajku studenckim na uniwersytecie w Rangunie w 1936 roku^[3];
1958 – Ahshayega Nay-wun Htwet thee-pa-ma (As Sure As the Sun Rises in the East) – powieść o ruchu niepodległościowym w latach 1936–1942^[4];
satyry polityczne:
- Min Daing Pin (Member of Parliament);
- U Saw Bi-lat thwar pya-zat (U Saw Goes to England)^[1].

Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

1958 – Sarpay Beikman Prize – najwyższa birmańska nagroda w dziedzinie literatury^[1];
1967 – National Literary Prize for novel^[1].

Działalność społeczna[edytuj | edytuj kod]

Thein Pe Myint działał w wielu organizacjach, m.in.:

Światowej Radzie Pokoju^[1],
Towarzystwie Przyjaźni Chińsko-Birmańskiej (ang. China-Burma Friendship Association)^[1],
Stowarzyszeniu Pisarzy (któremu przewodniczył)^[1],
Radzie Uniwersytetów (1963–1980)^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v Ko Tar: 2. Ko Tar: Book Review on Biography of Saya Lun. W: Hans-Bernd Zollner (ed.): Material on Thein Pe, Biography of Saya Lun and Member of Parliment. Universität Passan, 2006, s. 17-18, seria: Myanmar Literature Project. ISSN 1435-5310. [dostęp 2016-07-22]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Jolanta Skrunda (red.): Pisarze Świata. Słownik encyklopedyczny.. Wyd. 2 zm. i rozsz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999, s. 624. ISBN 83-01-12776-7. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d 2016-07-23: David Smyth: The Canon in Southeast Asian Literature: Literatures of Burma, Cambodia, Indonesia, Laos, Malaysia, Phillippines, Thailand and Vietnam. Routledge, 2013, s. 26. ISBN 978-1-136-81612-3.
↑ 2016-07-23: David Smyth: The Canon in Southeast Asian Literature: Literatures of Burma, Cambodia, Indonesia, Laos, Malaysia, Phillippines, Thailand and Vietnam. Routledge, 2013, s. 28. ISBN 978-1-136-81612-3.

[p2-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v Ko Tar: 2. Ko Tar: Book Review on Biography of Saya Lun. W: Hans-Bernd Zollner (ed.): Material on Thein Pe, Biography of Saya Lun and Member of Parliment. Universität Passan, 2006, s. 17-18, seria: Myanmar Literature Project. ISSN 1435-5310. [dostęp 2016-07-22]. (ang.).

[p1-2] Jolanta Skrunda (red.): Pisarze Świata. Słownik encyklopedyczny.. Wyd. 2 zm. i rozsz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999, s. 624. ISBN 83-01-12776-7. (pol.).

[Smyth26-3] 2016-07-23: David Smyth: The Canon in Southeast Asian Literature: Literatures of Burma, Cambodia, Indonesia, Laos, Malaysia, Phillippines, Thailand and Vietnam. Routledge, 2013, s. 26. ISBN 978-1-136-81612-3.

[Smyth28-4] 2016-07-23: David Smyth: The Canon in Southeast Asian Literature: Literatures of Burma, Cambodia, Indonesia, Laos, Malaysia, Phillippines, Thailand and Vietnam. Routledge, 2013, s. 28. ISBN 978-1-136-81612-3.

[1]

[2]

[3]

[4]