Stanisław Długosz (poeta) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Stanisław Długosz
„Jerzy Tetera”
Ilustracja
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

22 marca 1891
Częstochowa

Data i miejsce śmierci

6 sierpnia 1915
Samoklęski

Przebieg służby
Lata służby

1914–1915

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

5 Pułk Piechoty

Stanowiska

komendant plutonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości

Stanisław Długosz ps. „Jerzy Tetera” (ur. 22 marca 1891 w Częstochowie, zm. 6 sierpnia 1915 Samoklęski k. Lubartowa) – poeta, historyk, oficer I Brygady Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 22 marca 1891 w Częstochowie, w rodzinie urzędnika Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej Feliksa i Pauliny z domu Maszki[1].

Początkowo uczył się w rosyjskim II Męskim Progimnazjum w Warszawie, naukę przerwał mu jednak trwający kilka miesięcy strajk młodzieży szkolnej (1905). W październiku 1905 r. edukację kontynuował już w prywatnym Gimnazjum gen. Pawła Chrzanowskiego w Warszawie, gdzie językiem wykładowym był j. polski[2][1]. W czasie swojej edukacji szkolnej działał w tajnej organizacji Związek Młodzieży Polskiej „Przyszłość” (PET)[1]. W 1910 r. ukończył szkołę i rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie zajął się też działalnością w Drużynach Strzeleckich Stowarzyszenia Młodzieży Uniwersyteckiej „Znicz”, redakcji „Zarzewia” oraz Towarzystwa Szkoły Ludowej.

Po wybuchu I wojny światowej organizował w kieleckiem służbę łączności polskich organizacji wojskowych, a następnie zaciągnął się do piechoty Legionów w Miechowie. Oficer w lotnych oddziałach wywiadowczych sztabu I Brygady Legionów. Pod koniec 1914 przeszedł na własne żądanie do służby liniowej. Wziął udział walkach nad Nidą. Zginął w pościgu za Rosjanami 6 sierpnia 1915, idąc na czele oddziału do ataku na Kamionkę.

Był związany z Władysławą Srzednicką, późniejszą żoną płk. dr. Adolfa Macieszy)[3].

Autor monografii o Dionizym Czachowskim (wydana w cyklu Boje polskie, t. IV, 1914)[4], jednym z przywódców powstania styczniowego, oraz licznych wierszy. Uznawany za najwybitniejszego poetę legionowego.

Pośmiertnie wydano w 1917 zbiór jego poezji Przed złotym czasem[5], z przedmową Andrzeja Struga.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Krzysztof Karol Daszyk, Stanisław Długosz „Tetera”, Warszawa: IPN, 2020, s. 4.
  2. Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989, spis absolwentów s. 336, poz. 10. Także s. 237–238 (artykuł z „Życia Szkoły” Ku czci wybitnych wychowanków. Stanisław Długosz (Jerzy Tetera) oraz s. 237–238, 289, 290, 295.
  3. Żeński Oddział Wywiadowczy. 24ikp.pl. [dostęp 2015-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 lutego 2015)].
  4. Stanisław Długosz, Czachowski, Poznań: Wielkopolska Księg. Nakładowa K. Rzepecki, 1914.
  5. Stanisław Długosz, Przed złotym czasem, Kraków: nakład rodziny, 1917.
  6. M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Smolna 30. Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego Warszawa: PIW, 1989
  • Życie Szkoły, pismo szkolne Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego, maj 1935, nr 50, s. 49 (autor niezidentyfikowany)
  • Wielka Encyklopedia Powszechna PWN t. 3, Dep-Franc, Warszawa: PWN, 1964, s. 63.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]