Siena – Wikipedia, wolna encyklopedia

Historyczne centrum Sieny^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
	; Siena – zabytkowe centrum
Państwo	Włochy
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, II, IV
Numer ref.	717
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1995; na 19. sesji
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Siena
	miasto i gmina
Herb	Flaga
Państwo	Włochy
Region	Toskania
Prowincja	Siena
Kod ISTAT	052032
Powierzchnia	118,53 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 53 853
• gęstość	454 os./km²
Numer kierunkowy	0577
Kod pocztowy	53100
Tablice rejestracyjne	SI
	Położenie na mapie Toskanii Siena
	Położenie na mapie Włoch Siena
	43°20′N 11°20′E/43,333333 11,333333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Siena – miasto i gmina we Włoszech, w Toskanii, w prowincji Siena. Ważne centrum turystyczne. Według danych na 30 czerwca 2016 gminę zamieszkiwały 53 853 osoby^[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Według legendy Sienę założyli synowie Remusa – Senio i Aschio, którzy uciekając przed Romulusem schronili się w górach i wznieśli zamek Senio. Herbem miasta stało się godło ich rodu – wilczyca karmiąca Romulusa i Remusa, a barwami balzany – miejskiego sztandaru były biel i czerń.

Historycznie Siena była etruskim osiedlem i małym miasteczkiem w okresie antycznym. Około V wieku w Sienie znajdowała się siedziba biskupstwa. Dogodne położenie miasta przy szlakach handlowych i miejscowy przemysł włókienniczy stały się podstawą przyszłego bogactwa mieszczan oraz arystokracji longobardzkiej i frankońskiej. W XII i XIII wieku Siena zaliczała się do najbogatszych miast Europy. Do dzisiejszego dnia istnieje w Sienie najstarszy europejski bank Monte Paschi di Siena. Bankierzy ze Sieny udzielali pożyczek prawie w całej ówczesnej Europie, a do największych rodów finansowych należeli: Buonsignori, którzy założyli spółkę Grande Tavola, Piccolomini, Salimbeni. Miastem rządziła rada, consiglio, która co roku wybierała członków rządu – Signorii i podestę – najwyższego urzędnika miejskiego.

W XII wieku w sporze między gwelfami a gibelinami Siena opowiedziała się po stronie cesarza. Między innymi ten wybór był przyczyną ciągłych konfliktów z Florencją. W 1348 miasto dotknęła zaraza zabijając 2/3 mieszkańców (ok. 100 000 osób), co zapoczątkowało gospodarczy upadek miasta. Zdobyta ostatecznie w 1473 roku^[2] przez Lorenza de Medici, który wcielił miasto w powstającą Wielką Republikę Florencji. W kolejnych wiekach Siena pozostawała w cieniu Florencji, liczba ludności malała aż do okresu po zakończeniu II wojny światowej. w 1966 Siena jako pierwsze^[3] miasto w Europie wprowadziła zakaz ruchu samochodowego w centrum miasta.

Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

W Sienie została zachowana w pełni antyczna struktura miasta. Do najwspanialszych zabytków należy katedra z XII wieku (Duomo), której główna fasada została ukończona w 1380 roku. W skład kompleksu wchodzą baptysterium i kampanila. W środku znajduje się oktagonalna ambona autorstwa Nicola Pisano oraz płaskorzeźby które wykonali Donatello, Ghiberti, Jacopo della Quercia i inni XV-wieczni rzeźbiarze. Inne zabytki: główny rynek Piazza del Campo z Palazzo Pubblico i Torre del Mangia oraz ratusz. Zabytkowe centrum Sieny zostało w 1995 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO.

Muzea:

Museo dell'Opera Metropolitana del Duomo
Museo Civico
Pinacoteca Nazionale

Na przełomie XIII i XIV wieku powstała ważna szkoła malarska zwana sieneńską. Jeden ze starszych uniwersytetów na świecie 1240. Ze Sieny pochodził Jacopo della Quercia. W Sienie żyła i działała święta Katarzyna.

Dwa razy do roku w Sienie odbywa się wyścig konny Palio di Siena, który jest jedną z ważniejszych atrakcji turystycznych miasta.

Na terenie Sieny (od podziemi miasta po dachy jego domów) rozgrywa się jedna z pierwszych sekwencji filmu o przygodach Jamesa Bonda pt. Quantum of Solace, w której bohater ściga zdrajcę, który przeniknął do MI6.

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Urodzeni w mieście[edytuj | edytuj kod]

Katarzyna Sieneńska - włoska tercjarka dominikańska, patronka miasta
Aleksander III - papież
Aleksander VII - papież
Pius III - papież
Gianna Nannini - włoska piosenkarka rockowa
Costantino Patrizi Naro - włoski duchowny, kardynał
Faust Socyn - włoski reformator religijny, duchowy przywódca Braci Polskich

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Istituto Nazionale di Statistica 2016. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).
↑ Józef Andrzej Gierowski: Historia Włoch. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 233. ISBN 83-04-01943-4.
↑ Praca zbiorowa: Lonely Planet Tuscany & Umbria. Wyd. V. Lonely Planet, 2008, s. 236. ISBN 978-174-104-31-36.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Oficjalna strona internetowa miasta i gminy

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[3] Istituto Nazionale di Statistica 2016. [dostęp 2016-10-31]. (ang.).

[4] Józef Andrzej Gierowski: Historia Włoch. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 233. ISBN 83-04-01943-4.

[5] Praca zbiorowa: Lonely Planet Tuscany & Umbria. Wyd. V. Lonely Planet, 2008, s. 236. ISBN 978-174-104-31-36.

[:1-6] Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią i Ukrainą

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[A]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Siena – zabytkowe centrum
Państwo	Włochy
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, II, IV
Numer ref.	717
Region^[b]	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1995 na 19. sesji
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO