Sa’id al-Mufti – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sa’id al-Mufti, arab. ‏سعيد المفتي‎ (ur. ok. 1898 w Ammanie, zm. 25 marca 1989) – jordański polityk pochodzenia czerkieskiego, wieloletni przywódca Czerkiesów jordańskich, trzykrotny premier Jordanii od kwietnia do grudnia 1950, od maja do grudnia 1955 oraz od maja do lipca 1956.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Społeczność czerkieska zamieszkująca na terytorium utworzonego w 1921 emiratu Transjordanii była jedną z pierwszych, które uznały władzę Haszymitów i emira Abd Allaha. Obok przywódców czerkieskich Abd Allah uzyskał poparcie plemiennej konfederacji Banu Sachr oraz najznaczniejszych rodów miejskich[1]. W pierwszych miesiącach panowania w Transjordanii emir mieszkał w prywatnym domu Sa’ida al-Muftiego[2]. W 1924 al-Mufti rozpoczął służbę w administracji lokalnej w Ammanie. Zdecydowanie sprzeciwiał się uzależnieniu Transjordanii od Wielkiej Brytanii, popierał monarchię haszymicką[2]. W 1944 był w rządzie Transjordanii ministrem komunikacji oraz ministrem spraw wewnętrznych[2].

Pierwszy raz objął stanowisko premiera niepodległej już Jordanii po I wojnie izraelsko-arabskiej i przyłączeniu do Jordanii Zachodniego Brzegu[2]. Rządem kierował od 12 kwietnia do 4 grudnia 1950[3], następnie odszedł ze stanowiska, które objął Samir ar-Rifa’i[3], sam pozostając wicepremierem[2]. Zaakceptował dominację brytyjską w Jordanii, uznając ją za konieczną[4]Po raz drugi stał na czele rządu Jordanii między 30 maja a 15 grudnia 1955[3], w okresie, gdy ważyły się losy przystąpienia kraju do Paktu Bagdadzkiego. W rzeczywistości nie zdołał sformować gabinetu, gdyż nie pozyskał do niego polityków pochodzenia palestyńskiego; wówczas król Husajn powierzył misję jego tworzenia Hazzie al-Madżalemu[5]. Po raz ostatni pełnił obowiązki premiera Jordanii między 22 maja a 1 lipca 1956[3]. Następnie pozostawał w rządzie na różnych stanowiskach do 1963, gdy mianowany został przewodniczącym jordańskiego Senatu. Urząd ten sprawował przez jedenaście lat[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 49. ISBN 978-83-7436-276-4.
  2. a b c d e f Saʿid al-Mufti, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-05] (ang.).
  3. a b c d Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 291-292. ISBN 978-83-7436-276-4.
  4. Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 315. ISBN 978-83-7436-276-4.
  5. Wróblewski B.: Jordania. Warszawa: TRIO, 2011, s. 131. ISBN 978-83-7436-276-4.