Roy Scheider – Wikipedia, wolna encyklopedia

Roy Scheider
Ilustracja
Roy Scheider w 2007 roku w Krakowie
Imię i nazwisko

Roy Richard Scheider

Data i miejsce urodzenia

10 listopada 1932
Orange

Data i miejsce śmierci

10 lutego 2008
Little Rock

Zawód

aktor, bokser

Współmałżonek

Cynthia Bebout (1962–1986; rozwód)
Brenda King (1989–2008; jego śmierć)

Lata aktywności

1961–2008

Roy Richard Scheider[1][2][3] (ur. 10 listopada 1932 w Orange, zm. 10 lutego 2008 w Little Rock) – amerykański aktor filmowy i telewizyjny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Orange w New Jersey jako syn Anny (z domu Crosson) i mechanika samochodowego Roya Bernharda Schneidera[4]. Jego matka była katoliczką pochodzenia irlandzkiego, a ojciec był protestantem pochodzenia niemieckiego[5].

Jako dziecko Scheider był sportowcem, uczestniczył w zorganizowanych meczach baseballowych i bokserskich, dla których był klasyfikowany w wadze półśredniej, ważył 140 funtów. Scheider rywalizował w turnieju bokserskim Diamond Gloves Boxing Tournament w Elizabeth w New Jersey. W 1955 uczył się w szkole Columbia High School w Maplewood, w stanie New Jersey i został uhonorowany w 1985 roku w szkolnej hali sławy. Wkrótce porzucił swoje rękawice bokserskie i zdecydował się grać na scenie, studiował dramat zarówno na Uniwersytecie Rutgersa, jak i we Franklin & Marshall College[6] w Lancaster w Pensylwanii, gdzie był członkiem koalicji Phi Kappa Psi.

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Po studiach i odbyciu trzyletniej służby wojskowej w USAF, zaczął występować na scenach teatralnych. W 1961 roku, jako Merkucjo w spektaklu Romeo i Julia, podczas New York Shakespeare Festival[7]. W 1963 roku trafił na Broadway w przedstawieniu The Chinese Prime Minister, a w 1964 w produkcji off-broadwayowskiej Bena Jonsona The Alchemist. W 1965 na deskach American National Theatre and Academy, Washington Square Theatre w komedii Moliera Świętoszek pojawił się jako Clerk i sierżant. W 1968 zdobył nagrodę Obie za grę na scenach off-broadwayowskich.

W kinie debiutował w 1963. Przełomowy w jego karierze był rok 1971, kiedy to zagrał w filmach: Klute i Francuski łącznik (The French Connection). Drugoplanowa rola we Francuskim łączniku przyniosła mu nominację do Oscara. Kolejną, tym razem za najlepszą rolę pierwszoplanową, otrzymał w 1979 za kreację w musicalu Cały ten zgiełk w reżyserii Boba Fosse’a. Wielką popularność zdobył dzięki roli szeryfa Martina Brody'ego w legendarnych Szczękach (Jaws, 1975) Stevena Spielberga u boku Roberta Shawa i Richarda Dreyfussa.

Ma na koncie kilkadziesiąt różnorodnych ról filmowych. Grał w filmach sensacyjnych (Błękitny grom, Czwarta wojna), ale także dramatach (Obywatel Welles) i dziełach eksperymentalnych (Nagi lunch). Był gwiazdą realizowanego w latach 1993-96 serialu s-f SeaQuest.

8 listopada 1962 poślubił Cynthię Eddenfield Bebout, z którą miał córkę Maximillię. Jednak w roku 1986 doszło do rozwodu. 11 lutego 1989 ożenił się z reżyserką filmów dokumentalnych Brendą King, z którą miał dwójkę dzieci: syna Christiana Verriera (ur. 20 stycznia 1990) i adoptowaną córkę Molly. Pozostali małżeństwem aż do jego śmierci.

Choroba i śmierć[edytuj | edytuj kod]

W 2004 Scheider zachorował na szpiczaka mnogiego. Pomimo przebytego w czerwcu 2005 przeszczepu szpiku kostnego, nie udało mu się pokonać choroby. Według relacji żony bezpośrednią przyczyną śmierci były powikłania związane z infekcją gronkowcową[8]. Zmarł 10 lutego 2008 w The University of Arkansas Medical Sciences Hospital w Little Rock w stanie Arkansas w wieku 75 lat[9][10].

Niespełna rok przed śmiercią, wiosną 2007 przebywał z wizytą w Polsce. W Krakowie realizował zdjęcia do swojego najnowszego i jak się później okazało ostatniego filmu Iron Cross.

Wybrana filmografia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Roy Scheider – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2017-08-17]. (rum.).
  2. Roy Scheider. Listal. [dostęp 2017-08-17]. (ang.).
  3. Personalidade: Roy Scheider (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2017-08-17]. (port.).
  4. Roy Scheider Biography (1935?–). Filmreference. [dostęp 2017-08-17]. (ang.).
  5. Obituaries: Roy Scheider. The Daily Telegraph. [dostęp 2017-08-17]. (ang.).
  6. Roy Scheider (10 de Novembro de 1932). Filmow. [dostęp 2017-08-17]. (port.).
  7. Roy Scheider. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-08-17]. (ang.).
  8. Dave Kehr (2008-02-11): Roy Scheider, Actor in 'Jaws,' Dies at 75. The New York Times. [dostęp 2017-08-17]. (ang.).
  9. Roy Scheider. AdoroCinema. [dostęp 2017-08-17]. (port.).
  10. Jaws star Roy Scheider dies, aged 75. Daily Mail. [dostęp 2017-08-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]