Stevan Stojanović Mokranjac – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stevan Stojanović Mokranjac

Стеван Стојановић Мокрањац

Data i miejsce urodzenia	9 stycznia 1856 Negotin
Pochodzenie	serbskie
Data i miejsce śmierci	28 września 1914 Skopje
Instrumenty	wiolonczela
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, dyrygent, wiolonczelista, pedagog
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Stevan Stojanović Mokranjac (srb. Стеван Стојановић Мокрањац; ur. 9 stycznia 1856 w Negotinie, zm. 28 września 1914 w Skopju) – serbski kompozytor, dyrygent, wiolonczelista i pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował muzykę w Belgradzie, Monachium, Rzymie i Lipsku, mając 20 lat. Później został dyrygentem Belgradzkiego Towarzystwa Chóralnego i założycielem Serbskiej Szkoły Muzyki oraz pierwszego serbskiego kwartetu smyczkowego, w którym grał na wiolonczeli. Opuścił Belgrad na początku I wojny światowej i przeniósł się do Skopje, gdzie mieszkał aż do śmierci.

Nazywany „ojcem serbskiej muzyki” i „najważniejszą postacią serbskiego muzycznego romantyzmu”, Mokranjac zdobył wielki szacunek w Serbii. Po jego śmierci Serbska Szkoła Muzyczna w Belgradzie została przemianowana na Szkołę Muzyczną Mokranjac. Jego wizerunek pojawił się na banknocie o nominale 50 dinarów jugosłowiańskich oraz 50 dinarów serbskich. W 1964 r. Rodzinny dom Mokranjaca w Negotinie został odrestaurowany i przekształcony w muzeum i centrum muzyczne. Od 1965 organizuje się „dni Mokranjaca” w jego rodzinnym mieście. W 1981 odsłonięto pomnik na dziedzińcu jego rodzinnego domu.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Komponował przede wszystkim muzykę religijną oraz chóralną, inspirując się między innymi twórczością Giovanniego Pierluigiego da Palestriny. Często podróżował do regionu Levać oraz Kosowa, gromadząc tamtejszą muzykę ludową.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

• Order Świętego Sawy V klasy (Serbia)
• Order Daniły I V klasy (Czarnogóra)
• Order Świętego Aleksandra IV klasy (Bułgaria)
• Order Osmana III klasy (Imperium Osmańskie)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Chase, Robert (2003). Dies Irae: A Guide To Requiem Music. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-8108-4664-7.
• Sadie, Julie Anne; Sadie, Stanley (2005). Calling on the Composer: A Guide to European Composer Houses and Museums. New Haven, Connecticut: Yale University Press. ISBN 978-0-300-10750-0.
• Samson, Jim (2010). „Little Stories from the Balkans”. In Levi, Erik; Scheding, Florian. Music and Displacement: Diasporas, Mobilities, and Dislocations in Europe and Beyond. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-8108-7295-0.