Przemysław Gintrowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Przemysław Gintrowski
Ilustracja
Koncert artysty w Cytadeli Warszawskiej, 16 maja 2009
Data i miejsce urodzenia

21 grudnia 1951
Stargard Szczeciński

Data i miejsce śmierci

20 października 2012
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz w Wilanowie

Zawód, zajęcie

kompozytor, pieśniarz, inżynier, nauczyciel, kompozytor muzyki filmowej

Alma Mater

Politechnika Warszawska

Uczelnia

Warszawska Szkoła Filmowa

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Strona internetowa
Grób Przemysława Gintrowskiego na Cmentarzu Wilanowskim w Warszawie
Tablica upamiętniająca Przemysława Gintrowskiego w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Warszawie, odsłonięta w drugą rocznicę śmierci artysty

Przemysław Adam[1] Gintrowski (ur. 21 grudnia 1951 w Stargardzie Szczecińskim[2], zm. 20 października 2012 w Warszawie[3]) – polski kompozytor, pieśniarz, kompozytor muzyki filmowej, inżynier i nauczyciel.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

Absolwent VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1969)[4], w którym należał do 1 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”[5] i działał w szkolnym zespole muzycznym „Między niebem a ziemią” (m.in. ze Stanisławem Krupowiczem). Ukończył studia na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej z tytułem inżyniera (1973)[6].

Kariera artystyczna[edytuj | edytuj kod]

Debiutował w 1976 na przeglądzie w warszawskiej Riwierze piosenką Epitafium dla Sergiusza Jesienina. Niedługo później, w 1979, wspólnie z Jackiem Kaczmarskim i Zbigniewem Łapińskim stworzyli trio i przygotowali program poetycki Mury. Tytułowa piosenka programu, Mury, oparta na utworze katalońskiego barda Lluisa Llacha L’Estaca – stała się nieformalnym hymnem „Solidarności” i symbolem walki z reżimem[7]. Kolejne programy, jakie stworzyli w tym składzie to Raj i Muzeum. Na XIX Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu otrzymał wraz z Jackiem Kaczmarskim II nagrodę za piosenkę Epitafium dla Włodzimierza Wysockiego autorstwa Kaczmarskiego[8].

W grudniu 1981, podczas trasy koncertowej we Francji, Gintrowski i Łapiński zdecydowali się wrócić na krótki czas do Polski w celu uporządkowania spraw zawodowych. Kaczmarski pozostał we Francji. Po tym, jak 8 grudnia 1981 roku Gintrowskiemu odmówiono wydania paszportu, trio rozpadło się[9].

Gintrowski pracował jako kompozytor muzyki filmowej – przez następne dziesięć lat stworzył muzykę do ponad dwudziestu filmów fabularnych i seriali (m.in. do serialu Zmiennicy). Koncertował poza oficjalnymi scenami (m.in. w pomieszczeniach warszawskiego Muzeum Archidiecezji)[10], a wykonania studyjne jego piosenek nagrywane nieoficjalnie (w trakcie realizacji nagrań muzyki do filmu Matka Królów nielegalnie nagrał w studio państwowej telewizji płytę Pamiątki, a później w podobny sposób utrwalony został program Raport z oblężonego miasta w studio warszawskiej Akademii Muzycznej[11]), wydawane były w drugim obiegu. Życie codzienne Gintrowskiego było całkowicie podporządkowane działalności podziemnej. Przykładem dyspozycyjności była gotowość do prowadzenia koncertów organizowanych ze względów bezpieczeństwa jedynie z kilkugodzinnym wyprzedzeniem.

Piosenki Gintrowskiego opierały się najczęściej na tekstach Jacka Kaczmarskiego, Zbigniewa Herberta, Tomasza Jastruna, Krzysztofa Marii Sieniawskiego, Jerzego Czecha, Tadeusza Nowaka i Marka Tercza.

W latach 80. nawiązał współpracę z Krystyną Jandą, przygotowując autorski spektakl Kamienie, opowiadający nieznane lub inaczej odczytane losy znanych historycznych postaci. Spektakl w planowanej formie nigdy nie został wystawiony, jednak Janda zdobyła nagrodę na Festiwalu w Opolu za wykonanie jednej z jego piosenek. Po 1989 roku podjął ponowną próbę realizacji spektaklu, tym razem z Joanną Trzepiecińską – ostatecznie Kamienie w okrojonej wersji (dotyczącej wyłącznie męskich bohaterów) zrealizował samodzielnie jako koncert.

W latach 1991–1993 Przemysław Gintrowski ponownie koncertował z Jackiem Kaczmarskim i Zbigniewem Łapińskim, wykonując programy Mury w Muzeum Raju oraz Wojna postu z karnawałem. Późniejsza współpraca artystów była już incydentalna[12]. W 1994 w studio telewizyjnym Polamer-Studio TV nagrał dla TVP utwór „Kredka Kramsztyka”[13] z własną muzyką, napisany specjalnie dla niego przez Jacka Kaczmarskiego. Utwór zrealizowany został w formie widowiska w reżyserii Laco Adamíka[14][15].

Był wykładowcą Warszawskiej Szkoły Filmowej[11][16]. Wcześniej był nauczycielem w XVII Liceum Ogólnokształcącym im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Warszawie[17].

Ostatni koncert Przemysława Gintrowskiego odbył się 1 marca 2012 w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek historia”, w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych[18]. Artysta zmarł po długiej i ciężkiej chorobie[2]. Uroczystości pogrzebowe muzyka odbyły się 29 października 2012 w warszawskim kościele pw. św. Anny[19]. Prochy Gintrowskiego spoczęły w rodzinnym grobie na cmentarzu w Wilanowie[20] (kwatera VIII, w pobliżu kaplicy cmentarnej).

Zaangażowanie polityczne[edytuj | edytuj kod]

W wyborach samorządowych w 2006 bez powodzenia ubiegał się o mandat radnego warszawskiej dzielnicy Wilanów z listy Prawa i Sprawiedliwości[21]. W 2010 poparł Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich[22]. W 2012 wszedł w skład komitetu honorowego akcji Stowarzyszenia KoLiber „Goń z pomnika bolszewika”[23].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był jedynym[24][25] dzieckiem Jarosława (1927–2004) i Teresy (1929–2011) Gintrowskich. Żona Agnieszka Gintrowska, córki: Julia Gintrowska i Maria Gintrowska[26].

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

  • 2009 – Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”[29].
  • postanowieniem z 26 października 2012 r., pośmiertnie, został „za wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej i kształtowanie patriotycznych postaw Polaków” przez prezydenta Bronisława Komorowskiego odznaczony Krzyżem Oficerskim tegoż Orderu[30][31]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Nagroda za Wolność w Kulturze im. Przemysława Gintrowskiego[edytuj | edytuj kod]

W 2016 z inicjatywy rodziny artysty powstała Fundacja im. Przemysława Gintrowskiego. Organizuje ona koncerty pieśni barda oraz przyznaje coroczną Nagrodę Za Wolność w Kulturze im. Przemysława Gintrowskiego.

Dotychczasowi laureaci:

Pozostałe formy[edytuj | edytuj kod]

  • 2013, styczeń: w Zespole Szkół w Dobrym Mieście jego imieniem nazwano aulę[39];
  • 2013, marzec, tamże: odsłonięto tablicę jego pamięci[40];
  • 2015: powstał film o Przemysławie Gintrowskim pt. Gintrowski[41];
  • 2017: radiowa audycja dokumentalna o Przemysławie Gintrowskim pt. "Urodził się po to, żeby śpiewać" (premiera w Programie Trzecim PR 17.04.2017 r.)[42]
  • 2017, listopad: ulica nazwana wcześniej imieniem Wincentego Rzymowskiego w dzielnicy Mokotów w Warszawie zyskała nazwę ulicy Przemysława Gintrowskiego. Starą nazwę ulicy przywrócono jednak w roku 2018[43][44];
  • 2019: premiera pierwszego multimedialnego spektaklu pt. „Postacie” na podstawie piosenek Przemysława Gintrowskiego. Spektakl zrealizowali studenci Warszawskiej Szkoły Filmowej, w której Gintrowski był wykładowcą.

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

Albumy solowe[edytuj | edytuj kod]

wydawca: tonpress
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew; Grupa Niebo – chór; orkiestra
słowa: Tadeusz Nowak, Krzysztof Maria Sieniawski, Zbigniew Herbert, Bogusław Żmijewski
muzyka: Przemysław Gintrowski, Stanisław Krupowicz, Stefan Brzozowski
wydawca: Tonpress oraz Socjalistyczny Związek Studentów Polskich (płyta winylowa)
słowa: Krzysztof Maria Sieniawski
muzyka: Przemysław Gintrowski, Stanisław Krupowicz
  • 1983 Pamiątki – materiał nagrany w 1981 funkcjonował w drugim obiegu, oficjalnie wydany w 1991
wydawca: Pomaton Emi, 1991 (kaseta); Pomaton Emi, 2002 (w dwupłytowym zestawie CD wraz z Kamieniami, nr kat. 5437362)
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara; Zbigniew Łapiński – fortepian
słowa: Zbigniew Herbert, Jacek Kaczmarski, Marek Tercz
muzyka: Przemysław Gintrowski, Zbigniew Łapiński
wydawca: Polskie Nagrania, 1990 (płyta winylowa, nr kat. SX 2885); Polskie Nagrania, 1999 (CD, nr kat. PNCD 491)[46]
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara, instr. klawiszowe, fortepian; Zbigniew Łapiński – fortepian[46]
słowa: Zbigniew Herbert, Jacek Kaczmarski, Lothar Herbst, Tomasz Jastrun, Mieczysław Jastrun, Leszek Szaruga, Ryszard Holzer (Marek Mayer)[46]
muzyka: Przemysław Gintrowski[46]
wydawca: Wydawnictwo Kompas (kaseta), nr kat. 001[48]
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara; Zbigniew Łapiński – fortepian
słowa: Zbigniew Herbert, Jacek Kaczmarski, Marek Tercz, Natan Tenenbaum, Jerzy Czech, Adrianna Szymańska, Marek Mayer, Tomasz Jastrun, Mieczysław Jastrun, Leszek Szaruga[48]
muzyka: Przemysław Gintrowski[48]
wydawca: Pomaton, 1991 (kaseta), nr kat. POM 019[50]; Pomaton, 1991 (CD), nr kat. POM CD 006[51]; Pomaton Emi, 2002 (w dwupłytowym zestawie CD wraz z Pamiątkami, nr kat. 5437362)
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, instrumenty klawiszowe, fortepian; Piotr Rubik – fortepian[52];
słowa: Jerzy Czech, Zbigniew Herbert[52]
muzyka: Przemysław Gintrowski[52]
  • 2000 Odpowiedź – poezja Zbigniewa Herberta w rozbudowanej aranżacji instrumentów elektronicznych
wydawca: Polskie Radio, 2000 (CD, nr kat. PRCD219)
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara, instr. klawiszowe; Adam Sztaba – fortepian;
słowa: Zbigniew Herbert
muzyka: Przemysław Gintrowski
wydawca: Polskie Radio, 2008 (CD, nr kat. PRCD 1177)[54]
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara; Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus (dyrygent Monika Wolińska); Tadeusz Domanowski – fortepian; Wojciech Świętonski – fortepian; Michał Salamon – syntezatory; Filip Sojka – gitara basowa; Jula – głos[55]
słowa: Zbigniew Herbert[55]
muzyka: Przemysław Gintrowski
wydawca: Licomp Empik Multimedia/Polskie Radio, 2009 (CD, nr kat. PRCD 1278)[57]
wykonanie: Przemysław Gintrowski – kompozycje, aranżacje, elektronika, śpiew; Jula – głos; Polska Orkiestra Radiowa (dyrygent Wojciech Rodek); Marcin Żmuda – fortepian; Krzysztof Ścierański – gitara basowa; Piotr Szewczenko – gitary, gitara elektryczna; Marcin Ścierański – perkusja; Paweł Pańta – kontrabas; Cezary Konrad – perkusja; Wojciech Majewski – fortepian; Marcin Kajper – saksofon[58].
słowa: Jacek Kaczmarski, Adriana Szymańska, Bogdan Olewicz, Andrzej Bursa, Antoni Słonimski, Leonard Cohen (tł. Maciej Zembaty)[58]
muzyka: Przemysław Gintrowski, Leonard Cohen[58]

Z Jackiem Kaczmarskim i Zbigniewem Łapińskim[edytuj | edytuj kod]

wydawca:
Wifon, 1981 (kaseta, nr kat. CK-0159A)
Wifon, 1990 (płyta winylowa)
Pomaton Emi, 1991 (kaseta, nr kat. POM 005)
Pomaton Emi, 1999 (CD, nr kat. 5228392E)
Pomaton Emi, 2004 (CD, w zestawie Syn Marnotrawny)
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara; Jacek Kaczmarski – śpiew, gitara; Zbigniew Łapiński – fortepian;
słowa: Jacek Kaczmarski, Zbigniew Herbert, Krzysztof Maria Sieniawski, Mieczysław Jastrun
muzyka: Jacek Kaczmarski, Przemysław Gintrowski, Lluís Llach
  • 1980 Raj – materiał nagrywany w 1980 r. nieoficjalnie na koncertach
wydawca:
Pomaton Emi, 1991 (kaseta, nr kat. POM 013)
Pomaton Emi, 2002 (album dwupłytowy + Muzeum, nr kat. 5434212)
Pomaton Emi, 2004 (CD, w zestawie Syn Marnotrawny)
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara; Jacek Kaczmarski – śpiew, gitara; Zbigniew Łapiński – śpiew, fortepian;
słowa: Jacek Kaczmarski, Zbigniew Herbert
muzyka: Jacek Kaczmarski, Przemysław Gintrowski, Zbigniew Łapiński
  • 1981 Muzeum – materiał nagrywany w 1981 r. nieoficjalnie na koncertach
wydawca:
Pomaton Emi, 1991 (kaseta, nr kat. POM 017)
Pomaton Emi, 2002 (album dwupłytowy + Raj, nr kat. 5434212)
Pomaton Emi, 2004 (CD, w zestawie Syn Marnotrawny)
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara; Jacek Kaczmarski – śpiew, gitara; Zbigniew Łapiński – śpiew, fortepian;
słowa: Jacek Kaczmarski, Natan Tenenbaum
muzyka: Jacek Kaczmarski, Przemysław Gintrowski, Zbigniew Łapiński
wydawca:
Pomaton Emi, 1991 (CD, nr kat. POM CD 008)
Pomaton Emi, 1991 (2 kasety, nr kat. POM 023, POM 024)
Pomaton Emi, 2002 (album dwupłytowy + Wojna postu z karnawałem, nr kat. 5417412)
Pomaton Emi, 2004 (CD, w zestawie Syn Marnotrawny)
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara; Jacek Kaczmarski – śpiew, gitara; Zbigniew Łapiński – śpiew, fortepian;
słowa: Jacek Kaczmarski, Natan Tenenbaum, Mieczysław Jastrun, Krzysztof Maria Sieniawski, Sergiusz Jesienin (wykorzystany fragment wiersza)
muzyka: Jacek Kaczmarski, Przemysław Gintrowski, Zbigniew Łapiński, Lluís Llach
wydawca:
Pomaton Emi, 1993 (CD, nr kat. POM CD 034)
Pomaton Emi, 1993 (2 kasety, nr kat. POM 059, POM 060)
Pomaton Emi, 2002 (album dwupłytowy + Mury w Muzeum Raju, nr kat. 5417412)
Pomaton Emi, 2004 (CD, w zestawie Syn Marnotrawny)
wykonanie: Przemysław Gintrowski – śpiew, gitara; Jacek Kaczmarski – śpiew, gitara; Zbigniew Łapiński – śpiew, fortepian;
słowa: Jacek Kaczmarski
muzyka:Jacek Kaczmarski, Przemysław Gintrowski, Zbigniew Łapiński

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Muzyka filmowa[edytuj | edytuj kod]

Utwory w filmach[edytuj | edytuj kod]

  • 1981 Człowiek z żelaza – „Ballada o Janku Wiśniewskim”
  • 1981 Dziecinne pytania – „Modlitwa o wschodzie słońca”, „Pokolenie”, „Czy poznajesz mnie, moja Polsko?”
  • 1982 Bluszcz – „A jeśli przyszłoby umierać”
  • 1984 Bez końca – „Dylemat”
  • 1986 Zmiennicy – „Zmiennicy”, „Kwestia czasu”, „Nie zdziałasz nic”, „Happy End”
  • 1987 Dorastanie – „Dorastanie”
  • 1988 W labiryncie – „Autoportret Witkacego”
  • 1989 Ostatni dzwonek – „A my nie chcemy uciekać stąd”, „Modlitwa o wschodzie słońca”
  • 1990 Rozmowy o miłości – „Ballada o miłości”
  • 1995 Tato – „Tylko kołysanka”

Role filmowe[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Krajowy Rejestr Sądowy [online], krs-online.com.pl [dostęp 2021-05-15].
  2. a b Przemysław Gintrowski nie żyje. onet.pl, 20 października 2012. [dostęp 2021-05-15].
  3. Przemysław Gintrowski nie żyje. Miał 61 lat. gazeta.pl, 20 października 2012. [dostęp 2012-10-21].
  4. Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1969. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-09-14].
  5. Posłuchaj, jak śpiewał „Potęgę smaku”. Przemysław Gintrowski zmarł w wieku 61 lat. rmf24.pl, 20 października 2012. [dostęp 2021-08-11].
  6. Krzysztof Gajda: To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2009, s. 97. ISBN 978-83-245-8761-2.
  7. Krzysztof Gajda: To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2009, s. 117. ISBN 978-83-245-8761-2.
  8. Krzysztof Gajda: To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2009, s. 130. ISBN 978-83-245-8761-2.
  9. Krzysztof Gajda: To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2009, s. 142. ISBN 978-83-245-8761-2.
  10. Pan Bóg dał mi odrobinę talentu. gintrowski.art.pl. [dostęp 2010-08-04].
  11. a b Życiorys. gintrowski.art.pl. [dostęp 2010-08-04].
  12. Krzysztof Gajda: To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2009, s. 237. ISBN 978-83-245-8761-2.
  13. Kredka Kramsztyka. kaczmarski.art.pl. [dostęp 2010-08-04].
  14. Książeczka do boksu DVD „Scena to dziwna… 1980–2001”, wyd. Metal Mind Productions, 2008, MMP5DVDBOX001.
  15. Przemysław Gintrowski – Kredka Kramsztyka, [w:] Scena to dziwna… 1980–2001, Metal Mind Productions, 2008, MMP5DVDBOX001.
  16. „Postacie” z muzyką Przemysława Gintrowskiego. szkolafilmowa.pl. [dostęp 2021-03-04].
  17. Nauczyciele – którzy pracowali lub do dziś pracują w naszej szkole.... XVII LO. [dostęp 2012-10-22].
  18. Już 1 marca koncert w Warszawie. gintrowski.art.pl. [dostęp 2021-05-15].
  19. Edyta Borkowska: Pożegnanie Gintrowskiego. rp.pl, 29 października 2012. [dostęp 2021-05-15].
  20. Gintrowski w poniedziałek spocznie w Wilanowie. tvn24.pl. [dostęp 2021-05-15].
  21. Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2020-09-19].
  22. Dlaczego Jarosław Kaczyński? Apel poparcia. jaroslawkaczynski.info. [dostęp 2020-08-24].
  23. „Goń z pomnika bolszewika”. Nowa akcja prawicowców. dziennik.pl, 11 lutego 2012. [dostęp 2020-09-19].
  24. Sławomir Zygmunt: Wciąż chce zmieniać świat - Zygmunt o Gintrowskim. strefapiosenki.pl, 30 sierpnia 2008. [dostęp 2017-12-19]. (pol.).
  25. Zuzanna Smoleńska: Przemysław Gintrowski. adonai.pl, 26 grudnia 2010. [dostęp 2017-12-19].
  26. Tren wyśpiewany. gintrowski.art.pl. [dostęp 2013-10-21].
  27. M.P. z 2006 r. nr 80, poz. 807
  28. Uchwała nr LVI/1664/2009 z 28-05-2009. Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy.. [dostęp 2011-03-29].
  29. Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”. Oficjalny serwis Miasta Gdańska, www.gdansk.pl. [dostęp 2015-02-07].
  30. Przemysław Gintrowski odznaczony pośmiertnie. prezydent.pl, 29 października 2012. [dostęp 2012-10-29].
  31. M.P. z 2013 r. poz. 258
  32. Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2021-05-15].
  33. Polkowski, Krzysztoń i Celińska laureatami nagrody im. Przemysława Gintrowskiego. www.rmf24.pl. [dostęp 2020-04-25].
  34. WPROST.pl: Ewa Błaszczyk laureatką Nagrody im. Przemysława Gintrowskiego. wprost.pl, 11 grudnia 2017. [dostęp 2020-04-25].
  35. Franciszek Pieczka laureatem Nagrody im. Przemysława Gintrowskiego. wprost.pl, 10 grudnia 2018. [dostęp 2020-04-25].
  36. Muniek Staszczyk laureatem Nagrody im. Przemysława Gintrowskiego. wprost.pl, 9 grudnia 2019. [dostęp 2020-04-25].
  37. Tadeusz Woźniak laureatem Nagrody im. Przemysława Gintrowskiego. infowire.pl, 9 grudnia 2019. [dostęp 2020-12-13].
  38. O.S.T.R. z nagrodą im. Gintrowskiego. Raper odebrał wyróżnienie „Za Wolność w Kulturze” [online], Wprost, 13 grudnia 2021 [dostęp 2022-02-12] (pol.).
  39. Młodzież honoruje Przemysława Gintrowskiego. gpcodziennie.pl, 30 stycznia 2013. [dostęp 2013-10-21].
  40. Koncert „Drzewo i Gwiazda”. zsdm.edu.pl. [dostęp 2013-10-21].
  41. Gintrowski. filmpolski.pl. [dostęp 2017-10-11].
  42. "Urodził się po to, żeby śpiewać". Wspominamy Przemysława Gintrowskiego [online], trojka.polskieradio.pl [dostęp 2024-02-01] (pol.).
  43. ZARZĄDZENIE ZASTĘPCZE. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO z dnia 9 listopada 2017 r. w sprawie nadania nazwy ulicy. [w:] Dz. Urz. poz.10123 [on-line]. [dostęp 2017-12-16].
  44. Sąd konsekwentny. Uchylił dekomunizację kolejnych 12 ulic. [dostęp 2018-05-30].
  45. „Raport z oblężonego miasta” [wersja nieoficjalna]. gintrowski.art.pl. [dostęp 2009-11-14].
  46. a b c d e Okładka albumu Raport z oblężonego miasta, Przemysław Gintrowski, Polskie Nagrania, 1999, numer katalogowy PNCD 491.
  47. „Nie chcemy uciekać”. gintrowski.art.pl. [dostęp 2009-11-14].
  48. a b c Okładka kasety Nie chcemy uciekać, Przemysław Gintrowski, Kompas, 1991, numer katalogowy 001.
  49. „Kamienie”. gintrowski.art.pl. [dostęp 2009-11-14].
  50. Okładka kasety Kamienie, Przemysław Gintrowski, Pomaton, 1991, numer katalogowy POM 019.
  51. Okładka albumu Kamienie, Przemysław Gintrowski, Pomaton, 1991, numer katalogowy POM CD 006.
  52. a b c Książeczka z albumu Kamienie, Przemysław Gintrowski, Pomaton, 1991, numer katalogowy POM CD 006.
  53. „Tren”. gintrowski.art.pl. [dostęp 2009-11-14].
  54. Okładka albumu Tren, Przemysław Gintrowski, Polskie Radio, 2008, numer katalogowy PRCD 1177.
  55. a b Książeczka z albumu Tren, Przemysław Gintrowski, Polskie Radio, 2008, numer katalogowy PRCD 1177.
  56. „Kanapka z człowiekiem”. gintrowski.art.pl. [dostęp 2009-11-14].
  57. Okładka albumu Kanapka z człowiekiem i trzy zapomniane piosenki, Przemysław Gintrowski, Licomp Empik Multimedia/Polskie Radio, 2009, numer katalogowy PRCD 1278.
  58. a b c Książeczka z albumu Kanapka z człowiekiem i trzy zapomniane piosenki, Przemysław Gintrowski, Licomp Empik Multimedia/Polskie Radio, 2009, numer katalogowy PRCD 1278.
  59. a b Krzysztof Gajda: To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2009, s. 133. ISBN 978-83-245-8761-2.
  60. Krzysztof Gajda: To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2009, s. 132. ISBN 978-83-245-8761-2.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]