Sund – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sund
	; Most nad Sundem
Państwo	Dania, Szwecja
Lokalizacja	Morze Bałtyckie
Lądy; • Oddziela; • Od	; Zelandia; Skania
Miejscowości nadbrzeżne	Helsingør, Køge, Kopenhaga, Helsingborg, Landskrona, Malmö
Mosty	Most nad Sundem
	Położenie na mapie Danii Sund
	55°45′N 12°45′E/55,750000 12,750000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Sund (duń. Øresund [ˈøːɐsɔnˀ], szw. Öresund [œrəˈsɵnːd]) – cieśnina na Morzu Bałtyckim, należąca do Cieśnin Duńskich, oddzielająca Zelandię (Dania) na zachodzie od Skanii (Szwecja) na wschodzie. Łączy Morze Bałtyckie z cieśniną Kattegat i dalej przez Skagerrak z Morzem Północnym.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

długość: ok. 118 km
szerokość: od 4,4 do 49 km
zasolenie: od 10 do 16‰
głębokość maksymalna 38 m
największe wyspy: Amager, Saltholm, Ven i Peberholm (sztuczna wyspa)
zatoki: największa Køge, u wybrzeży Zelandii
prąd morski: przewaga prądu powierzchniowego od Morza Bałtyckiego
porty:
- duńskie: Helsingør, Køge i Kopenhaga
- szwedzkie: Helsingborg, Landskrona i Malmö

Jeszcze przed budową połączenia drogowego przez Sund wiodła najbardziej uczęszczana, naturalna droga morska Bałtyku. Od 1 lipca 2000 nad cieśniną przebiega most Kopenhaga – Malmö (jedyny most nad cieśniną), łączący Zelandię ze Skanią.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Utrwalona w języku polskim nazwa cieśniny – Sund – jest mało konkretna, gdyż słowo sund jest w językach skandynawskich rzeczownikiem pospolitym oznaczającym po prostu cieśninę^[1]. Nazwa tej konkretnej cieśniny utworzona jest przez zespolenie słów øre/öre i sund. Według niektórych polskich źródeł^[2] nazwa ta oznacza "cieśninę bogactwa", gdyż øre to moneta (1/100 korony duńskiej lub korony szwedzkiej). Inne publikacje sugerują nazwę "cieśnina Ucho"^[3] (jednym ze znaczeń duńskiego słowa øre jest ucho^[4]). Duński słownik etymologiczny podaje jednak bardziej prozaiczne źródło nazwy^[5]: ør, øre to "brzeg żwirowej plaży", Øresund to więc "cieśnina ze żwirowymi plażami".

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ zob. sund w Wikisłowniku
↑ WojciechW. Walczak WojciechW., Dania, ZbigniewZ. Ostrowski, Warszawa: PWN, 1984, s. 50, ISBN 83-01-05182-5, OCLC 749580162 .
↑ Mickiewicz, Marian (1977), Dania, Warszawa, WP, str. 22
↑ zob. øre w Wikisłowniku
↑ __ (2000) "Øresund" w Politikens Nudansk Ordbog med etymologi, Politikens Forlag, ISBN 87-567-6087-6, str. 1588

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Sund, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 589 .

[1] zob. sund w Wikisłowniku

[2] WojciechW. Walczak WojciechW., Dania, ZbigniewZ. Ostrowski, Warszawa: PWN, 1984, s. 50, ISBN 83-01-05182-5, OCLC 749580162 .

[3] Mickiewicz, Marian (1977), Dania, Warszawa, WP, str. 22

[4] zob. øre w Wikisłowniku

[5] __ (2000) "Øresund" w Politikens Nudansk Ordbog med etymologi, Politikens Forlag, ISBN 87-567-6087-6, str. 1588

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]