Ruggero Leoncavallo – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ruggero Leoncavallo
Ilustracja
Ruggero Leoncavallo
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1857
Neapol

Data i miejsce śmierci

9 sierpnia 1919
Montecatini

Gatunki

muzyka poważna, muzyka operowa

Zawód

kompozytor

Ruggero Leoncavallo (ur. 23 kwietnia 1857[1] w Neapolu, zm. 9 sierpnia 1919 w Montecatini) – włoski kompozytor operowy, uważany (podobnie jak Pietro Mascagni) za twórcę weryzmu w operze. Wzbudził sensację pierwszą swą operą Pajace (I Pagliacci), odznaczoną na konkursie Sonzogna wraz z Rycerskością wieśniaczą (Cavalleria rusticana) Mascagniego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem sędziego. Ukończył konserwatorium Św. Piotra w Neapolu, następnie doskonalił się na uniwersytecie w Bolonii. Pierwsze lata po otrzymaniu dyplomu spędził jako dyrygent i nauczyciel muzyki. Pragnął odnosić sukcesy i zyskać sławę jako kompozytor operowy; jego pierwsze opery (do których – jak zresztą także do wszystkich późniejszych – libretta napisał sam) nie przysporzyły mu jednak triumfów. W 1890 r. obejrzał przedstawienie Rycerskości wieśniaczej Pietro Mascagniego i postanowił zyskać rozgłos, pisząc operę o podobnej tematyce. Powstały wtedy Pajace, których akcję, jak twierdził, oparł na prawdziwej historii – sprawie morderstwa, w której wyrok wydał jego ojciec[potrzebny przypis]. Premiera Pajaców (w Mediolanie w 1892 r.) okazała się ogromnym sukcesem – także dzięki śpiewającemu partię głównego bohatera opery, Cania, znakomitemu Enrico Caruso, ulubionemu tenorowi kompozytora. Pragnąc kontynuować dobrą passę, w 1893 r. Leoncavallo wystawił (także w Mediolanie) Medyceuszy, a w 1896 r. – Chattertona. Sławę przywrócił mu na jakiś czas rok 1897 i wystawienie Cyganerii, którą jednak wkrótce przyćmiła oparta na tym samym utworze literackim (czyli na „Scenach z życia cyganeriiHenri Murgera) opera Giacoma Pucciniego pod tym samym tytułem. Kolejne dzieła Leoncavalla – Zazà z 1900 r., Roland z Berlina z 1904 r. oraz Cyganie, ukończeni w 1912 r. (przez krótki czas popularni w Wielkiej Brytanii) – też nie przyniosły mu wyczekiwanego triumfu. Dość szybko o nich zapomniano; nieco lepszy los spotkał pojedyncze arie tenorowe z Cyganerii i barytonowe z Zazy – zdołały one przetrwać próbę czasu i niekiedy można je usłyszeć na koncertach. Ciągłe muzyczne niepowodzenia zmuszały Leoncavalla do dorabiania pisaniem librett dla innych kompozytorów. Brał m.in. udział w tworzeniu libretta do Manon Lescaut Giacomo Pucciniego. Uważano go za drugiego – obok Arriga Boita – wielkiego włoskiego librecistę. Jeszcze na dziesięć lat przed śmiercią Leoncavallo usiłował osiągnąć szybki sukces, pisząc operetki. Ostatniej opery seria – Króla Edypa – nie ukończył.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Ważniejsze opery[edytuj | edytuj kod]

  • Chatterton, ok. 1876 (prapremiera 1896)
  • Pajace (wł. I Pagliacci), 1892
  • Medyceusze (wł. I Medici), 1893
  • Cyganeria (La Bohème), 1897
  • Zazà, 1900
  • Roland z Berlina ((niem.) Der Roland von Berlin), 1904
  • Maià, 1910
  • Cyganie (wł. Zingari), 1912
  • Mameli, 1916
  • Król Edyp (wł. Edipo re), prapremiera pośmiertna 1920

Operetki[edytuj | edytuj kod]

  • Malbruk, 1910
  • La reginetta delle rose, 1912
  • Are you there?, 1913
  • La candidata, 1915
  • Prestami tua moglie, 1916
  • A chi la giarrettiera?, 1919
  • Il primo bacio, 1923
  • La maschera nuda, 1925

Inne kompozycje[edytuj | edytuj kod]

  • La nuit de mai, poemat symfoniczny, 1886
  • Seraphitus Seraphita, poemat symfoniczny, 1894
  • Pierrot au cinema – capriccio d’amore, 1916
  • Mattinata, romanza, 1903

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. I. Kraków: PWM, 2008, s. 778. ISBN 978-83-224-0901-5. Tamże podano jako możliwą datę 8 marca 1857. W literaturze można też spotkać datę 8 marca 1858, np. Józef Kański: Przewodnik operowy. Kraków: PWM, 2008, s. 193. ISBN 978-83-224-0721-9.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]