Siméon Denis Poisson – Wikipedia, wolna encyklopedia

Siméon Denis Poisson
Data i miejsce urodzenia	21 czerwca 1781 ; Pithiviers
Data i miejsce śmierci	25 kwietnia 1840 ; Sceaux
Zawód, zajęcie	matematyk, fizyk teoretyczny
	Multimedia w Wikimedia Commons

Siméon Denis Poisson (ur. 21 czerwca 1781 w Pithiviers, zm. 25 kwietnia 1840 w Sceaux^[1]) – francuski matematyk i fizyk teoretyk, profesor École polytechnique i Sorbony, członek Francuskiej Akademii Nauk oraz Petersburskiej Akademii Nauki. Laureat Medalu Copleya (1832).

W matematyce zajmował się głównie analizą oraz teorią prawdopodobieństwa; jego zasługi dla analizy to m.in. badanie całek (oznaczonych), równań różnicowych i różniczkowych. W fizyce zajmował się niemal wszystkimi dziedzinami jego czasów – mechaniką klasyczną, zastosowaniem jej do balistyki, grawitacją, termodynamiką, optyką oraz elektrycznością i magnetyzmem. Poisson miał też wkład do astronomii^{[potrzebny przypis]}.

Poisson współpracował również z początkującym matematykiem Évariste’em Galois. W 1831 roku Poisson okazywał zainteresowanie jego badaniami; zachęcał Galois – wówczas więźnia usuniętego ze studiów – do kontynuacji prac, mimo że nie potrafił ich zrozumieć^[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

1806–1809 profesor École polytechnique w Paryżu (obecnie w Palaiseau),
od 1809 profesor Sorbony,
od 1812 członek Francuskiej Akademii Nauk,
od 1826 członek Petersburskiej Akademii Nauk.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Wiele pojęć matematycznych i fizycznych jest nazwanych od jego nazwiska. W analizie są to:

W probabilistyce są to:

W fizyce i na jej matematycznym pograniczu są to:

Inne formy[edytuj | edytuj kod]

Jego nazwisko pojawiło się na liście 72 nazwisk na wieży Eiffla^[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Poisson Siméon Denis, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-06-20] .
↑ John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Évariste Galois w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2022-02-07].
↑ Laboratorium Informatyki Optycznej. Ćwiczenie 4 – Strefy Fresnela, s. 7, Politechnika Warszawska, pw.edu.pl, [dostęp 2021-09-04].
↑ The Names of the 72 Scientists Listed on the Borders of Each of the Four Sides of the Eiffel Tower. toureiffel.paris. [dostęp 2011-11-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Siméon Denis Poisson w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
Siméon Denis Poisson w bazie Mathematics Genealogy Project (ang.) [dostęp 2021-10-30].

[1] Poisson Siméon Denis, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-06-20] .

[gal-2] John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Évariste Galois w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2022-02-07].

[3] Laboratorium Informatyki Optycznej. Ćwiczenie 4 – Strefy Fresnela, s. 7, Politechnika Warszawska, pw.edu.pl, [dostęp 2021-09-04].

[4] The Names of the 72 Scientists Listed on the Borders of Each of the Four Sides of the Eiffel Tower. toureiffel.paris. [dostęp 2011-11-20]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

Strona południowo-zachodnia	Jamin Gay-Lussac Fizeau Schneider Le Chatelier Berthier Barral De Dion Goüin Jousselin Broca Becquerel Coriolis Cail Triger Giffard Perrier Sturm
Strona południowo-wschodnia	Cauchy Belgrand Regnault Fresnel De Prony Vicat Ebelmen Coulomb Poinsot Foucault Delaunay Morin Haüy Combes Thénard Arago Poisson Monge
Strona północno-zachodnia	Seguin Lalande Tresca Poncelet Bresse Lagrange Belanger Cuvier Laplace Dulong Chasles Lavoisier Ampere Chevreul Flachat Navier Legendre Chaptal
Strona północno-wschodnia	Petiet Daguerre Wurtz Le Verrier Perdonnet Delambre Malus Breguet Polonceau Dumas Clapeyron Borda Fourier Bichat Sauvage Pelouze Carnot Lamé

Działy	Dynamika Kinematyka Mechanika nieba Mechanika ośrodków ciągłych Mechanika statystyczna Mechanika stosowana Statyka
Sformułowania	Formalizm Hamiltona Formalizm Lagrange’a Mechanika newtonowska
Koncepcje podstawowe	Bezwładność Czas Energia Energia kinetyczna Energia potencjalna Grawitacja Masa Moc Moment bezwładności Moment pędu Moment siły / Moment / Para sił Popęd Praca Praca wirtualna Przestrzeń Przyspieszenie Prędkość Pęd Siła Szybkość Układ odniesienia Zasada d’Alemberta
Podstawowe zagadnienia	Bryła sztywna Dynamika bryły sztywnej Siła Coriolisa Kinematyczne równanie ruchu Oscylator harmoniczny Nieinercjalny układ odniesienia Oś obrotu Prawo powszechnego ciążenia Przemieszczenie Przyspieszenie kątowe Prędkość kątowa Prędkość obrotowa Pulsacja Ruch Ruch harmoniczny Ruch jednostajny prostoliniowy Ruch obrotowy Równania Eulera (dynamika bryły sztywnej) Siła bezwładności Siła dośrodkowa Siła odśrodkowa Tarcie Tłumienie Inercjalny układ odniesienia Wahadło Wibracje Zasady dynamiki Newtona
Znani uczeni	Jean le Rond d’Alembert Alexis Clairaut Leonhard Euler Galileusz William Rowan Hamilton Jeremiah Horrocks Joseph Louis Lagrange Pierre Simon de Laplace Pierre Louis Maupertuis Isaac Newton Henri Poincaré Siméon Denis Poisson