Tadeusz Prejzner (1903–1944) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tadeusz Prejzner
Ilustracja
Zdjęcie ze zbiorów Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach
Data i miejsce urodzenia

12 maja 1903
Wojcieszków

Data i miejsce śmierci

19 maja 1944
Lublin (KL)

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

muzyk, pedagog, kompozytor, publicysta, dyrygent

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Brązowy za Długoletnią Służbę

Tadeusz Prejzner (ur. 12 maja 1903 w Wojcieszkowie, zm. 19 maja 1944 w Lublinie (KL Lublin) – polski pedagog muzyczny, kompozytor, dyrygent i publicysta.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z muzycznej rodziny, był dziesiątym dzieckiem organisty Jana (1853–1909) i Elżbiety z Goliszewskich (1860–1929). Podstaw muzyki uczyli go bracia. W 1919 rozpoczął naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Siedlcach, po ukończeniu którego został nauczycielem w Staninie (1924–1928). W międzyczasie, w roku 1920, walczył jako ochotnik w szeregach Wojska Polskiego. Pod koniec lat 20., dzięki kursowi odbytemu przy Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie, uzyskał prawo nauczania przedmiotów muzycznych w szkołach ogólnokształcących. Z rekomendacji m.in. Kazimierza Sikorskiego w 1929 otrzymał posadę w nowo powstałym Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Katowicach, gdzie prowadził zajęcia z zasad muzyki, harmonii, solfeżu i metodyki śpiewu. Pracując na Górnym Śląsku, dojeżdżał na studia do Krakowa. Dyplom uzyskał na Wydziale Teorii w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie.

Na Śląsku bardzo mocno zaangażował się w tamtejsze życie muzyczne: zbierał tradycyjne pieśni śląskie, prowadził audycje w Polskim Radiu, pracował jako dyrygent, pełnił funkcję jurora podczas konkursów śpiewaczych, pisał prace naukowe. Nauczał tam, poza katowickim Konserwatorium, również w Szkole Muzycznej w Cieszynie. Prejzner oprócz tego komponował oraz pracował jako dziennikarz i prasowy publicysta muzyczny. Krótko przed wybuchem II wojny światowej był członkiem kolegium redakcyjnego „Śląskich Wiadomości Muzycznych”.

W czasie wojny mieszkał w Radzyniu Podlaskim. Pracował w elektrowni i cukrowni. 3 marca 1944 został aresztowany przez Gestapo, a po rewizji zarekwirowano dużą część jego dorobku pisarskiego. Po krótkim pobycie w więzieniu przewieziono go na Zamek Lubelski. 19 maja 1944 został zabity w obozie na Majdanku.

Tadeusz Prejzner od 6 lutego 1929 był mężem Emilii z d. Pauk (ur. 1905), z którą miał troje dzieci[1].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Spuścizna[edytuj | edytuj kod]

Wiele dokumentów pozostawionych przez Tadeusza Prejznera znajduje się w zbiorach Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej przy Bibliotece Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tadeusz Prejzner [online], www.myheritage.pl [dostęp 2021-05-06].
  2. M.P. z 1937 r. nr 213, poz. 356 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  3. Katarzyna Janczewska-Sołomko, Leksykon polskich muzyków pedagogów urodzonych po 31 grudnia 1870 roku, Kraków: Impuls, 2008, ISBN 978-83-7308-538-1, OCLC 233513079 [dostęp 2020-02-06].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Prejzner Tadeusz. W: Leksykon polskich muzyków pedagogów urodzonych po 31 grudnia 1870 roku. Katarzyna Janczewska-Sołomko (red.). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2008. ISBN 978-83-7308-538-1.
  • Hanna Bias: Nowe źródła do dziejów kultury muzycznej Katowic okresu międzywojennego: Spuścizna Tadeusza Prejznera w zbiorach Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego. W: Antoni Barciak (red. nauk.): Katowice w II Rzeczypospolitej. Katowice: Studio Noa, 2015. ISBN 978-83-60071-80-9.
  • Monika Sikorska-Wojtacha: Biogram. W: Tadeusz Prejzner: Utwory fortepianowe dla dzieci. Katowice: Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego, 2010. ISBN 978-83-932012-0-4.