Scouting Squadron Six – Wikipedia, wolna encyklopedia

Scouting Squadron Six
Ilustracja
Historia
Państwo

 Stany Zjednoczone

Sformowanie

1 lipca 1938

Rozformowanie

21 czerwca 1942

Dowódcy
Ostatni

Earl Gallaher

Działania zbrojne
Atak na Pearl Harbor, Rajd na Wyspy Marshalla, Bitwa pod Midway
Organizacja
Dyslokacja

USS „Enterprise” (CV-6)

Rodzaj sił zbrojnych

United States Navy

Formacja

Flota Pacyfiku

Rodzaj wojsk

pokładowe lotnictwo bombowe i rozpoznawcze

Podległość

Enterprise Air Group

Multimedia w Wikimedia Commons

Scouting Squadron Six (VS-6) – amerykańska eskadra bombowców nurkujących lotniskowca USS „Enterprise” (CV-6), w latach 1938–1942. VS-6 odegrała wiodącą rolę w operacjach lotniczych amerykańskiej marynarki wojennej początkowego okresu wojny na Pacyfiku, w tym w rajdach pierwszej połowy 1942 roku i podczas bitwy pod Midway.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Eskadra lotnictwa pokładowego VS-6 została sformowana 1 lipca 1938 roku wraz z utworzeniem grupy powietrznej tego okrętu, i razem pozostałymi eskadrami – VB-6, VF-6 oraz VT-6 – wchodziła w skład Enterprise Air Group. Podstawowymi zadaniami eskadry było prowadzenie lotów rozpoznawczych oraz bombardowania w locie nurkowym celów morskich i lądowych.

Skład eskadry wahał się od 15 do 18 samolotów bombowo-rozpoznawczych, początkowo były to dwupłatowe Curtiss SBC Helldiver, które jednak jeszcze przed formalnym utworzeniem eskadry zaczęły być zastępowane na pokładzie „Enterprise” przez nowocześniejsze jednopłaty Northrop BT-1. Wiosną 1941 roku bardzo wypadkowe BT-1 zaczęły być zastępowane przez znacznie bezpieczniejsze samoloty Douglas SBD-2 Dauntless oraz SBD-3 Dauntless.

Po wybuchu II wojny światowej na Pacyfiku, samoloty eskadry zatopiły japoński okręt podwodny I-70, który został tym samym pierwszym japońskim okrętem zatopionym przez siły amerykańskie po wybuchu wojny na Pacyfiku. Bombowce eskadry uczestniczyły potem we wszystkich operacjach USS „Enterprise” (CV-6) pierwszej połowy 1942 roku, bombardując japońskie cele na wyspach Marshalla, w atolu Wake oraz na wyspie Marcus. Po zakończeniu przez „Enterprise” operacji osłony przeprowadzającego rajd na Wyspy Japońskie lotniskowca USS „Hornet” (CV-8), wraz ze swoim okrętem eskadra VS-6 odegrała kluczową rolę w bitwie pod Midway, skutecznie bombardując japońskie lotniskowce „Kaga” i „Hiryū”, a następnie ciężki krążownik „Mikuma”.

Eskadra została rozwiązana w jeszcze w czerwcu 1942 roku, i w wielkich bitwach powietrzno-morskich wokół Wysp Salomona i Guadalcanalu w drugiej połowie tego roku, z pokładu USS „Enterprise” operowała już eskadra VS-5.

Okres przedwojenny[edytuj | edytuj kod]

W 1938 roku VS-6 wyposażona była w bombowce SBC-3 Helldiver, na zdjęciu trzeci w kolejności od lewej

Przydzielone USS „Enterprise” (CV-6) samoloty, przybyły na pokład 30 czerwca 1938 roku, w liczbie 81 maszyn. Znajdowało się wśród nich 20 Grumman F3F-2, dwa O3U-3, 21 SBC-3 Helldiver, 13 Northrop BT-1 i 20 TBD Devastator[1]. Dzień później utworzona została grupa lotnicza lotniskowca, która składała się z czterech eskadr: myśliwskiej Fighter Squadron Six (VF-6), bombowej Bombing Squadron Six (VB-6), torpedowej Torpedo Squadron Six (VT-6) oraz rozpoznania Scouting Squadron Six (VS-6)[1][a]. Podobnie jak dla innych eskadr pokładowych, Bureau of Aeronautics autoryzowało dla VS-6 18 maszyn, jednak ich liczba w rzeczywistości wahała się, czy to z powodu wypadków, czy to z powodu koniecznych napraw, eskadry często używały również samolotów zastępczych[1].

Należące do Scouting Squadron Six Dauntlessy SBD-2 nad macierzystym lotniskowcem USS „Enterprise” w październiku 1941 roku

Podstawowym wyposażeniem Scouting Squadron Six był wówczas SBC-3 Helldiver[3]. Te ostatnie, od 6 maja 1938 roku były już jednak częściowo zastępowane w marynarce nowocześniejszymi Northrop BT-1[4]. W przededniu wojny VS-6 miała już jednak 18 bombowców nurkujących Douglas SBD Dauntless[4]. Początkowo były to Dauntlessy w wersji SBD-2, te jednak niemal natychmiast zaczęły być zastępowane przez model SBD-3 – pierwszą w pełni combat ready odmianę Dauntlessa, z samouszczelniającymi się zbiornikami paliwa i opancerzeniem kokpitu[5]. W rezultacie, w grudniu 1941 roku VS-6 miała 18 SBD-2 i SBD-3[6]. Podobnie jak inne eskadry, VS-6 miała jednak trzy dodatkowe maszyny w rezerwie, w razie konieczności natychmiastowego – z powodu awarii lub uszkodzenia – zastąpienia któregoś z samolotów wyznaczonych do lotu[7].

Tuż przed rozpoczęciem wojny z Japonią VS-6 podzielona była na trzy sekcje, po pięć samolotów w każdej, dowodzona zaś była dowodzona była przez Lt. Cmdr. Hallsteda Hoppinga[3][8].

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

Norman Kleiss, jedyny pilot w historii, który podczas jednej bitwy zatopił trzy okręty („Kaga”, „Hiryū”, „Mikuma”)

7 grudnia 1941 roku, w dniu wybuchu wojny na Pacyfiku, wraz ze swoim okrętem eskadra znajdowała się około 300 mil od Pearl Harbor w drodze powrotnej z Wake, gdzie „Enterprise” dostarczał należące do korpusu piechoty morskiej dwie eskadry samolotów myśliwskich Grumman F4F Wildcat[9]. Chwilę przed japońskim atakiem na Pearl Harbor, 12 samolotów eskadry - wraz częścią eskadry VB-6 – wystartowała z pokładu, aby przed okrętem dotrzeć na lotniska na wyspie Oʻahu. Po wleceniu w przestrzeń powietrzną Hawajów SBD Dauntless eskadry wpadły jednak w środek japońskiego ataku, przez co eskadra utraciła w locie sześć samolotów, z których trzy uznane zostały za zestrzelone, trzy zaś za zaginione[10]. Według niektórych raportów, załodze samolotu dowodzonego przez Lieutenanta Clarence'a Dickinsona udało się zestrzelić w walce powietrznej jeden z myśliwców Mitsubishi A6M „Zero”, który został uznany za prawdopodobnie pierwszy japoński samolot zestrzelony w walce powietrznej przez amerykańską marynarkę. W walce tej zginął jednak tylny strzelec maszyny Dickinsona William C. Miller[10].

Lt. Cmdr. Clarence Dickinson, pilot SBD-3 Dauntless o numerze taktycznym 6-S-10, 10 grudnia 1941 roku zatopił okręt podwodny I-70, pierwszy japoński okręt zatopiony w walce podczas II wś. 4 czerwca 1942 roku, trafił bombą lotniskowiec „Kaga”

Jeszcze przed dotarciem „Enterprise” do Pearl Harbor, pozostała na jego pokładzie część eskadry VS-6 wzięła udział w bezowocnym poszukiwaniu japońskiego zespołu Kido Butai na południe od Hawajów (według błędnych danych rozpoznania)[11]. 10 grudnia patrolujące samoloty eskadry uszkodziły, a następnie zatopiły japoński okręt podwodny I-70, który został w ten sposób pierwszym japońskim okrętem zatopionym po oficjalnym rozpoczęciu wojny na Pacyfiku[12][11]. W lutym 1942 roku, bombowce VS-6 prowadziły z pokładu CV-6 bombardowania japońskich baz na wyspach Marshalla, ma wyspie Wake, a następnie Marcus[12]. W związku z rajdem USS „Hornet” (CV-8) i bombowców USAAF pułkownika Doolittle’a na macierzyste Wyspy Japońskie, ani „Enterprise” ani jego eskadra VS-6 nie wzięły udziału w bitwie Morzu Koralowym. Grupa powietrzna Enterprise osłaniała bowiem w tym czasie lotniskowiec USS „Hornet”, którego pokład startowy zastawiony był średnimi bombowcami armii North American B-25 Mitchell. Enterprise Air Group była już jednak gotowa do obrony Midway w czerwcu tego roku[13][14].

Bitwa pod Midway[edytuj | edytuj kod]

4 czerwca 1942 roku „Enterprise” działał pod Midway jako okręt flagowy dowodzącego Task Force 16 adm. Raymonda Spruance'a. Zastępujący w tym czasie chorego adm. Williama Halseya adm. Spruance, wysłał eskadry bombowe VB-6 i VS-6 do samodzielnego lotu przeciwko zespołowi lotniskowców Kido Butai adm. Chūichi Nagumo, bez przydzielenia im eskorty myśliwskiej, która była niezbędna do zapewnienia bezpieczeństwa eskadry torpedowej VT-6[14][15]. Skutkiem wykrycia zespołu amerykańskiego przez japońskie samoloty rozpoznawcze, zespół japońskich okrętów zmienił kurs na północno-wschodni, co spowodowało, że dowodzone przez Wade'a McClusky'ego eskadry VS-6 i VB-6 nie odnalazły początkowo japońskich jednostek. Po dwugodzinnych bezskutecznych poszukiwaniach w miejscu wskazanym przez rozpoznanie lotnicze, McClusky dostrzegł japoński niszczyciel „Arashi” płynący z pełną prędkością na północny wschód. Domyślając się, że japońska jednostka płynie w kierunku zespołu głównego, McClusky poprowadził obie eskadry bombowe jego śladem, trafiając po chwili na zgrupowanie okrętów 1. i 2. dywizjonu lotniskowców Kido Butai[15]. O godzinie 10:20 SBD Dauntless z VS-6 weszły w lot nurkowy, przechodząc do ataku na lotniskowiec „Kaga”, który trafiony kilkoma bombami, ogarnięty został płomieniami z eksplozji rzucanych bomb oraz amunicji i paliw wewnątrz okrętu, co doprowadziło do bezpowrotnego zniszczenia jednostki[15]. Atak VS-6 i VB-6 zakończył się o godzinie 10:25, zaś z kilkunastu samolotów eskadry, na pokład USS Enterprise zdołało powrócić jedynie osiem maszyn z eskadry Scouting Six[16].

W godzinach popołudniowych VS-6 wzięła udział w kolejnym ataku na Kido Butai, atakując jedyny ocalały dotąd lotniskowiec japoński, „Hiryū”, który również został trafiony kilkoma bombami. Dwa dni później, 6 czerwca, bombowce VS-6 wzięły udział w ataku na krążownik „Mikuma”, który również został zniszczony[17]. Ogółem w trakcie bitwy pod Midway, szósta eskadra bombowo-rozpoznawcza straciła 14 ludzi, z których większość skutkiem wyczerpania paliwa po długich poszukiwaniach Kido Butai[18][b].

Gdy 13 czerwca 1942 roku Enterprise powrócił do Pearl Harbor, piloci i pozostali żołnierze mogli odpocząć po nieprzerwanych sześciomiesięcznych walkach, jednak 21 czerwca adm. Nimitz wydał rozkaz o wysłaniu wszystkich doświadczonych pilotów eskadry na kontynentalne Stany Zjednoczone, uznając, że półroczne doświadczenie bojowe stanowi wystarczającą rekomendację do objęcia przez nich funkcji instruktorskich celem szkolenia nowych pilotów bombowców nurkujących[18]. Oznaczało to faktyczne rozwiązanie eskadry VS-6, która przed zbliżającą się kampanią na Salomonach została na pokładzie „Enterprise” zastąpiona eskadrą VS-5[18].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ W nomenklaturze United States Navy alfanumeryczne oznaczenia eskadr oznaczały kolejno: „V” – „heavier-than-air-aircraft” (statek powietrzny cięższy od powietrza); „S” – „Scout-Bombing” (rozpoznawczo-bombowy); „B” – „Bombing” (bombowy); „6” – liczba sześć oznaczała szóstą kolejną eskadrę – odpowiednio – rozpoznawczo-bombową lub bombową, włączoną do służby przez U.S. Navy i odpowiednio przydzieloną do „Carrier Air Group Six” (szóstej grupy pokładowej) bazującej na lotniskowcu „Enterprise”, odpowiednio również szóstego okrętu tej klasy[2].
  2. ↑ W wydanych po wojnie publikacjach, pilot VS-6 Norman Kleiss, jeden z najbardziej zasłużonych pilotów bitwy pod Midway, wprost obciążył odpowiedzialnością za śmierć 14 członków eskadry, admirałów Raymonda Spruance'a i Franka Fletchera, twierdząc że wyczerpanie paliwa większości samolotów eskadry, było rezultatem nieuzasadnionego wstrzymywania przez nich odlotu SBD eskadry, bezcelowo krążących przez 50 minut nad „Enterprise” w oczekiwaniu na inne eskadry, co nigdy w końcu nie nastąpiło, na domiar złego poskutkowało wysłaniem 6. eskadry w złym kierunku, co kosztowało eskadrę dodatkowe niepotrzebne zużycie paliwa[19].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Enterprise VII (CV-6), [on line]
  2. ↑ Norman Kleiss: Never Call Me a Hero, s. 73
  3. ↑ a b Edward Stafford: The Big E, s. 18
  4. ↑ a b Phil Listemann: Northrop BT-1, s. 6-7
  5. ↑ David Doyle: SBD Dauntless, s. 46
  6. ↑ Janowicz, K., Zbiegniewski, A.,: Douglas SBD Dauntless, s. 23-27
  7. ↑ Norman Kleiss: Never Call Me a Hero, s. 81-82
  8. ↑ Hopping (DE-155). history.navy.mil. [dostęp 2021-03-05]. (ang.).
  9. ↑ Kleiss Norman: Never Call Me a Hero, s. 111-113
  10. ↑ a b Scouting Squadron Six at Pearl Harbor. Historic Wings. [dostęp 2021-08-30].
  11. ↑ a b Edward Stafford: The Big E, s. 36-41
  12. ↑ a b Kleiss Norman: Never Call Me a Hero, s. 121-127
  13. ↑ Kleiss Norman: Never Call Me a Hero, s. 107
  14. ↑ a b Ian Toll: Pacific Crucible, s. 392-395
  15. ↑ a b c Ian Toll: Pacific Crucible, s. 426-427
  16. ↑ Norman Kleiss: Never Call Me a Hero, s. 209
  17. ↑ Parshall, J., Tully, A.: Shattered Sword, s. 323-326
  18. ↑ a b c Norman Kleiss: Never Call Me a Hero, s. 238-240
  19. ↑ Norman Kleiss: Never Call Me a Hero, s. 280

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Norman Kleiss, Timothy Orr, Laura Orr: Never Call Me a Hero: A Legendary American Dive-Bomber Pilot Remembers the Battle of Midway. William Morrow, 2017. ISBN 0-06-269205-4.
  • Jonathan Parshall, Anthony Tully: Shattered Sword: The Untold Story of the Battle of Midway. Potomac Books, 2005. ISBN 1-57488-923-0.
  • Edward P. Stafford: The Big E: The Story of the USS Enterprise, Illustrated Edition. Annapolis: Naval Institute Press, 15 stycznia 2016. ISBN 1-59114-802-2.
  • Ian W. Toll: Pacific Crucible:. T. War at Sea in the Pacific, 1941-1942. Nowy Jork: Norton & Company, November 14, 2011, seria: Pacific War Trilogy. ISBN 978-0393068139.
  • Enterprise VII (CV-6). Naval History and Heritage Command. [dostęp 2021-08-29]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Scouting_Squadron_Six&oldid=73440643”